Ο Όλιβερ Μίερς, καλλιτεχνικός διευθυντής της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου από το 2017, αποτελεί έναν από τους πιο περιζήτητους σκηνοθέτες της όπερας στην Ευρώπη. Η «Τζοκόντα» του εκτυλίσσεται στη Βενετία του σήμερα, ωστόσο η σκηνοθεσία του είναι συνεπής στο πνεύμα του έργου και έχει ως πυξίδα της το έργο του Βικτόρ Ουγκώ «’Αγγελος, τύραννος της Πάδοβας», το οποίο άλλωστε αποτέλεσε και τη βάση για την υπόθεση της όπερας.

«Ήθελα να δώσω στην πλοκή βάθος και στους χαρακτήρες πρόθεση. Να κάνω κάτι που να είναι ταυτόχρονα ευθύ, ενθουσιώδες και άμεσο», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μίερς. Όπως εξήγησε, έχει επηρεαστεί και από το σύμπαν του Ιταλού σκηνοθέτη Πάολο Σορεντίνο, και ειδικότερα με τον τρόπο που, όπως είπε, συνδυάζει στα έργα του τη σύγχρονη και μοντέρνα αίσθηση με την κλασική, ιταλική αρχιτεκτονική. «Αποτέλεσε ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο για να εξερευνήσω το έργο», ανέφερε.

Όσο για το μέλλον της όπερας, δηλώνει ξεκάθαρα αισιόδοξος, ότι υπάρχει τρόπος να συνεχίσει να υπάρχει, παρά τις προκλήσεις. «Το ταλέντο είναι εκείνο που θα κρατά πάντα την όπερα ζωντανή», επεσήμανε.

«Είναι αλήθεια ότι, στη Γερμανία και στην Αυστρία κυρίως, το κοινό έχει απομακρυνθεί τελευταία από την όπερα, καθώς η τάση στις παραγωγές είναι να ενσωματώνουν ιδέες περισσότερο από συναισθήματα και να παραγκωνίζουν την αισθητική», παραδέχθηκε, αλλά πρόσθεσε: «Η όπερα, ωστόσο, πάντα καταφέρνει να ανανεώνεται, να αναπληρώνεται και να αναζωογονείται από τα μεγάλα ταλέντα της κάθε εποχής –είτε είναι συνθέτες, είτε είναι σκηνοθέτες, είτε είναι τραγουδιστές– που έχουν την ενέργεια, την έμπνευση και τις ιδέες για να αναβιώσουν τα παλιά έργα ή να δημιουργήσουν καινούρια».

Η δική του «συνταγή»; «Για μένα, σημασία έχει να δημιουργήσει κανείς ένα έργο που έχει ζωή, εξαίσιο σχεδιασμό, ξεκάθαρη ιστορία, που φωτίζει κάποια πτυχή του έργου και που δε χρειάζεται να έχει κανείς διδακτορικό για να την κατανοήσει. Ένα δράμα καθηλωτικό για το κοινό», ανέφερε. Επιπλέον, σημείωσε ότι η στενή και καλή επικοινωνία των διευθυντών ορχήστρας με τους σκηνοθέτες είναι αυτό που θα φέρει πάντα το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Τ. Αποστόλου: Η Λυρική «συνομιλεί» ισάξια με τα μεγάλα λυρικά θέατρα

Τη σημασία της καλής επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των συντελεστών υπογράμμισε και ο Τάσος Αποστόλου, βαθύφωνος της Λυρικής, με μακρά και επιτυχημένη πορεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα, τόνισε τη σημασία των συνεργασιών που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια η ΕΛΣ με λυρικά θέατρα και φεστιβάλ του εξωτερικού.

«Είναι πολύ σημαντικό, κατά τη γνώμη μου, ότι ανοίγει ένα παράθυρο προς τα έξω και η Λυρική, χρησιμοποιώντας τις δικές της δυνάμεις σε όλους τους τομείς –από τις ενδυματολόγους και τους σκηνογράφους μέχρι τους σκηνοθέτες και τους τραγουδιστές– δείχνει ότι είναι σε ένα καλό επίπεδο και αντιμετωπίζεται ισάξια με μεγάλα λυρικά θέατρα του εξωτερικού», ανέφερε χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Αποστόλου.

«Τέτοιες συνεργασίες κάνουν τη Λυρική γνωστή στο εξωτερικό και δίνουν την ευκαιρία να φανεί το έργο της, το οποίο είναι σημαντικό», τόνισε.

Όσο για τη συγκεκριμένη παραγωγή, ο κ. Αποστόλου ξεχώρισε την ευθύτητα της σκηνοθεσίας, καθώς «ό,τι θέλει να πει, το δείχνει», κάτι που ειδικά στα έντονα δραματουργικά σημεία της όπερας δημιουργεί πολλές, δυνατές στιγμές για το κοινό.

Αν. Ρατσβελισβίλι: «Μία ωραία, νέα αρχή»

Η «Τζοκόντα» δεν θεωρείται, άλλωστε, τυχαία μια από τις κορυφαίες μεγαλόπρεπες όπερες του ρεπερτορίου. Πέρα από τους μεγάλους ρόλους, υπάρχουν και μικρότεροι, που όμως είναι εξίσου σημαντικοί για την εξέλιξη της πλοκής. Ένας τέτοιος ρόλος είναι και εκείνος της Τυφλής –Cieca (Τσέκα) στα ιταλικά– την οποία ερμηνεύει μία από τις διασημότερες λυρικές τραγουδίστριες παγκοσμίως, η μεσόφωνος Ανίτα Ρατσβελισβίλι.

«Είναι ένας ρόλος που είναι στο κέντρο της πλοκής. Αν και μικρός, είναι πολύ σημαντικός για το έργο και, μουσικά μιλώντας, πολύ όμορφος», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Ρατσβελισβίλι, η οποία δεν έκρυψε τον ενθουσιασμό της, όχι μόνο για την «πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση» της σκηνοθεσίας, αλλά και για τη συμμετοχή της στη συγκεκριμένη παραγωγή και την επιστροφή της στην Αθήνα.

«Είναι όμορφο να είμαι μέρος της συγκεκριμένης παραγωγής και δίνω την καρδιά μου σε αυτόν τον ρόλο. Αγαπώ πολύ τους συνεργάτες μου στη Λυρική και αγαπώ την Αθήνα και το κοινό της», είπε χαρακτηριστικά η κ. Ρατσβελισβίλι, η οποία μάλιστα μετακόμισε πρόσφατα στην ελληνική πρωτεύουσα με την οικογένειά της.

«Είναι μία ωραία, νέα αρχή», ανέφερε.

Η επιστροφή και η μετακόμισή της στην Αθήνα σηματοδοτεί και μία πιο ομαλή επιστροφή της στο λυρικό επάγγελμα, μετά τη γέννηση της κόρης της. «Η επιστροφή στην καριέρα μου είχε προκλήσεις σωματικές και ψυχολογικές», είπε και πρόσθεσε: «Πλέον αισθάνομαι έτοιμη φωνητικά, αλλά ακόμη δεν θέλω να βγω στη σκηνή χωρίς να είμαι σίγουρη για το επίπεδο της απόδοσης μου. Για αυτό πηγαίνω βήμα-βήμα, με ρόλους που είναι πιο χαμηλοί, χαλαροί και χωρίς βιασύνη να γυρίσω στο παλιό μου ρεπερτόριο».

‘Αλλωστε, όπως είπε, η επιστροφή στην καριέρα χρειάζεται και σωματική δουλειά, εκτός από πνευματική. «Οι λυρικοί τραγουδιστές είμαστε αθλητές. Και όπως σε κάθε αθλητικό επάγγελμα, πρέπει να γνωρίζουμε και να καταλαβαίνουμε πλήρως το σώμα μας, για να είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε».

Sold out οι παραστάσεις

Η παραγωγή της όπερας του Αμίλκαρε Πονκιέλλι, «Τζοκόντα», θα παρουσιαστεί στις 19, 22, 25, 29 Οκτωβρίου και 1, 4, 7 Νοεμβρίου 2025 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, σε μια νέα διεθνή συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου. Στη μουσική διεύθυνση θα είναι ο Φαμπρίτσιο Βεντούρα, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Κόβεντ Γκάρντεν, Όλιβερ Μίερς. Στους βασικούς ρόλους οι διεθνώς αναγνωρισμένοι πρωταγωνιστές ‘Αννα Πιρότσι, Αλίσα Κολόσοβα, Τάσος Αποστόλου, Ανίτα Ρατσβελισβίλι, Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο και Δημήτρης Πλατανιάς.

Στις 25 και 29 Οκτωβρίου 2025 η όπερα θα παρουσιαστεί σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας.

Τα εισιτήρια για όλες παραστάσεις της «Τζοκόντα» έχουν ήδη εξαντληθεί.

Αθηνά Καστρινάκη – ΑΠΕ-ΜΠΕ / photo: eurokinissi