Η πτώση του νομίσματος της γείτονος δε σημαίνει ότι η Τουρκία θα οδηγηθεί σε κάποιου είδους κραχ αλλά ότι οι φτωχοί θα γίνουν φτωχότεροι καθώς όλα ακριβαίνουν, αφού η βιομηχανία, η οποία χρησιμοποιεί το δολάριο για τις συναλλαγές της με το εξωτερικό, προμηθεύεται πλέον ακριβότερα, όπως είναι και λογικό.
Η όλη κατάσταση, για να μαζευτεί, χρειάζεται ενέσεις ρευστού τις οποίες το Κατάρ ήταν και είναι πρόθυμο να αναλάβει να παρέχει στο τουρκικό κράτος με τα αντίστοιχα πάντα ανταλλάγματα από πλευράς Τουρκίας σε είδος και διευκολύνσεις. Η εξάρτηση από το ρευστό του Κατάρ είναι τόση που αρκετοί από την αντιπολίτευση αλλά και εντός του κόμματος του Ερντογάν ΑΚΡ, έχουν εκφράσει κατά καιρούς την έντονη ανησυχία τους για το γεγονός αυτό.
Η Κυβέρνηση Ερντογάν όμως συνεχίζει τη συνεργασία καθώς οι δύο χώρες έχουν συμφέροντα, τα οποία συμπίπτουν σε Συρία, Σομαλία, Λιβύη, Λίβανο και Ιράκ με αποτέλεσμα να έχουν και εκτεταμένη αμυντική συνεργασία με μία αρκετά μεγάλη τουρκική βάση να είναι εγκατεστημένη σε καταριανό έδαφος εδώ και αρκετά έτη.
Όταν η Ελλάδα προχώρησε σε άμεση παραγγελία των 18 πρώτων μαχητικών Rafale F3R το Σεπτέμβριο του 2020 με παραδόσεις εντός του 2021, οι Τούρκοι προχώρησαν σε συμφωνία για συνεκπαιδεύσεις με την Καταριανή Αεροπορία και χρήσης μέρους του στόλου μεταγωγικών αεροσκαφών του Κατάρ αν αυτό ζητηθεί από την Τουρκία.
Κατά τις συνεκπαιδεεύσεις που έχουν γίνει από τότε, το Κατάρ μεταφέρει στη Μικρά Ασία έναν μικρό αριθμό μαχητικών Rafale που διαθέτει για τις συνεκπαιδεεύσεις αυτές με τα αεροσκάφη αυτά να διατηρούνται στο μικρασιατικό έδαφος αρκετό χρονικό διάστημα κάθε φορά. Ο αριθμός μαχητικών αεροσκαφών του τύπου που μπορεί να έχει το Κατάρ εκτός του εδάφους του είναι μικρός, καθώς το κρατίδιο του Περσικού Κόλπου έχει υπό εκτέλεση ακόμα τη παραγγελία των Rafale που έχει αγοράσει από τη Γαλλία.
Το Κατάρ προέβη σε αγορά συνολικά 36 Rafale(αρχικά 24 αργότερα προστέθηκαν ακόμα 12) με σύνολο κόστος άνω των 7.3 δις δολαρίων με τις παραδόσεις όμως να αργούν αφού άργησε και η τελική κατάρτιση της συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας και Κατάρ. Μέχρι στιγμής το Κατάρ έχει παραλάβει 23-25 μαχητικά από τη γραμμή παραγωγής της Dassault και η ολοκλήρωση του προγράμματος θα αργήσει αφού έτσι είναι το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων ενώ η σύμβαση που είχε υπογραφεί προβλέπει και option αγοράς επιπλέον 36 Rafale από το Κατάρ.
Η αποστολή έστω και 4 μαχητικών του τύπου για συνεκπαιδεύσεις στην Τουρκία και τηρουμένου ότι πάντα ένας αριθμός μαχητικών είναι εκτός υπηρεσίας λόγω συντηρήσεων, βλαβών κτλ. σημαίνει ότι το Κατάρ δε μπορεί να αποστείλει αυτή τη στιγμή πέραν των 8 μαχητικών του τύπου εκτός χώρας εκτός αν πρόκειται για κίνηση υψηλού συμβολισμού αφού αλλιώς έχει κενό στη δική του άμυνα.
Οι Τούρκοι ορθώς βέβαια προχώρησαν σε άμεσα αιτήματα συνεκπαίδευσης με τα καταριανά Rafale τα οποία είναι παραπλήσια των αντίστοιχων ελληνικών Rafale, για να μάθουν περισσότερα για τη νέα απειλή που αλλάζει τα δεδομένα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Βέβαια, είχαν ξανακάνει και άλλες εκπαιδεύσεις με τα καταριανά Rafale πολύ πριν την αγορά των ελληνικών. Η συμφωνία που έχει υπογράψει το Κατάρ με την Τουρκία αφορά ένα σύνολο 250 πιλότων και ένα σύνολο 36 μαχητικών, προφανώς των Rafale/EF-2000 αλλά δεν αποκλείεται και άλλων μαχητικών, μέγιστο, τα οποία θα μετασταθμεύουν συχνά στην Τουρκία γι αυτό την παροχή εκπαίδευσης με τη χρονική έκταση της συμφωνίας αυτής να είναι για 5 χρόνια. Πολύ σημαντικό είναι και το αν θα εκπαιδεύονται Τούρκοι πιλότοι στα Rafale και άρα ποια πρόσβαση πρόσβασή θα έχουν σε αυτά, πράγμα που είναι δύσκολο να συμβεί λόγω εμπλοκών που θα υπάρξουν σε τέτοια περίπτωση με το γαλλικό παράγοντα, αφού άδεια τελικού χρήστη έχει το Κατάρ και όχι η Τουρκία. Η απόφαση για αποστολή 36 μαχητικών του Κατάρ ήτοι όλο το στόλο των Rafale που διαθέτουν στην Τουρκία μελλοντικά, θεωρείται λοιπόν ανεδαφική.
Αντίστοιχα, η Πολεμική Αεροπορία κατά την διάρκεια της έντονης αντιπαράθεσης με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο το καλοκαίρι του 2020, είχε προβεί σε αιτήματα, τα οποία έγιναν δεκτά, για μεταστάθμευση μαχητικών από τα ΗΑΕ και αργότερα για συνεκπαιδεύσεις με τη Σαουδαραβική Αεροπορία. Τα ΗΑΕ απέστειλαν 7 μαχητικά F-16 Block 60 στην Αεροπορική Βάση του Ακρωτηρίου και η Σαουδική Αραβία μαχητικά για τον ίδιο σκοπό σε διαφορετικό χρονικό σημείο. Ταυτόχρονα, και οι ΗΠΑ είχαν παρουσία στην Αεροπορική Βάση της Λάρισας με μαχητικά F-15Ε στα πλαίσια της MDCA.
Εμπλοκή συμμάχων σε ελληνοτουρκική σύγκρουση;
Είναι λογικό ότι οι Τούρκοι δε θα παρέμεναν αδρανείς στην προσπάθεια της Ελλάδας να επανεξοπλιστεί με συστήματα μάλιστα που θα της δώσουν σαφές πλεονέκτημα στον αεροπορικό τομέα και θα αντιδρούσαν σε αυτή την προοπτική. Η κίνηση να συμφωνήσουν με το Κατάρ για χρησιμοποίηση του στόλου μεταγωγικών της αλλά και της συχνής παρουσίας αρκετών μαχητικών του Κατάρ στο έδαφός της, είναι μία τέτοια κίνηση.
Σε αντίστοιχη κίνηση όμως έχει προχωρήσει και η Ελλάδα με τη συχνή πλέον παρουσία μαχητικών των ΗΑΕ και της Σαουδικής Αραβίας στην Κρήτη, μέρος από όπου μπορούν να εμπλακούν είτε στο Αιγαίο, είτε στην Ανατολική Μεσόγειο είτε στη Μικρά Ασία, επομένως υπάρχει αντιστάθμισμα από τη μία στις κινήσεις της άλλης πλευράς στο να μεταφέρει στο έδαφός της επιπλέον μαχητικά από τρίτες σύμμαχες χώρες.
Σε περίπτωση ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης, τόσο τα καταριανά μαχητικά όσο και αντίστοιχα μαχητικά των ΗΑΕ ή της Σαουδικής Αραβίας που θα βρίσκονται στο έδαφος των αντιμαχομένων, δεν είναι σίγουρο ότι θα σημάνει και την εμπλοκή τους στο πεδίο της μάχης καθώς κάτι τέτοιο θα περιέπλεκε τρομερά τα πράγματα. Τι θα συνέβαινε για παράδειγμα αν καταριανά μαχητικά κατέρριπταν Εμιρατιανά και το ανάποδο; Τι θα συνέβαινε αν οι Σαουδάραβες εμπλέκονταν στο πεδίο και τι θα σήμαινε αυτό για την Τουρκία στην παρουσία της στην Ανατολική Αφρική και ειδικά στην Ν. Ερυθραία και τη Σομαλία όπου έχει παρουσία; Το διπλωματικό πεδίο θα μπερδευόταν αρκετά εκτός αν έμεναν σε μερικές αποστολές αρχικά και μετά από κάποιες εμπλοκές σταματούσε η εμπλοκή των τρίτων παραγόντων λόγω απωλειών.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η ενίσχυση της Τουρκικής Αεροπορίας με επιπλέον 36 μαχητικά από την έμμεση οδό είναι σημαντική, αλλά ίσως όχι αρκετή για να γυρίσει τη διαφορά που σχηματίζεται σταδιακά υπέρ της Ελλάδας στο αεροπορικό σκέλος από τη στιγμή που η Πολεμική Αεροπορία θα διαθέτει άνω των 100 μαχητικών με ραντάρ AESA στη διάθεσή της έναντι μόλις 36 των Τούρκων και αυτά υπό αίρεση αφού για κάθε δεδομένη στιγμή, μάλλον λιγότερα των 36 θα βρίσκονται στην Τουρκία.
Ως επίλογο στο παρόν άρθρο, μπορούμε να πούμε ότι αν η Ελλάδα επιθυμεί να μην επιτρέψει στην Τουρκία να κλείσει την ψαλίδα, τότε η λύση είναι η επέκταση του αριθμού των Rafale στα 40+ και η προμήθεια επιπλέον όπλων τόσο για τα Rafale, όσο και για τα πολυπληθή F-16V που θα διαθέτει μέχρι το 2027.Η Ελλάδα πρέπει αν συνεχίσει να σχεδιάζει τη διατήρηση της αεροπορικής της ισχύος χωρίς να λαμβάνει υπόψη της πιθανή ενίσχυσή της από άλλες χώρες αλλά να υπολογίζει σε αντίστοιχη ενίσχυση του αντιπάλου της από τρίτους με τη λογική του “χειρότερου σεναρίου”.
