Το πατριωτικό στρατιωτικό πραξικόπημα της περασμένης εβδομάδας στον Νίγηρα, που πραγματοποιήθηκε ως απάντηση στην αποτυχία του προηγούμενου καθεστώτος να κρατήσει τους πολίτες του ασφαλείς ενόψει των αυξανόμενων τρομοκρατικών απειλών, αλλά και λόγω της γενικής δυσαρέσκειας από τους πολίτες του Νίγηρα για τις παρεμβάσεις των δυτικών κρατών και κυρίως της Γαλλίας στη χώρα, γίνεται γρήγορα ο καταλύτης για αυτό που σύντομα θα μπορούσε να μετεξελιχθεί, σύμφωνα με κάποιους, σε έναν περιφερειακό πόλεμο στη Δυτική Αφρική .

Τα κράτη της περιοχής παίρνουν θέση ακόμη και πριν λήξει το τελεσίγραφο της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) την ερχόμενη Κυριακή. Το τελεσίγραφο αυτό απαιτεί να αποκατασταθεί στην εξουσία ο έκπτωτος Πρόεδρος Μοχάμεντ Μπαζούμ ή η χώρα να αντιμετωπίσει πιθανότατα μια εισβολή που υποστηρίζεται από τη Γαλλία και τη Νιγηρία .

Δύο νέες εξελίξεις καθιστούν την απειλή πολέμου ένα πολύ πραγματικό σενάριο

Η Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι, των οποίων οι προσωρινοί πρόεδροι ήρθαν επίσης στην εξουσία από πατριωτικά στρατιωτικά πραξικοπήματα και που συμμετείχαν στη δεύτερη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-Αφρικής την περασμένη εβδομάδα στην Αγία Πετρούπολη, δήλωσαν από κοινού τη Δευτέρα το απόγευμα ότι οποιαδήποτε επέμβαση στον Νίγηρα θα θεωρούνταν κήρυξη πολέμου κατά των δικών τους κρατών. Ορκίστηκαν επίσης να αποσυρθούν από την ECOWAS εάν συμβεί αυτό. Ώρες αργότερα, το πρωί της Τρίτης, η Γαλλία ανακοίνωσε την έκτακτη εκκένωση πολιτών της ΕΕ από τον Νίγηρα.

Ο μεταβατικός πρόεδρος του Τσαντ, Μαχαμάτ Ιντρις Ντέμπι Ίτνο, ο οποίος επίσης ανέβηκε στην εξουσία υπό συνθήκες παρόμοιες με εκείνες των ομολόγων του, φαίνεται ανίκανος να διαπραγματευτεί το είδος του συμβιβασμού που είχε επιδιώξει κατά την επίσκεψή του στην πρωτεύουσα του Νίγηρα. Αν και η χώρα του δεν είναι μέρος της ECOWAS, συνεργάζεται στενά με τον Νίγηρα και τη Νιγηρία ενάντια στην τρομοκρατική απειλή της Μπόκο Χαράμ. Το Τσαντ είναι επίσης μια περιφερειακή στρατιωτική δύναμη που θα μπορούσε, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, να αποδειχθεί ρυθμιστικός παράγοντας, σε αυτή τη μελλοντική σύγκρουση.

Ξένες δυνάμεις στον Νίγηρα

Ο Νίγηρας φιλοξενεί επί του παρόντος γαλλικά, αμερικανικά, γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα. Οι νέοι κυβερνώντες ισχυρίστηκαν την περασμένη Δευτέρα ότι το Παρίσι συνεννοήθηκε με τους πιστούς του πρώην καθεστώτος για να συντονίσουν αεροπορικές επιδρομές με στόχο την απελευθέρωση του έκπτωτου αρχηγού κράτους της χώρας, ο οποίος κρατείται στο προεδρικό μέγαρο.

Το επόμενο πράγμα που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι η Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι εξετάζουν σοβαρά τη συγχώνευση σε ομοσπονδία, όπως εξήγησε πρόσφατα ο μεταβατικός πρόεδρος της Μπουρκίνα Φάσο Ιμπραήμ Τραορέ σε συνέντευξή του στο Sputnik . Τα σχέδια, που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά τον περασμένο Φεβρουάριο, συμπληρώνουν την κοινή δήλωση των δύο χωρών το βράδυ της Δευτέρας ότι θα θεωρούσαν μια εισβολή στον Νίγηρα ως κήρυξη πολέμου στις χώρες τους και θα σπεύσουν να υπερασπιστούν τη γειτονική τους χώρα ανάλογα.

Από αυτή την άποψη, και τα δύο κράτη άρχισαν να διερευνούν τις δυνατότητες για τριμερή συνεργασία με την κοντινή Γουινέα τον ίδιο μήνα που αποκάλυψαν τα σχέδιά τους για μια ομοσπονδία. Αυτή η χώρα βρίσκεται υπό την κυριαρχία μιας στρατιωτικής κυβέρνησης από τα τέλη του 2021 και ως εκ τούτου έχει ανασταλεί από την ιδιότητα μέλους της ECOWAS για τον ίδιο λόγο.

Όλα αυτά τα κράτη που αναφέρονται, είναι “κοντά” στη Ρωσία, επομένως η ακτή της Ατλαντικής Γουινέας θα μπορούσε θεωρητικά να χρησιμεύσει ως λιμάνι για τη Μόσχα για να τροφοδοτεί τους μεσόγειους εταίρους της στην περιοχή – εκτός φυσικά και αν το εμποδίσουν η ECOWAS ή/και οι δυτικοί παράγοντες.

Ο Λιβυκός παράγοντας

Είτε συμβεί αυτό είτε όχι, ο η Λιβύη θα μπορούσε να διαδραματίσει συμπληρωματικό ρόλο στον εφοδιασμό του νεοσύστατου συνασπισμού Σαχέλ. Ο επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ αλ-Μενφί, παρευρέθηκε επίσης στη δεύτερη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-Αφρικής την περασμένη εβδομάδα, όπου συνάντησε τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο αρχηγός του ρωσικού κράτους δεσμεύτηκε να «διασφαλίσει και να προωθήσει περαιτέρω την ενότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του λιβυκού κράτους».

Αυτοί οι τρεις στόχοι είναι σχετικοί δεδομένης της προειδοποίησης στην κοινή δήλωση της Μπουρκίνα Φάσο και του Μάλι ότι μια εισβολή στον Νίγηρα «θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή, όπως και η μονομερής επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, η οποία είναι η ρίζα της εξάπλωσης της τρομοκρατίας στο Σαχέλ και τη Δυτική Αφρική». Όπως αναφέρεται αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία από τη Ρωσία να ενισχύσει τη στρατιωτική βοήθεια προς το Μάλι και τον Νίγηρα μέσω της Λιβύης, ένα κράτος που είναι εξαιρετικά εύθραυστο και θα μπορούσε επίσης να αποσταθεροποιηθεί από έναν επικείμενο πόλεμο.

Πιθανές ρωσικές αερομεταφορές

Αν και δεν υπάρχει επί του παρόντος αποτελεσματική αεροπορική γέφυρα μεταξύ Ρωσίας και Λιβύης, η κυκλική ρωσοσυριακή γέφυρα στην Κασπία Θάλασσα, το Ιράν και το Ιράκ θα μπορούσε να επεκταθεί σε όλη την ανατολική Μεσόγειο για το σκοπό αυτό. Εάν η Σαουδική Αραβία και το Τσαντ συμφωνήσουν να δώσουν στη Ρωσία δικαιώματα διέλευσης, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας άλλος διάδρομος μέσω του Ιράν, της Σαουδικής Αραβίας, του Σουδάν και του Τσαντ για να αποφευχθεί πιθανή παρέμβαση του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο.

Ωστόσο, αυτή η τελευταία διαδρομή δεν είναι δεδομένη, αφού το Σουδάν παρέτεινε ξανά το κλείσιμο του εναέριου χώρου του μέχρι τα μέσα Αυγούστου. Αν και ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του Μεταβατικού Συμβουλίου του Σουδάν μόλις οδήγησε την αντιπροσωπεία της χώρας του στη Ρωσία, η στρατιωτική χούντα που εκπροσωπεί εξακολουθεί να είναι εγκλωβισμένη σε μια αιματηρή σύγκρουση με τις λεγόμενες δυνάμεις ταχείας υποστήριξης του Σουδάν, που φέρεται να συνδέονται με τη Βάγκνερ, επομένως δεν υπάρχει πλέον εμπιστοσύνη όπως υπήρχε παλιά.

Τα πρόσφατα γεγονότα δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη ότι μπορεί να αποφευχθεί ένας μεγάλος πόλεμος στη Δυτική Αφρική, επομένως όλοι θα πρέπει να προετοιμαστούν για να ξεσπάσει πόλεμος εκεί κάποια στιγμή αυτόν τον μήνα, όπως αναφέρουν αναλυτές. Εάν η υποστηριζόμενη από το ΝΑΤΟ και υπό την ηγεσία της Νιγηρίας ECOWAS δεν νικήσει αμέσως τον νεοσύστατο συνασπισμό Σαχέλ της Μπουρκίνα Φάσο, του Μάλι και του Νίγηρα – με τη Γουινέα πιθανώς να ενταχθεί κατά κάποιο τρόπο – η Ρωσία θα μπορούσε πιθανότατα να παράσχει συγκεκριμένη υποστήριξη στον τελευταίο συνασπισμό του Σαχέλ.

(photo: freepik)