Το συμπέρασμα αυτό, επιβεβαιώνεται από μια πρόσφατη μελέτη που διεξήγε διεθνής ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Πίζας. Η ομάδα, με την εφαρμογή προηγμένων αναλυτικών μεθόδων σε αντικείμενα από πυρόλιθο, ήταν σε θέση να εντοπίσει την πρώιμη υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας και την προσαρμογή της ώστε να μπορεί να θεωρηθεί μεταξύ των πρώτων γεωργικών μηχανών στην Ευρώπη.
Την έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο αρκετών ερευνητικών προγραμμάτων που χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ιταλία και την Ισπανία διηύθυνε το Πανεπιστήμιο της Πίζας, σε συνεργασία με το CSIC στην Ισπανία και το ΑΠΘ. Τα συμπεράσματα αυτά, τοποθετούν νωρίτερα, κατά τουλάχιστον 3.000 χρόνια την χρήση αυτής της μεθόδου αλωνίσματος στην Ευρώπη, παρέχοντας νέες γνώσεις σχετικά με τις τεχνολογικές καινοτομίες των νεολιθικών κοινωνιών.
«Εδώ και χρόνια εργαζόμαστε για την ανασυγκρότηση των διαδρομών και των μηχανισμών της εξάπλωσης της γεωργίας από την Εγγύς Ανατολή στην υπόλοιπη Μεσόγειο», εξηγεί ο καθηγητής Niccolò Mazzucco, του Πανεπιστημίου της Πίζας, κύριος ερευνητής του έργου. Όπως λέει η ανακάλυψη των τεχνολογικών καινοτομιών και το πού χρησιμοποιήθηκαν αρχικά αυτές οι μηχανές, είναι θεμελιώδους σημασίας για να γνωρίσουμε τα προηγούμενα τεχνολογικά συστήματα.
Η χρήση της εν λόγω συσκευής (έλκηθρου) αλωνίσματος, που ήταν επίσης γνωστό με τον ρωμαϊκό όρο tribulum και στα ελληνικά τρίβολον, έδωσε μεγάλη αύξηση της ποσότητας των σιτηρών και επιτάχυνε την επεξεργασία τους. Στο παρελθόν, θεωρούσαν ότι αυτή η καινοτομία συνδεόταν με τη γέννηση των πρώτων κρατών, όμως η συγκεκριμένη μελέτη δείχνει ότι η πρωταρχική χρήση της είναι στην πραγματικότητα, παλαιότερη.
Το αλωνιστικό έλκηθρο
Όλα αυτά, καταλήγει ο ερευνητής, τώρα μας επιτρέπουν να πλαισιώσουμε καλύτερα τη δυναμική ανάπτυξης των πρώτων ευρωπαϊκών αγροτικών κοινωνιών, να καταλάβουμε πώς εξαπλώνονται οι γεωργικές τεχνολογίες και να αξιολογήσουμε τον αντίκτυπό τους στην κοινωνική δομή και την οικονομία της εποχής.
Τα τελευταία χρόνια – προσθέτει ο Mazzucco – όλο και περισσότερες αποδείξεις μας δείχνουν ότι, τα πρώτα εξημερωμένα ζώα δεν χρησιμοποιούνταν μόνο ως πηγή τροφής, αλλά και ως μέσα βαριάς εργασίας. Τα έλκηθρα αλωνίσματος είναι μέρος μιας ευρύτερης διαδικασίας τεχνολογικής καινοτομίας που περιελάμβανε τη χρήση των ζώων.
Η λεπτομερής ανάλυση των αρχαιολογικών ευρημάτων και η χρήση προηγμένων μεθοδολογιών προσθέτουν έτσι ένα κρίσιμο κεφάλαιο στην ιστορία της αγροτικής ανάπτυξης και υπογραμμίζουν πως η Νεολιθική ήταν μια περίοδος σημαντικής τεχνολογικής προόδου.
Τα αποτελέσματα της μελέτης που συντονίζει το Πανεπιστήμιο της Πίζας, παρουσιάζονται στο τελευταίο τεύχος του Journal of Archaeological Science: Reports. Καταδεικνύουν ότι ο γεωργικός τομέας αποτελεί από την προϊστορία ένα πεδίο τεχνολογικής καινοτομίας και εγείρουν σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τη μετάδοση των τεχνολογικών γνώσεων μεταξύ των διαφόρων περιοχών της Μεσογείου.
Αυτό που μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες θεωρείτο όψιμη καινοτομία φαίνεται τώρα να είναι, στην πραγματικότητα, μια πρακτική που υπάρχει από τα πρώτα νεολιθικά στάδια στην Ευρώπη.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)
