Τα γεγονότα μέσα και γύρω από την κεντρική πλατεία του Πεκίνου στις 4 Ιουνίου 1989, όταν κινεζικά στρατεύματα άνοιξαν πυρ για να βάλουν τέλος στις φιλοδημοκρατικές διαμαρτυρίες με επικεφαλής τους φοιτητές, δεν συζητούνται δημόσια στην Κίνα και η επέτειος δεν τιμάται επισήμως.
Δημόσιες τελετές μνήμης λαμβάνουν χώρα σε πόλεις εκτός της ηπειρωτικής Κίνας, μεταξύ των οποίων η Ταϊπέι όπου ανώτεροι κυβερνητικοί ηγέτες της Ταϊβάν συχνά χρησιμοποιούν την επέτειο αυτή για να επικρίνουν την Κίνα και να την καλέσουν να αναγνωρίσει αυτό που έκανε.
Ο Λάι, σε καταχώρισή του σήμερα στο Facebook, εγκωμίασε το θάρρος αυτών που πήραν μέρος στις διαδηλώσεις, λέγοντας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μια ένοια που η Ταϊβάν συμμερίζεται με τις άλλες δημοκρατίες και η οποία υπερβαίνει γενιές και σύνορα.
«Οι εκδηλώσεις μνήμης για τα γεγονότα της 4ης Ιουνίου στην Τιενανμέν δεν είναι μόνο για να θρηνήσουμε την ιστορία, αλλά επίσης για να διαιωνίσουμε αυτή τη μνήμη», δήλωσε ο Λάι, τον οποίο το Πεκίνο απεχθάνεται ως «αυτονομιστή» και έχει απορρίψει τις επανειλημμένες προσφορές του για συνομιλίες.
«Οι αυταρχικές κυβερνήσεις συχνά επιλέγουν να φιμώσουν και να ξεχάσουν την ιστορία, ενώ οι δημοκρατικές κοινωνίες επιλέγουν να διαφυλάξουν την αλήθεια και αρνούνται να ξεχάσουν αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους -και τα όνειρά τους- για την ιδέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων», πρόσθεσε.
«Όχι μόνο αρνούμαστε να ξεχάσουμε την ιστορία, θα εφαρμόζουμε καθημερινά τις κεντρικές μας αξίες».
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών έπλεξε χθες, Τρίτη, το εγκώμιο του θάρρους των κινέζων πολιτών που σκοτώθηκαν κατά την αιματηρή καταστολή.
«Σήμερα τιμάμε τη μνήμη του θάρρους του κινεζικού λαού που σκοτώθηκε όταν προσπάθησε να ασκήσει τις θεμελιώδεις ελευθερίες του, καθώς και αυτών που συνεχίζουν να υφίστανται διωγμούς καθώς επιδιώκουν να υπάρξουν λογοδοσία και δικαιοσύνη για τα γεγονότα της 4ης Ιουνίου 1989», αναφέρει σε δήλωσή του ο Μάρκο Ρούμπιο.
«Το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα προσπαθεί δραστήρια να λογοκρίνει τα γεγονότα, όμως ο κόσμος δεν θα ξεχάσει ποτέ», πρόσθεσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο.
Πριν από τα χαράματα της 4ης Ιουνίου 1989, κινεζικά άρματα μάχης εισέβαλαν στην Πλατεία Τιενανμέν, βάζοντας αιματηρό τέλος σε εβδομάδες διαδηλώσεων φοιτητών και εργατών υπέρ της δημοκρατίας.
Η Κίνα ουδέποτε ανακοίνωσε πλήρη απολογισμό των νεκρών, όμως οργανώσεις για τα δικαιώματα και αυτόπτες μάρτυρες λένε πως μπορεί να πρόκειται για χιλιάδες.
Η Κίνα κατηγόρησε για τις διαδηλώσεις αντεπαναστάτες που επεδίωκαν να ανατρέψουν το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα.
Τα μέτρα ασφαλείας γύρω από την πλατεία ήταν αυξημένα χθες, Τρίτη, με ενίσχυση της αστυνομικής παρουσίας. Αστυνομικοί έστησαν πολλά σημεία ελέγχου των ταυτοτήτων οδηγών αυτοκινήτων, δικυκλιστών και πεζών, ενώ εμποδίζουν επίσης ανθρώπους να τραβούν φωτογραφίες κοντά στην πλατεία.
Στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία λογοκρίνονται αυστηρά από τις αρχές, δεν υπάρχει καμιά συζήτηση για το ιστορικό γεγονός.
Οι Μητέρες της Τιενανμέν, οι οποίες εκπροσωπούν συγγενείς αυτών που σκοτώθηκαν, εξέδωσαν αυτή την εβδομάδα την ετήσια δήλωσή τους ζητώντας να υπάρξει δημόσια λογοδοσία γι’ αυτό που συνέβη.
«Οι εκτελεστές εκείνης της χρονιάς έχουν αποβιώσει ο ένας μετά τον άλλον, αλλά ως η συνέχεια του κυβερνώντος κόμματος, η σημερινή κυβέρνηση έχει ευθύνη να δώσει απαντήσεις για τη Σφαγή της Τιενανμέν», λέει σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της η Ζανγκ Σιανλίνγκ, ο γιός της οποίας Ουάνγκ Ναν σκοτώθηκε.
Στο Χονγκ Κόνγκ, όπου χιλιάδες συνήθιζαν να συγκεντρώνονται για να τιμήσουν την επέτειο πριν από την επιβολή από την Κίνα, το 2020, ενός νόμου περί εθνικής ασφαλείας, τα αστυνομικά μέτρα ήταν αυστηρά γύρω από το Victoria Park, όπου παλαιότερα οργανώνονταν μαζικές αγρυπνίες με κεριά.
ΑΠΕΜΠΕ – ΑΠΕΜΠΕ-EPA-EPA photo
