Παρά τις διάφορες διαρροές που έγιναν τόσο την Παρασκευή όσο και το Σαββατοκύριακο για την κατάταξη που όρισε το ΑΝΣ ως προς τις προτάσεις, εμείς θα ακολουθήσουμε την επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Αμύνης που εκδόθηκε το μεσημέρι του Σαββάτου μετά τη συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου η οποία είναι η κάτωθι:
“Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου, σήμερα Σάββατο 5 Ιουνίου, ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ενημερώθηκε από την Πολιτική και τη Στρατιωτική Ηγεσία για την αξιολόγηση των προτάσεων που έχουν υποβληθεί στο Πολεμικό Ναυτικό ως προς την ενίσχυσή του με τέσσερις νέες φρεγάτες.
Στη διάρκεια της σύσκεψης έγινε δεκτή η εισήγηση να εξεταστούν οι περαιτέρω δυνατότητες αξιολόγησης προμήθειας Φ/Γ από τις χώρες που παρατίθενται ακολούθως κατ’ αλφαβητική σειρά: Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α, Ιταλία, Ολλανδία.
Στη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό έλαβαν μέρος ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Στυλιανός Πετράκης ΠΝ, ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΘΑ κ. Αντώνιος Οικονόμου, οΓενικός Διευθυντής ΓΔΑΕΕκ. Αριστείδης Αλεξόπουλος, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας κ. Θάνος Ντόκος και ο Γενικός Γραμματέας του Πρωθυπουργού κ. Γρηγόριος Δημητριάδης.”
Κόπηκαν οι Ισπανοί
Η αρχική φημολογία ήταν ότι το ΑΝΣ θα αξιολογούσε με καθαρά επιχειρησιακά κριτήρια τις προτάσεις των ενδιαφερομένων οι οποίοι έχουν καταθέσει προσφορά και θα προχωρούσαν σε έκδοση μίας λίστας(Short-list) με όσους προκρίνονται στην επόμενη φάση, όπως γίνεται με κανονικούς διαγωνισμούς.
Αντ’ αυτού, διαβάζουμε στην ανακοίνωση του ΥΠΕΘΑ ότι μετά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου ότι πρακτικά κόπηκαν οι Ισπανοί και μας δημιουργούνται μερικά βασικά ερωτήματα
Α) Ποιος έκοψε τους Ισπανούς;
Θεωρώντας ως δεδομένο ότι το ΑΝΣ αξιολόγησε με καθαρά επιχειρησιακά κριτήρια, τους έκοψε το ΑΝΣ; Και αν ναι, θα ήταν ενδιαφέρον να μάθουμε το σκεπτικό με το οποίο κόπηκε η F-110 Των Ισπανών. Η F-110 δεν ήταν η καλύτερη πρόταση καθώς υπήρχαν κάποια σημαντικά ζητήματα που αφορούσαν το πλοίο. Αυτά ήταν ότι το πλοίο θα φέρει μεν ως κύριο ραντάρ το AN/SPY-7 αλλά θα έχει αρκετά ισπανικά συστήματα όπως το Σύστημα μάχης ( CMS ) SCOMBA κ.α. τα οποία ενέχουν μεγάλο ρίσκο στην υιοθέτησή τους καθώς υπάρχει ένα θολό τοπίο γύρω από αυτά και τις δυνατότητές τους. Αυτά είναι επιχειρησιακοί λόγοι για να «κοπεί» το πλοίο.
Εφόσον κόπηκε με επιχειρησιακά κριτήρια, τότε κατευθείαν δημιουργείται ένα ακόμα βασικό ερώτημα. Αφού έκοψαν την F-110 των Ισπανών λόγω μεγάλου ρίσκου, τότε γιατί δεν έκοψαν και τους Αμερικανούς με την HF2(MMSC) η οποία είναι παράγωγο πλοίου που αυτή τη στιγμή δεν παραλαμβάνει ούτε το Αμερικανικό Ναυτικό και είναι το πιο σοβαρά υποεξοπλισμένο πλοίο του διαγωνισμού;
Φυσικά υπάρχει η περίπτωση να κόπηκαν οι Ισπανοί με καθαρά «πολιτικά» κριτήρια τα οποία έχουν να κάνουν με τη φιλοτουρκική στάση της Ισπανίας, όπως λέγεται. Αν αυτό ισχύει τότε απορούμε πως έμειναν στο διαγωνισμό οι κατ’ εξοχήν φιλότουρκοι Γερμανοί, οι ισορροπιστές σε δύο βάρκες Άγγλοι, οι συνεργάτες των Τούρκων στη Λιβύη Ιταλοί και οι μονίμως ισορροπούντες Αμερικανοί ενώ και οι Ολλανδοί έχουν μερικές συνεργασίες με τους Τούρκους.
Αν κόπηκαν για εμπέδωση μηνύματος προς όλες τις πλευρές για να ενταθεί ο ανταγωνισμός, λάθος τρόπο επέλεξαν για να εντείνουν τον ανταγωνισμό καθώς δίνουν μήνυμα ανοχής σε προτάσεις είτε υποδεέστερες είτε θα το λέγαμε, αδιάφορες.
Β) Τύποις Διαδικασία
Αρκετό καιρό αναφερόμαστε στο ότι γίνεται μία τύποις διαδικασία και όχι κανονικός διαγωνισμός αφού υποτίθεται μας πίεζε ο χρόνος. Από τις διαπραγματεύσεις για την FDI το 2019 έχουμε φτάσει 2021 και πάμε, «άνετοι» για το 2022 με αυτούς τους ρυθμούς. Ένας κανονικός διαγωνισμός είχε 2 χρόνια.
Από την ανακοίνωση του Υπουργείου επίσης δε δηλώνεται η λεγόμενη Short-list καθώς το κόψιμο ενός δε θεωρείται ότι δημιουργεί short-list. Υπό κανονικές συνθήκες, υπάρχει αξιολόγηση, κόβονται οι χειρότεροι και οι 3-4 κορυφαίες προτάσεις έχουν σειρά κατάταξης με βαθμολογία. Η λίστα παραδίδεται και υπάρχει αργότερα τελική απόφαση. Στη δική μας περίπτωση, δεν γίνεται κανένας λόγος περί κατάταξης και φυσικά βαθμολόγησης των προτάσεων από το ΑΝΣ με καθαρά επιχειρησιακά κριτήρια. Η δημοσιοποίηση της Shortlist με σειρά κατάταξης δεν αποτελεί απόρρητο ειδικά όταν πρόκειται για πρόγραμμα που θα κοστίσει 5 δις και οι φορολογούμενοι πρέπει να έχουν σαφή άποψη για τις επιλογές της ηγεσίας του Πολεμικού Ναυτικού και έπειτα της Κυβέρνησης για την τελική της επιλογή.
Και η ύπαρξη short-list με σειρά κατάταξης είναι πολύ σημαντική καθώς όχι μόνο αποκλείονται οι χειρότερες επιλογές αλλά αν ο τελευταίος βρεθεί πρώτος στην τελική επιλογή, τότε θα πρέπει να υπάρξει μία πάρα πολύ καλή δικαιολογία για την κυβερνητική αυτή επιλογή αφού έτσι υπάρχει διαφάνεια και ασκείται έλεγχος στις κυβερνητικές αποφάσεις από τους φορολογούμενους πολίτες, όπως και πρέπει να γίνεται στα δημοκρατικά καθεστώτα.
Αν και εφόσον υπάρχει λίστα κατάταξης και γίνει επίσημη δημοσίευση αυτής από τα αρμόδια όργανα, θα είναι δυνατό να δούμε το σκεπτικό του ΑΝΣ και να αξιολογηθούν οι αποφάσεις της Κυβέρνησης μετέπειτα.
Λοιποί κομμένοι
Παρά το ότι η λίστα είναι μεγάλη με Γερμανούς και Ιταλούς να παραμένουν σε αυτή, αμφότεροι θα λέγαμε ότι είναι κομμένοι αλλά παρέμειναν στην ανακοίνωση για πολιτικούς λόγους και μάλλον θα κοπούν επίσημα μετά τη Σύνοδο ΝΑΤΟ αφού οι Γερμανοί έχουν κοπεί καιρό πριν λόγω της γενικότερης στάσης τους αλλά και τις χλιαρής στάσης τους για το πρόγραμμα των φρεγατών( ξέρουν ότι εκκρεμούν υποβρύχια κ.α.) και οι Ιταλοί είναι επίσης χλιαροί για τον προφανέστατο λόγο ότι από τη στιγμή που οι Αμερικανοί λένε ότι η πρώτη MMSC θα φτιαχτεί στα ναυπηγεία της Ficantieri στην Ιταλία και υπάρχει συνεργασία Ficantieri -ΗΠΑ για τις FFG-C, είναι οξύμωρο να έχει καταθέσει ανταγωνιστική προσφορά ως προς αυτή των ΗΠΑ.
Αναμονή λοιπόν μέχρι τη σύνοδο του ΝΑΤΟ για περισσότερες εξελίξεις με το πρόγραμμα.
