Έχουν περάσει 21 χρόνια από τότε που η Ελλάδα εμφανίστηκε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ελπίζοντας να σκοράρει έστω και ένα γκολ. Αντ’ αυτού, κόντρα σε όλες τις πιθανότητες και την κοινή λογική, κατέκτησε το Euro 2004!
Αυτό που πέτυχε η Ελλάδα στο Euro 2004 θεωρείται ακόμα η μεγαλύτερη ανατροπή στην ιστορία της διοργάνωσης.
Για την Ελλάδα, αυτό που συνέβη ήρθε εντελώς ξαφνικά.
«Δεν μπορούμε να κοροϊδευόμαστε και να λέμε ότι το περιμέναμε», είχε πει ο αμυντικός Νίκος Νταμπίζας στο ESPN. «Πριν από αυτό, η Ελλάδα είχε προκριθεί στο Euro στην Ιταλία το 1980 και στη συνέχεια στο Παγκόσμιο Κύπελλο στην Αμερική το 1994. Είχαμε έναν δύσκολο όμιλο στις ΗΠΑ και αντιμετωπίσαμε τη Νιγηρία , τη Βουλγαρία και την Αργεντινή και δεν καταφέραμε να σκοράρουμε ούτε ένα γκολ».
«Ήταν αρκετά δύσκολο να το αποδεχτούμε. Αυτή η κληρονομιά, με αρνητική έννοια, μας κυνηγούσε και όταν προκριθήκαμε 10 χρόνια μετά, καθίσαμε όλοι μαζί και είπαμε: “Ακούστε παιδιά, πρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί και να εκπροσωπήσουμε τη χώρα μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο”.
«Θέλαμε να σκοράρουμε ένα γκολ και να κερδίσουμε ένα παιχνίδι. Να κάνουμε κάτι καλύτερο από αυτό που είχαμε κάνει στην Αμερική. Αυτό ήταν στο μυαλό μας. Αυτή ήταν η ειλικρινής μας προσέγγιση».
Δεδομένου του τι είχε συμβεί στις ΗΠΑ — δεχόμενοι 10 γκολ και χωρίς να σκοράρουν σε τρεις ισόπαλες ήττες — δεν υπήρχε καμία προσδοκία ότι τα πράγματα θα ήταν καλύτερα στο Euro, ειδικά μετά την κλήρωση της Ελλάδας σε όμιλο μαζί με την Ισπανία , τη Ρωσία και την οικοδέσποινα Πορτογαλία . Οι παίκτες αντιμετώπιζαν επίσης μια νοοτροπία εντός έδρας ότι η εθνική ομάδα δεν ήταν τόσο σημαντική για τους οπαδούς όσο η έντονη αφοσίωσή τους στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό.
Όλα αυτά άρχισαν να αλλάζουν, όμως, με μια νίκη-σοκ επί της Πορτογαλίας στον εναρκτήριο αγώνα. Ο 19χρονος Κριστιάνο Ρονάλντο σκόραρε το πρώτο από τα 130 διεθνή γκολ του, αλλά η Ελλάδα κράτησε τη νίκη με 2-1.
«Το πιο σημαντικό που είχαμε ως ομάδα ήταν ότι ήμασταν πολύ ρεαλιστές στον τρόπο που προσεγγίζαμε τους αγώνες», θυμάται ο Νταμπίζας. «Έπρεπε να παίξουμε τον εναρκτήριο αγώνα εναντίον της οικοδέσποινας Πορτογαλίας, με όλα τα μεγάλα αστέρια της, όπως ο Λουίς Φίγκο και ο νεαρός Κριστιάνο Ρονάλντο. Μετά ήρθε η Ισπανία.
«Ήμασταν πολύ δυνατοί στην προσέγγισή μας και παίξαμε σύμφωνα με τις δυνατότητές μας. Δεν προσπαθήσαμε να κάνουμε πράγματα που δεν μπορούσαμε να κάνουμε και δεν μας αντιπροσώπευαν. Είχαμε ένα μεγάλο αγωνιστικό πνεύμα μεταξύ μας και αυτό ήταν το κύριο στοιχείο που μας βοήθησε.»
Η νίκη επί της Πορτογαλίας ακολουθήθηκε από μια αξιοπρεπή ισοπαλία εναντίον της Ισπανίας, αλλά, έχοντας χάσει με 2-0 από τη Ρωσία στον τελευταίο αγώνα του ομίλου, υπήρξε ένα σημείο στο οποίο η Ελλάδα έφτανε λίγο πριν τον αποκελισμό. Σώθηκε μόνο όταν η Πορτογαλία επικράτησε της Ισπανίας και έστειλε την Ελλάδα ως δεύτερη στον όμιλο.
Η ανταμοιβή ήταν ένας προημιτελικός εναντίον της Γαλλίας. Ένα μέλος της ομάδας επρόκειτο να παντρευτεί λίγο αργότερα και πήρε την απόφαση να αφήσει τις διευθετήσεις ως είχαν, ενώ άλλοι κράτησαν τα σχέδιά τους για τις διακοπές μετά το τουρνουά.
Άλλωστε, δεν είχαν καμία πιθανότητα απέναντι στους κατόχους του τροπαίου, με επικεφαλής δύο από τους καλύτερους παίκτες στον κόσμο, τον Ζινεντίν Ζιντάν και τον Τιερί Ανρί, και κατά πάσα πιθανότητα θα επέστρεφαν σύντομα πίσω στην Ελλάδα.
«Ένας από τους συμπαίκτες μας παντρευόταν», λέει ο Νταμπίζας. «Ήταν προγραμματισμένο πριν από το τουρνουά και μετά έπρεπε να πάρει μια απόφαση. Το άφησε επειδή πιστεύαμε ότι πιθανότατα δεν θα περάσουμε απέναντι στους Ζιντάν, Ανρί, [Ρομπέρ] Πιρές και [Πατρίκ] Βιεϊρά. Νομίζαμε ότι ήταν το τέλος του δρόμου. Ήμασταν πολύ περήφανοι που προκριθήκαμε από τον όμιλο, αλλά ήταν η Γαλλία, καταλαβαίνετε; Δεν ήταν ότι τα είχαμε παρατήσει, αλλά αφήσαμε τα σχέδιά μας για το καλοκαίρι τα ίδια. Στο τέλος, είχε μια δικαιολογία για να μην παντρευτεί!»
Ένα γκολ στο δεύτερο ημίχρονο από τον ψηλό, σωματώδη κεντρικό επιθετικό Άγγελο Χαριστέα και μια μαχητική αμυντική εμφάνιση ήταν αρκετά για να κερδίσουν με 1-0 και να αποκλείσουν τη Γαλλία.
«Δεν μας ένοιαζε αυτό», λέει ο Νταμπίζας. «Ξέραμε τα δυνατά μας σημεία. Δεν ήμασταν η Βραζιλία . Δεν ήμασταν η Γαλλία. Έπρεπε να προσαρμόσουμε την προσέγγισή μας σε ένα στυλ παιχνιδιού που μας ταίριαζε. Ξέραμε ότι έπρεπε να είμαστε δυνατοί αμυντικά και μετά από αυτό έπρεπε να είμαστε πολύ αποτελεσματικοί στην επίθεση, στην αντεπίθεση και στις στημένες φάσεις».
«Δεν θα ζητούσες από μια ομάδα του Πεπ Γκουαρδιόλα να παίζει με μακρινές μπαλιές. Το να παίξουμε με διαφορετικό τρόπο θα ήταν αυτοκτονία. Δεν μας ταίριαζε. Δεν ανησυχούσαμε για την κριτική.»
Απλώς χαρούμενοι που ήμασταν εκεί μέχρι εκείνο το σημείο, η νίκη επί της Γαλλίας έγινε η αφετηρία για ό,τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Νίκησαν την Τσεχική Δημοκρατία με 1-0 στα ημιτελικά και προετοιμάστηκαν για έναν επαναληπτικό αγώνα με την Πορτογαλία στον τελικό. Και όπως ακριβώς είχαν κάνει με τον Ζιντάν και τον Ανρί, η Ελλάδα ακύρωσε τον Ρονάλντο και τον Φίγκο και ένα ακόμη γκολ του Χαριστέα από κόρνερ – η μόνη τους προσπάθεια να φτάσουν στην εστία – χάρισε μια ακόμη νίκη με 1-0. Όταν σφύριξε το τελευταίο σφύριγμα, η Ελλάδα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης.
«Ήταν απόλυτη χαρά», θυμάται ο Νταμπίζας. «Ήταν κάτι στον εγκέφαλο που σε κατέλαβε και σε έκανε να πηδάς σαν παιδί. Ήμασταν σαν παιδιά, πηδούσαμε ο ένας στον άλλον. Όταν επιστρέψαμε στην Ελλάδα, ήταν απίστευτο.
«Υπήρχε κόσμος σε όλη τη διαδρομή από το αεροδρόμιο μέχρι το κέντρο της πόλης. Για 15 χιλιόμετρα ήταν έξω στον δρόμο και μας περίμεναν με σημαίες. Όταν φτάσαμε στο Παναθηναϊκό Στάδιο, ήταν μια στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Αυτή ήταν η πρώτη στιγμή που συνειδητοποίησα τι συνέβαινε στη χώρα. Όταν επιστρέψαμε, συνειδητοποιήσαμε τι είχαμε κάνει και τι είχαμε πετύχει.»
«Είναι κάτι πολύ σπάνιο και δεν νομίζω ότι μπορεί να ξανασυμβεί», λέει ο Νταμπίζας. «Οι εκπλήξεις τείνουν να χάνονται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Αυτό που κάναμε δεν θα ξεθωριάσει ποτέ. Είναι κάτι που μας κάνει πολύ περήφανους».
Ήταν πάντως σίγουρα η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΗ.
Δείτε στιγμιότυπα ΕΔΩ
photo: eurokinissi
