Πάμε στο 2ο βίντεο της σειράς, όπου θα εξεταστούν τα χαρακτηριστικά των μαχαιριών, τσεκουριών, πριονιών και φτυαριών.
0:20 τσεκούρια
Εντάσσονται στα σημαντικότερα εργαλεία που μπορεί κάποιος να ‘χει στο οπλοστάσιό του κατά την επιβίωση. Χρησιμοποιούνται για την παραγωγή και επεξεργασία καυσόξυλων, τον καθαρισμό μονοπατιών, την αυτό-άμυνα, την επεξεργασία κυνηγιού, κατασκευές, ενώ είναι χρήσιμα, ακόμα και σε αστικό περιβάλλον.
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία ως προς το σχήμα της κεφαλής του τσεκουριού. Το σημαντικό είναι ότι το βάρος της κεφαλής θα καθορίσει τη δύναμη που θα παράξει το χτύπημα, σε συνδυασμό με το μήκος της λαβής. Μακρύτερη λαβή και βαρύτερη κεφαλή παρέχουν τη μεγαλύτερη ισχύ στο χτύπημα.
Όσο λεπτότερη είναι η κεφαλή, τότε λιγότερο ικανό είναι στο να διαχωρίζει το ξύλο σε κομμάτια, αλλά υπερτερεί ως προς τη δυνατότητα να κόβει. Ένα τσεκούρι με λεπτή κεφαλή μοιάζει με ένα παχύ μαχαίρι και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σε λεπτοδουλειές στο καταφύγιο. Αντίθετα, ένα τσεκούρι με πλατιά κεφαλή υπερτερεί ως προς το διαχωρισμό του ξύλου σε κομμάτια, αλλά μειονεκτεί ως προς το κόψιμο.
Οι τύποι των τσεκουριών είναι 3: τα μικρά τσεκούρια, τα υλοτομικά και τα διαχωρισμού ξύλου. Υπάρχουν κι άλλοι τύποι όπως τα ινδιάνικα tomahawk που προορίζονται περισσότερο για αυτοάμυνα.
Τα μικρά τσεκούρια είναι μικρά και τα προτιμούμε σε λεπτοδουλειές στην κατασκήνωση και για αυτοάμυνα.
Τα υλοτομικά είναι για να κόβουμε δέντρα ενώ χρησιμοποιούνται και για διαχωρισμό του ξύλου, αν και είναι πιο κοπιαστικά σε σχέση με το αν είχαμε στη διάθεσή μας τα τσεκούρια διαχωρισμού ξύλου.
Τα τσεκούρια διαχωρισμού ξύλου λόγω βάρους, ποτέ δεν θα τα παίρναμε σε ένα σακίδιο επιβίωσης, αλλά είναι πολύ χρήσιμα σε ένα εξοχικό στο βουνό ή σε ένα προ-εξοπλισμένο καταφύγιο.
Ως προς το υλικό της λαβής τα τσεκούρια διακρίνονται σ’ αυτά με ξύλινη, με μεταλλική και συνθετική λαβή. Τα σύγχρονα συνθετικά αποδεικνύονται πολύ ανθεκτικά, αλλά αν χαλάσει η λαβή θα αχρηστευτούν. Η ξύλινη λαβή θεωρητικά μπορεί να επανακατασκευαστεί, αν σπάσει, από ξύλο που θα βρεις στη φύση. Η μεταλλική λαβή πρακτικά δεν καταστρέφεται, αλλά συνήθως αυτά τα τσεκούρια δεν είναι πολύ καλά ζυγισμένα και είναι βαρύτερα απ’ τα άλλα.
Οι διπλοί πέλεκυς δεν είναι τόσο χρήσιμοι στις μέρες μας. Παλιότερα χρησιμοποιούνταν από ξυλοκόπους που ήθελαν να έχουν μια 2η κοπτική επιφάνεια στη διάθεσή τους σε περίπτωση που η 1η στομώσει. Ο ένας πέλεκυς μπορεί να χρησιμοποιείται για τις ‘’βαριές’’ δουλειές, ενώ ο άλλος για λεπτοδουλειές.
05:10 μαχαίρια
Ένα μαχαίρι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κόψιμο ξύλου, διαχωρισμό ξύλου, σκάλισμα, κόψιμο, κομμάτιασμα σε φέτες, χρήση στο άναμμα φωτιάς κτλ. Μαχαίρι που να τα κάνει όλα αυτά τέλεια, είναι αδύνατον να υπάρξει.
Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να προσέξουμε είναι, από τι είδους ατσάλι φτιάχτηκε, τι λάμα διαθέτει, τι αιχμή έχει και τι λαβή έχει.
Ως προς το ατσάλι, το μαχαίρι μπορεί να ‘ναι φτιαγμένο από ανθρακοχάλυβα (που είναι σκληρός, ανθεκτικός, εύκολος στο ακόνισμα, αλλά είναι επιρρεπής στη διάβρωση), χαλύβδινος (ακόμα σκληρότερος, διατηρεί για περισσότερο καιρό την κόψη, αλλά είναι πιο ακριβός και δυσκολότερος στο ακόνισμα) και το ανοξείδωτο ατσάλι (πιο ανθεκτικό στην διάβρωση, αλλά λιγότερο σκληρό).
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία ως προς την κόψη. Κάθε είδος έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Λάμα τύπου scandi ή saber συναντάται συνήθως στα μαχαίρια που προορίζονται για επιβίωση στο δάσος. Επίπεδη λάμα προτιμάται για σκάλισμα και γενική χρήση. Τα μαχαίρια με κυρτή λάμα έχουν μια ισχυρή πλευρά, αλλά πιθανώς δεν είναι τόσο καλά για λεπτοδουλειές. Ο δημιουργός του βίντεο προκρίνει την επίπεδη λάμα, γιατί είναι ευκολότερη στο ακόνισμα και επαρκής για τις δουλειές της επιβίωσης.
Ως προς τη λαβή, διακρίνονται σε αυτά με σταθερή λαβή και σ’ αυτά με πτυσσόμενη λαβή. Στην επιβίωση θα ήταν προτιμότερο ένα μαχαίρι με σταθερή λαβή, ενώ ένα πτυσσόμενο θα ήταν κατάλληλο για ένα kit που το κουβαλάς συνεχώς μαζί σου. Τα πτυσσόμενα έχουν το μειονέκτημα ότι μπορούν ευκολότερα να σπάσουν στον μεντεσέ τους, αλλά είναι πιο μικρά, αποκρύψιμα, φορητά και ελαφριά, ενώ τα σταθερής λαβής είναι τα πιο ανθεκτικά.
Ως προς την αιχμή, και πάλι υπάρχει μεγάλη ποικιλία. Προτιμά την αιχμή τύπου drop, όπου η ράχη του μαχαιριού καταλήγει ομαλά στην αιχμή. Η μυτερή αιχμή είναι πολύ χρήσιμη σε λεπτοδουλειές και στο να διαπερνά ένα υλικό, αλλά όσο λεπτότερη η αιχμή, τόσο πιο επιρρεπής είναι στο να σπάσει.
Ο ίδιος κουβαλάει μαζί του ένα τσεκουράκι, ένα πριόνι και ένα μαχαίρι. Αντίθετα, άλλοι προτιμούν ένα εργαλείο που θα κάνει τα πάντα. Το μειονέκτημα του να βασίζεσαι σε ένα εργαλείο για τα πάντα είναι ότι δεν θα είναι το καλύτερο δυνατό για καμία δουλειά.
08:44 Ως προς το θηκάρι, το υλικό του μπορεί να είναι kydex (θερμοπλαστικό), δέρμα ή νάιλον. Τα kydex είναι ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες και προστατεύουν καλά το μαχαίρι. Ωστόσο, το πλεονέκτημα του δέρματος είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διόρθωση τυχόν ατελειών μετά το ακόνισμα του μαχαιριού. Στο κάτω μέρος του θηκαριού φτιάξτε μια τρύπα αν δεν υπάρχει. Τυχόν νερό που θα μπει μέσα στο θηκάρι, δεν θα λιμνάσει διαβρώνοντας το μαχαίρι.
09:11 ακονιστήρια
Υπάρχουν και εδώ διάφορες μέθοδοι. Τα ακονιστήρια που περνάμε το μαχαίρι από μέσα τους είναι η πιο γρήγορη, εύκολη και φθηνή μέθοδος, αλλά είναι ταυτόχρονα και βλαπτική για το μαχαίρι, είτε γιατί δεν συνδυάζεται σωστά με την κόψη του μαχαιριού μας, είτε γιατί δεν ακολουθούμε τη σωστή τεχνική ακονίσματος. Οι πιο επαγγελματικοί τρόποι ακονίσματος χρησιμοποιούν συνδυασμό πέτρας, κεραμικού και δέρματος.
Οι κόκκοι του ακονιστηριού θα καθορίσουν τις ικανότητές του.
Οι τραχιές πέτρες (100-500 grit) βοηθούν να επαναδιαμορφώσετε την κλίση της κόψης.
Οι μέτριες πέτρες (500-2000 grit) χρησιμοποιούνται όταν το μαχαίρι είναι πολύ στομωμένο, αλλά όχι κατεστραμμένο.
Οι ψιλές πέτρες (2000-4000 grit) χρησιμοποιούνται για το γυάλισμα της κόψης μέχρι να γίνει πολύ κοφτερή.
Ενώ αν θέλετε να το φτάσετε στο μέγιστο του ακονίσματος σαν ξυράφι και γυαλάδα σαν καθρέφτη, τότε θα χρειαστείτε μια ακόμα πιο ψιλή πέτρα (4000-30000 grit)
10:33 πριόνια
Τα ερωτήματα σε σχέση με τα πριόνια είναι: πόσα δόντια ανά ίντσα, λαβή σαν πιστόλι ή κοντάκιο, πτυσσόμενο ή μη και καμπύλη ή ευθεία λεπίδα.
Όσο περισσότερα δόντια ανά ίντσα έχει ένα πριόνι, τόσο πιο σκληρά αντικείμενα μπορεί να κόψει. Αν όμως το αντικείμενο είναι μαλακότερο και το πριόνι έχει πολλά δόντια ανά ίντσα, το πριόνι δεν θα αποδίδει τόσο καλά. Για μαλακότερα ξύλα, όπως το έλατο και το πεύκο, συστήνεται ένα πριόνι με πλατιά δόντια, δηλαδή με λιγότερα δόντια ανά ίντσα. Για σκληρά ξύλα, όπως λευκή σημύδα και λεύκα, συστήνονται τα περισσότερα δόντια ανά ίντσα.
Όσον αφορά τη λαβή, συνήθως λαβή σαν κοντάκιο έχουν τα πτυσσόμενα πριόνια. Αυτά τα πριόνια έχουν και μεγαλύτερη λάμα, επομένως μπορούν να κόψουν πλατύτερα κούτσουρα σε μικρότερο χώρο. Ωστόσο, η πιστολοειδής λαβή είναι ευκολότερη στη χρήση και πιο εργονομική. Έτσι ενώ καταλαμβάνει περισσότερο χώρο στο σακίδιο, θα είναι ευκολότερο στη χρήση.
Πτυσσόμενο ή όχι; Η λεπίδα ενός πτυσσόμενου μπορεί ν’ αλλαχτεί ευκολότερα, ενώ αν σπάσει η λεπίδα ενός μη-πτυσσόμενου, συνήθως όλο το πριόνι θέλει αντικατάσταση. Πάντα υπάρχει βέβαια η πιθανότητα να σας προδώσει ο μεντεσές του πτυσσόμενου πριονιού.
Καμπυλότητα της λεπίδας: Οι καμπυλωμένες λεπίδες κόβουν ταχύτερα, αλλά το κόψιμο στο ξύλο δεν είναι ευθεία γραμμή, όπως με μια ευθεία λεπίδα, επομένως ούτε τόσο ομαλό, καθιστώντας τα λιγότερο πολυχρηστικά στην επιβίωση.
12:32 φτυάρια
Και εδώ υπάρχει η επιλογή πτυσσόμενο ή όχι. Το πλεονέκτημά των μη- πτυσσόμενων είναι ότι μπορείς να αλλάξεις λαβή, ώστε να την μακρύνεις ή να την κοντύνεις. Τα πτυσσόμενα που συναντάμε στην αγορά συνήθως συνδυάζονται και με άλλα εργαλεία ταυτόχρονα ενσωματωμένα στο σώμα τους. Το φτυάρι είναι το λιγότερο απαραίτητο απ’ τα εργαλεία επιβίωσης που είδαμε στο βίντεο, αλλά σε ένα σενάριο επιβίωσης σε αγροτικό περιβάλλον που θα επιτρέπει τη δημιουργία κήπου, όσο πιο κατάλληλα εργαλεία κηπουρικής διαθέτετε και έξτρα υλικά επιδιόρθωσης, τόσο πιο εύκολη η μακροχρόνια επιβίωση.
Ασκληπιός
photo pexels
