Δεν μιλάμε για θερμοκοιτίδες ούτε για νεογνική φροντίδα για πρόωρα βρέφη. Δεν πρόκειται για μια μηχανή που βοηθάει στη ζωή… είναι μια μηχανή που ξεκινά τη ζωή.
Ένα τεχνητό περιβάλλον όπου ένα έμβρυο μπορεί να αναπτυχθεί, να μεγαλώσει και να προετοιμαστεί για τη γέννηση χωρίς ποτέ να εισέλθει σε ανθρώπινη μήτρα.
Φτάσαμε στο μέλλον όπου τα όρια μεταξύ βιολογίας και βιοτεχνολογίας επαναχαράσσονται και η ίδια η έννοια της «μητέρας» αρχίζει να διευρύνεται.
Ιάπωνες επιστήμονες κατάφεραν να καλλιεργήσουν με επιτυχία έμβρυα κατσίκας από πρώιμα στάδια ανάπτυξης σε μια τεχνητή μήτρα γεμάτη με υγρό για εβδομάδες.
Η έρευνα, με επικεφαλής μια ομάδα στο Πανεπιστήμιο Juntendo, χρησιμοποίησε ένα διαφανές σύστημα βιοσακούλας, οξυγονωμένο τεχνητό αμνιακό υγρό και εξωτερική ομφαλική υποστήριξη.
Αυτό είναι το πιο κοντινό σημείο που έχει φτάσει ποτέ ο κόσμος σε μια πλήρη εκτογένεση (ένας όρος για την κύηση που συμβαίνει εξ ολοκλήρου έξω από το σώμα).
Προηγουμένως, έχουμε δει μερική εκτογένεση σε εργαστήρια όπως αυτό στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας, όπου πρόωρα αρνιά διατηρήθηκαν ζωντανά σε τεχνητές μήτρες για μερικές εβδομάδες το 2017.
Μια μηχανή που μιμείται τη μήτρα
Το σύστημα τεχνητής μήτρας είναι, ουσιαστικά, ένα υψηλής τεχνολογίας υποκατάστατο του πλακούντα και του περιβάλλοντος της μήτρας.
Περιλαμβάνει:
Έναν βιοσάκο γεμάτο με υγρό, ελεγχόμενης θερμοκρασίας που προσομοιώνει το αμνιακό υγρό
Ένα σύστημα οξυγόνωσης που μιμείται την ανταλλαγή αίματος από τον ομφάλιο λώρο
Ένα κύκλωμα χορήγησης θρεπτικών συστατικών που παρέχει όλα όσα χρειάζεται ένα έμβρυο για να αναπτυχθεί
Αισθητήρες και ρυθμιστές τεχνητής νοημοσύνης που παρακολουθούν την κίνηση του εμβρύου, τον καρδιακό παλμό και την ανάπτυξη σε πραγματικό χρόνο
Η Ιαπωνία βρίσκεται εδώ και καιρό στην αιχμή του δόρατος της ρομποτικής και της βιοϊατρικής μηχανικής. Υπάρχει όμως και ένα βαθύτερο πολιτισμικό υπόβαθρο: η μείωση του ποσοστού γεννήσεων και η γήρανση του πληθυσμού της Ιαπωνίας αποτελούν εθνικά προβλήματα.
Το 2024, η Ιαπωνία είχε λιγότερες γεννήσεις από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην καταγεγραμμένη ιστορία της. Και το ποσοστό γονιμότητας συνεχίζει να μειώνεται παρά τα κυβερνητικά κίνητρα.
Οι τεχνητές μήτρες δεν αποτελούν απλώς μια ιατρική καινοτομία. Στην Ιαπωνία, αποτελούν μια πιθανή κοινωνική λύση… έναν τρόπο υποστήριξης των εργαζόμενων γονέων, μετριασμού των προκλήσεων για την υγεία των μητέρων, ακόμη και αλλαγής του τρόπου με τον οποίο η κοινωνία βλέπει τους ρόλους των φύλων στην ανατροφή των παιδιών.
Δεν είναι τυχαίο που αυτό συνέβη εκεί πρώτα.
Πόσο κοντά είμαστε στην ανθρώπινη εφαρμογή;
Όχι αύριο. Όχι του χρόνου. Αλλά ούτε και μακριά .
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μέσα σε 10 έως 15 χρόνια, θα μπορούσαμε να δούμε τεχνητές μήτρες να έχουν εγκριθεί για μερική χρήση στη νεογνική φροντίδα (ειδικά για εξαιρετικά πρόωρα βρέφη).
Η ηθική που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε
Μπορεί ένα έμβρυο να συναινέσει στην καλλιέργειά του σε εργαστήριο;
Ποιος αποφασίζει πότε θα τερματιστεί μια εγκυμοσύνη αν δεν εμπλέκεται κανένα άτομο;
Ποια δικαιώματα έχει ένα κυοφορούν έμβρυο σε μια μηχανή;
Τι συμβαίνει εάν μια τεχνητή μήτρα παραβιαστεί ή αποτύχει;
Αυτά τα ερωτήματα ακούγονται σαν επιστημονική φαντασία. Αλλά τη στιγμή που αντικαθιστάς μια ανθρώπινη μήτρα με μια προγραμματιζόμενη συσκευή, το πλαίσιο του νόμου, της ηθικής και της ασφάλειας μεταβάλλεται. Τώρα, για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, αυτή η εμπειρία μπορεί να βιωθεί με σιλικόνη και κυκλώματα.
Είναι ακόμα νωρίς. Αλλά ένα μέλλον όπου τα έμβρυα θα επιπλέουν μέσα σε τεχνητές μληρρες ενώ οι γονείς θα παρακολουθούν σε οθόνες δεν είναι πλέον φαντασία.
Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) θα αξιολογήσει αυτή την πρωτοποριακή μέθοδο.
photo: pixabay
