Όπως φαίνεται το συγκεκριμένο μοναστήρι αποτέλεσε κέντρο γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε ζωή, με αποτέλεσμα στις άκρες του να χτιστούν τουλάχιστον δύο νεκροταφεία.
Η ανασκαφή έγινε στα ερείπια του αβαείου του Beaumont (Μπομόν) στο κέντρο της πόλης Tours, η οποία βρίσκεται στην κοιλάδα του Λίγηρα. Οι ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι το αβαείο ιδρύθηκε το 1002 μ.Χ. ως θρησκευτικό ίδρυμα για τις μοναχές Βενεδικτίνες.
Παρέμεινε σε λειτουργία για οκτώ αιώνες μέχρι περίπου το 1790, όταν κατασχέθηκε από επαναστάτες, οι οποίοι έδιωξαν τους Βενεδικτίνους. Η κατάσχεση έγινε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, η οποία εκδηλώθηκε το 1789, αλλά κράτησε έως το 1799.
Τι απέμεινε από το μοναστήρι
Έως το τέλος του 18ου αιώνα, το μοναστήρι είχε καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς. Τα μόνα κτίρια που εξακολουθούν να στέκονται μέσα στο συγκρότημα είναι ένα αβαείο και μερικά εξωτερικά κτίρια που μόλις είχαν ανοικοδομηθεί την εποχή κατά την οποία ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση.
Οι ανασκαφές στο χώρο του αβαείου -που διεξάγονται από το Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Προληπτικής Αρχαιολογικής Έρευνας (INRAP) και την Αρχαιολογική Υπηρεσία του Τμήματος Indre-et-Loire (SADIL)- μπορούν να θεωρηθούν “μοναδική περίπτωση” στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Philippe Blanchard, επιστημονικό υπεύθυνο της επιχείρησης με το INRAP.
“Είναι, εξ όσων γνωρίζουμε, η πρώτη φορά στην Ευρώπη που ένα αβαείο ανασκάπτεται στο σύνολό του”, ανέφερε ο Blanchard στο Newsweek. “Πράγματι, ενώ οι επεμβάσεις σε μοναστηριακά ιδρύματα ήταν συχνές εδώ και αρκετές δεκαετίες, αφορούσαν γενικά μόνο ένα μέρος του αβαείου”.
Στην τοποθεσία Beaumont, οι ερευνητές έφεραν στο φως ολόκληρο το συγκρότημα της μονής, συμπεριλαμβανομένων των υπολειμμάτων μιας ολόκληρης εκκλησίας, ενός μοναστηριού, κήπων, νεκροταφείων και κατοικιών, μεταξύ πολλών άλλων δομών. Τα διάφορα ευρήματα χρονολογούνται από την ίδρυση του αβαείου μέχρι και την επαναστατική περίοδο – καλύπτοντας έτσι το σύνολο της ιστορίας του.
Χωριό θαμμένο κάτω από το μοναστήρι
Οι ανασκαφές αποκάλυψαν ακόμη και τα παλαιότερα απομεινάρια ενός ομώνυμου χωριού που χρονολογείται από τον 9ο έως τον 10ο αιώνα. Τον Δεκέμβριο, ολοκληρώθηκαν 14 μήνες εργασιών πεδίου, στην ανασκαφή. Είναι ο πιο πρόσφατος γύρος ανασκαφών στην περιοχή και τώρα οι ερευνητές κάνουν έναν απολογισμό των όσων έχουν ανακαλύψει.
Ο πρώτος γύρος ανασκαφών, που διεξήχθη το 2019 και το 2020, εστίασε κυρίως στους κήπους και τους οπωρώνες της μονής. Αλλά οι τελευταίες ανασκαφές διερεύνησαν την αυλή της εισόδου και τον κανονικό περίβολο του αβαείου. Αυτή η τελευταία περιοχή ήταν η πλουσιότερη σε υπολείμματα.
Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων ανασκαφών, οι ερευνητές αποκάλυψαν μια μεγάλη εκκλησία με το μοναστήρι της στα νότια και διάφορα περιφερειακά κτίρια τοποθετημένα γύρω της. Μεταξύ αυτών υπήρχαν αποθηκευτικοί χώροι στα δυτικά, συμπεριλαμβανομένου ενός τεράστιου κελαριού και τεσσάρων σπηλαίων.
Η νότια πτέρυγα της μονής περιλάμβανε τις κουζίνες και την τραπεζαρία. Τέλος, η ανατολική πτέρυγα φιλοξενούσε μια αίθουσα για την κοινότητα και το πρεσβυτέριο, όπου η ηγουμένη συγκέντρωνε τις αδελφές για να συζητήσουν τις κύριες υποθέσεις της μονής και να διαβάσουν θρησκευτικά κείμενα.
Οι κοιτώνες βρίσκονταν στους επάνω ορόφους. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν επίσης πολλά παραρτήματα και άλλες κατασκευές, όπως αποχωρητήρια, ιατρείο, καταλύματα για τις ηγουμένες, πηγάδια, βρύσες, δεξαμενές, νιπτήρες, σαλόνια και δύο παρεκκλήσια.
Το μοναστήρι είχε χτιστεί πάνω σε 3 εκκλησίες και 2 νεκροταφεία
“Το ενδιαφέρον αυτής της ανασκαφής … είναι ότι μπορέσαμε να παρατηρήσουμε την εξέλιξη του μοναστηριακού ιδρύματος καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργικής του περιόδου”, δήλωσε ο Blanchard. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία για τρεις διαφορετικές εκκλησίες που διαδέχονταν η μία την άλλη στην ίδια θέση.
Εκτός από τις διάφορες κατασκευές, οι πρόσφατες ανασκαφές εντόπισαν περισσότερες από 1.000 ταφές ανθρώπων, από διάφορες περιόδους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ένα “σημαντικό” νεκροταφείο, πιθανότατα της μεσαιωνικής περιόδου, στα νοτιοανατολικά του μοναστηριού, το οποίο, όπως αναφέρεται πρέπει να προοριζόταν για τους υπηρέτες ή τους φτωχούς.
Στα βόρεια της εκκλησίας, οι ερευνητές εντόπισαν ένα άλλο, ενοριακό νεκροταφείο, το οποίο προοριζόταν για τους κατοίκους του κοντινού χωριού. Τέλος, οι ανασκαφές αποκάλυψαν αρκετές ταφές που χρονολογούνται πριν από την ίδρυση του μοναστηριακού συγκροτήματος, επιβεβαιώνοντας την παρουσία μιας κοινότητας πριν από την ίδρυση του μοναστηριού.
Μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες ταφές βρέθηκαν ακριβώς δίπλα στην πρώτη εκκλησία, η οποία χρονολογείται από τον 10ο ή 11ο αιώνα. Εδώ, οι ερευνητές ανακάλυψαν τα λείψανα πολλών μωρών, που φαίνεται ότι ήταν ηλικίας μικρότερης του 1 έτους. Τα παιδιά αυτά τοποθετήθηκαν εκεί πιθανότατα επειδή είχαν πεθάνει χωρίς να βαπτιστούν. Σε αυτή τη θέση, θα ήταν εκτεθειμένα στο νερό που έσταζε από την οροφή, την οποία θεωρούσαν ιερή.
Τα άλλα ευρήματα κάτω από το μοναστήρι
Οι ερευνητές συνέλεξαν επίσης περίπου εκατό κιβώτια με κεραμικά αντικείμενα, 50 κιβώτια με υπολείμματα ζώων και περισσότερα από 5.000 αντικείμενα κατά τη διάρκεια των πρόσφατων ανασκαφών. Όλα αυτά τα λείψανα, μαζί με τους ανθρώπινους σκελετούς, θα μελετηθούν τα επόμενα χρόνια. Οι έρευνες αυτές θα ρίξουν νέο φως στη ζωή των ανθρώπων που ζούσαν μέσα και γύρω από το αβαείο.
“Η μελέτη των σκελετών θα μας επιτρέψει να κατανοήσουμε τη σύνθεση των διαφόρων ομάδων που θάφτηκαν στο αβαείο, παρατηρώντας τις ταφικές τους πρακτικές. Θα πραγματοποιηθούν ειδικές μελέτες, για παράδειγμα, σχετικά με τις παθολογίες τους ή την διατροφή τους”, δήλωσε ο Blanchard. “Η μελέτη των υπολειμμάτων που λαμβάνονται από τα αποχωρητήρια μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για τα παράσιτα και τις ασθένειες από τις οποίες μπορεί να έπασχαν οι μοναχές και το προσωπικό τους”.
Σύμφωνα με τον Blanchard, τα θραύσματα κεραμικών που βρέθηκαν σε χωματερές στην περιοχή θα πρέπει να επιβεβαιώνουν την κοινωνική θέση των χρηστών τους. “Για παράδειγμα, ξεθάφτηκε πορσελάνη του 18ου αιώνα που πολύ πιθανόν να αντιστοιχεί στις πρώτες εισαγωγές από την Κίνα. Εκτός από τη μελέτη των δικτύων εμπορίου και διάδοσης διαφόρων αγαθών, αυτό αποκαλύπτει ότι οι μοναχές ζούσαν σε χλιδή, καθώς τα κεραμικά αυτά ήταν εξαιρετικά ακριβά εκείνη την εποχή”, δήλωσε ο Blanchard.
Οι ανασκαφές στην περιοχή ξεκίνησαν λόγω ενός μεγάλου αναπτυξιακού έργου που θα περιλαμβάνει καταστήματα, επιχειρήσεις και κατοικίες, καθώς και δημόσιες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου ενός σχολικού συγκροτήματος.
“Η γαλλική νομοθεσία απαιτεί από τον εργολάβο να πραγματοποιήσει αρχαιολογικές ανασκαφές για να διατηρήσει, μέσω επιστημονικής μελέτης, τα ιστορικά δεδομένα που είναι θαμμένα στο έδαφος. Αυτό είναι αυτό που ονομάζουμε προληπτική αρχαιολογία”, δήλωσε ο Blanchard. “Αυτό επιτρέπει τη διατήρηση της γνώσης και την αποκατάσταση της ιστορίας των τόπων στους κατοίκους και τους επιστήμονες”.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)
