Ενώ ο Ήλιος λειτουργεί ως γιγάντιος αντιδραστήρας πυρηνικής σύντηξης, εκτοξεύει ένα αδιάκοπο ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων, που ονομάζουμε ηλιακός άνεμος. Αυτό ρυθμίζει όλους τους πλανήτες και θα αφαιρούσε την ατμόσφαιρά τους αν δεν υπήρχε η προστατευτική μαγνητόσφαιρα, η οποία εκτρέπει τα εισερχόμενα σωματίδια.

Ο ηλιακός άνεμος παρουσιάζει διακυμάνσεις, αλλά τον περασμένο Δεκέμβριο εξέπληξε τους αστρονόμους όταν ξαφνικά σταμάτησε εντελώς για μερικές μέρες στον Άρη. Η ανωμαλία εντοπίστηκε από το MAVEN, ένα τροχιακό της NASA που μελετούσε την ατμόσφαιρα του Άρη, τα όργανα του οποίου κατέγραψαν την πτώση στην πυκνότητα του ηλιακού ανέμου.

Χωρίς την πίεση του ηλιακού ανέμου, η μαγνητόσφαιρα και η ιονόσφαιρα του Κόκκινου Πλανήτη διογκώθηκαν έως και τρεις φορές το κανονικό τους μέγεθος.

«Όταν είδαμε για πρώτη φορά τα δεδομένα και πόσο δραματική ήταν η πτώση του ηλιακού ανέμου, ήταν σχεδόν απίστευτο», δήλωσε ο Jasper Halekas, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Σχηματίσαμε μια ομάδα εργασίας για να μελετήσουμε το γεγονός και διαπιστώσαμε ότι αυτή η χρονική περίοδος είναι πλούσια με απίστευτα ευρήματα».

Το MAVEN διαπίστωσε ότι η ιονόσφαιρα πήγε από μαγνητισμένη σε μη μαγνητισμένη κατάσταση, ενώ η περιοχή στα όρια είδε πολύ λιγότερη ηλεκτρομαγνητική δραστηριότητα από ό,τι συνήθως. Περίπου δύο ημέρες αργότερα, ο ηλιακός άνεμος επέστρεψε, παρέχοντας στην ομάδα της NASA ένα σπάνιο παράθυρο σε ένα ασυνήθιστο σύνολο περιστάσεων.

«Πραγματικά βλέπουμε πώς ανταποκρίνεται ο Άρης όταν αφαιρείται αποτελεσματικά ο ηλιακός άνεμος», είπε ο Χαλέκας. «Αποτελεί μια σπουδαία ακραία μελέτη για το πώς θα ήταν ο Άρης αν περιφερόταν γύρω από ένα αστέρι με λιγότερο «άνεμο».

Η ομάδα λέει ότι η πτώση οφείλεται σε μια σπάνια αλληλεπίδραση μεταξύ των κυμάτων του ηλιακού ανέμου. Ένα κύμα που κινούνταν γρήγορα ξεπέρασε ένα πιο αργά κινούμενο, γεγονός που τα κάνει να συμπιεστούν σε ένα κύμα που αφήνει πίσω του μια λιγότερο πυκνή περιοχή. Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ότι συμβαίνει σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας που πέρασε τη Γη το 1998, αλλά συνήθως δεν υπάρχουν διαστημόπλοια τόσο καλά τοποθετημένα όσο το MAVEN για να τα μελετήσουν.

Το γεγονός συνέβη ως αποτέλεσμα της αυξημένης ηλιακής δραστηριότητας, καθώς ο Ήλιος ανεβαίνει στην κορυφή του 11ετούς του κύκλου.

(με πληροφορίες από NASA – newsatlas. com / photo: pixabay)