H υπερθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας, με τα πρωτοφανούς έκτασης πακέτα δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης, προκαλεί φόβους για αύξηση του πληθωρισμού παγκοσμίως, οδηγώντας κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκιά τους σε μία περίοδο που είναι ακόμη ανοιχτές οι πληγές από την κρίση του κορωνοϊού.
Η αύξηση των επιτοκίων λόγω του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, ο οποίος έφθασε στο 5% τον Μάιο σε ετήσια βάση, θέτει σε κίνδυνο την ανάκαμψη των οικονομιών ορισμένων χωρών, σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal.
Το μέγεθος της αμερικανικής οικονομίας, το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο ένα τέταρτο του παγκόσμιου ΑΕΠ, και η σημασία των χρηματοπιστωτικών αγορών τους επηρεάζουν παραδοσιακά την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και οικονομικής πολιτικής. Ωστόσο, η ταχύτατη ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας φέτος, η οποία αναμένεται να φθάσει το 7%, έχει πολύ μεγάλο αντίκτυπο για την παγκόσμια οικονομία, που ακόμη ανακάμπτει από το περσινό σοκ.
Αύξηση επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες της Ρωσίας και της Βραζιλίας
Οι κεντρικές τράπεζες της Ρωσίας και της Βραζιλίας αύξησαν τα επιτόκια τις τελευταίες εβδομάδες για να αναχαιτίσουν τον πληθωρισμό που προκαλούν οι αυξήσεις των τιμών των εμπορευμάτων φέτος. Καθώς τα εργοστάσια σε όλο τον κόσμο δυσκολεύονται να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση από τις ΗΠΑ, οι τιμές των εμπορευμάτων, από τον χαλκό έως τον κασσίτερο, έχουν εκτιναχθεί.
Την περασμένη Τετάρτη, η Κίνα αποφάσισε να διαθέσει μέρος των στρατηγικών αποθεμάτων της σε μέταλλα για να συγκρατήσει τις τιμές τους.
«Με όλες αυτές τις συνέπειες της πανδημίας, το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται αυτές οι χώρες είναι η σύσφιξη της (νομισματικής) πολιτικής», δήλωσε οικονομολόγος της Oxford Economics στο Λονδίνο.
Μεγάλος αντίκτυπος στις αναδυόμενες οικονομίες
Η οικονομική έκρηξη στις ΗΠΑ στηρίζει από τη μία πλευρά την παγκόσμια οικονομία, καθώς αυξάνονται οι αμερικανικές εισαγωγές και τα εμβάσματα, αλλά αυξάνει παράλληλα τον πληθωρισμό, το κόστος δανεισμού και την ισοτιμία του δολαρίου, συσφίγγοντας τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές συνθήκες, λειτουργώντας ως χαλινάρι στην ανάκαμψη.
Η επίπτωση από τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ στον υπόλοιπο κόσμο δεν είναι ομοιόμορφη. Το ισχυρότερο δολάριο πλήττει τις αναδυόμενες οικονομίες που έχουν χρέος σε δολάρια, ενώ βοηθά τις εξαγωγικές εταιρείες της Ευρώπης και της Ανατολικής Ασίας, τα προϊόντα των οποίων γίνονται πιο ανταγωνιστικά.
Ο αντίκτυπος στην Ευρωζώνη
Στις αναπτυγμένες οικονομίες, οι περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες πιστεύουν ότι η αύξηση του πληθωρισμού θα είναι προσωρινή, εκτός αν οι πληθωριστικές προσδοκίες οδηγήσουν τους εργαζόμενους να απαιτήσουν υψηλότερους μισθούς. Στη δεύτερη περίπτωση, ο πληθωρισμός θα ανατροφοδοτηθεί μέσω της αύξησης του κόστους των επιχειρήσεων. Ωστόσο, οι κεντρικές τράπεζες δεν αναμένουν ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο σύντομα.
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε την περασμένη εβδομάδα, ότι η κατάσταση στην Ευρωζώνη όσον αφορά τον πληθωρισμό, ο οποίος επίσης αυξήθηκε τον Μάιο στο 2%, είναι πολύ διαφορετική από ό,τι στις ΗΠΑ. Όπως είπε, ο πληθωρισμός ξεκίνησε από χαμηλότερη βάση στην Ευρωζώνη, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει η μορφή της δημοσιονομικής στήριξης που δόθηκε στις ΗΠΑ, με την άμεση αύξηση των εισοδημάτων των νοικοκυριών.
Ορισμένοι οικονομολόγοι, πάντως, έχουν διαφορετική άποψη. «Θεωρώ ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα πως το προσωρινό πληθωριστικό σοκ μπορεί να γίνει μονιμότερο», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της BNP Paribas. Ο ίδιος σημείωσε ότι ο πληθωρισμός στη Γερμανία πιθανόν να ανέρχεται περίπου στο 4% όταν αρχίσει ο επόμενος γύρος μισθολογικών διαπραγματεύσεων αργότερα φέτος.
Η ισοτιμία του ευρώ
Άλλοι οικονομολόγοι θεωρούν ότι οι κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης και της Ιαπωνίας πρέπει να ακολουθήσουν τη χαλαρή στάση της Fed για να αποφύγουν την ανατίμηση των νομισμάτων τους, η οποία θα μπορούσε να υπονομεύσει την ανάκαμψη των οικονομιών τους. Ωστόσο, μία τέτοια κίνηση θα ανατρεπόταν, αν ο πληθωρισμός αποδειχθεί πιο επίμονος από ό,τι αναμένεται, καθώς τότε θα είχαμε μία αλυσιδωτή αύξηση των επιτοκίων.
«Για να αποτραπεί η ενίσχυση του ευρώ», η ΕΚΤ «θα πρέπει να είναι το ίδιο φιλελεύθερη όσο και η Fed, κάτι που θα δυσκολευθεί να κάνει λόγω των διαφορετικών επιπέδων πληθωρισμού και ανάπτυξης (στις χώρες της Ευρωζώνης)», δήλωσε η επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της BlackRock.
Με πληροφορίες από WSJ/ imerisia/ photo eurokinissi
