Το νεοσύστατο ελληνοαυστραλιανό αρχείο The Greek Australian Archive του πανεπιστημίου UNSW φιλοδοξεί να μελετήσει και να καταγράψει τις ζωές των Ελλήνων μεταναστών της μεταπολεμικής περιόδου, τα επιτεύγματα και τη διαφορετικότητά τους και θα δημιουργήσει μια Ψηφιακή συλλογή για την Βιβλιοθήκη της Νέας Νότιας Ουαλίας.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο τύπου ενώ η περίοδος των πρώτων και πρωτοπόρων Ελλήνων μεταναστών έχει καταγραφεί λεπτομερειακά δεν ισχύει το ίδιο και για όσους ήρθαν μεταπολεμικά σύμφωνα με τον καθηγητή Ντουμάνη, παρόλο που οι περισσότεροι Έλληνες μετανάστευσαν στην Αυστραλία μετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο.
Μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας του Τμήματος Τεχνών και Κοινωνικών Επιστημών (UNSW Arts & Social Sciences) συνεργάζονται για την καταγραφή των ιστοριών των Ελλήνων μεταναστών ώστε να καταρριφθούν τα στερεότυπα και να αναδειχθούν οι προσωπικές τους ιστορίες.
Το ελληνοαυστραλιανό αρχείο The Greek Australian Archive σε συνεργασία με την Βιβλιοθήκη της Νέας Νότιας Ουαλίας θα μελετήσει τις ιστορίες 100 Ελλήνων μεταπολεμικών μεταναστών καθώς και αντικείμενα τέχνης και αναμνηστικά όπως γράμματα, φωτογραφίες, ταινίες, ημερολόγια και καρτ-ποστάλ.
Ο καθηγητής Ντουμάνης αναφέρει ότι η ελληνική ιστορία στην Αυστραλία έχει ειπωθεί από πάνω προς τα κάτω, οπότε και η ψηφιακή έκθεση θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την μεταπολεμική εμπειρία «μέσα από τα μάτια των μεταναστών». «Θα γεφυρώσει το χάσμα γιατί εστιάζει σε συνηθισμένες ελληνικές οικογένειες, πως ζούσαν, τις αξίες τους και τα επιτεύγματά τους» εξηγεί.
Ο καθηγητής Ντουμάνης και οι συνεργάτες του καθηγητής Γιώργος Κουβάρος και δρ Ευφροσύνη Δεληγιάννη θα ολοκληρώσουν την συλλογή για το αρχείο και την ψηφιακή έκθεση για τη Βιβλιοθήκη της ΝΝΟ το 2022.
Ο καθηγητής Ντουμάνης θέλει να καταγράψει τις προσωπικές ομολογίες εκείνων των μεταναστών πριν πεθάνουν και χαθούν για πάντα και οι ιστορίες τους. «Δεν υπάρχει μια κεντρική διαθέσιμη πηγή για έρευνα στην κοινότητά μας. Αν κάποιος μελλοντικά θελήσει να μελετήσει τις ιστορίες αυτών των ανθρώπων δεν θα υπάρχουν και πολλά να ερευνήσει. Είναι πιθανό οι ιστορίες τους να χαθούν για πάντα ή να μείνουμε σε καρικατούρες όπως ο Con the Fruiterer – Ο Κώστας ο Μανάβης. (διάσημος ελληνοαυστραλιανός χαρακτήρας που υποδυόταν ο ηθοποιός Mark Mitchell στην τηλεόραση την εποχή του 1980. Και παρόλο που ο ίδιος καθηγητής δεν έχει θέμα με τον Con, στα μάτια όμως της γενιάς γονιών του αποτελεί αρνητικό στερεότυπο. «Τους κόλλησαν αρκετά στερεότυπα και συχνά τους κορόιδευαν» λέει και ανησυχεί πως μπορεί να τους ακολουθούν αυτά τα στερεότυπα αν κάποιος δεν ασχοληθεί με τη μελέτη αυτής της κοινότητας.
«Οι περισσότεροι μετανάστες εκείνης της εποχής έπρεπε να μάθουν αγγλικά κατευθείαν με το που ήρθαν από τα χωριά τους όπου κάποιοι ούτε το δημοτικό δεν είχαν τελειώσει. Έπρεπε να εγκλιματιστούν σε μια κοινωνία με εντελώς διαφορετική λειτουργία που δεν ήταν και πολύ φιλόξενη τις δεκαετίες του 50 και 60.» σχολιάζει «θα μελετήσουμε πώς δημιούργησαν κοινότητες και μαζεύτηκαν σε γειτονιές και πώς επωφελήθηκαν από αυτές».
Η γλώσσα, η θρησκεία και η ελληνική κουζίνα ήταν στοιχεία της πολιτισμικής τους ταυτότητας και τα διατήρησαν. Κράτησαν τα έθιμα και τις παραδόσεις σε γιορτές όπως το Πάσχα και τα Χριστούγεννα αλλά και γάμους, βαφτίσεις κτλ.
«Έπρεπε να επαναδιαπραγματευθούν αυτά που τους προσέφερε η Αυστραλιανή κουλτούρα και να τα προσαρμόσουν στα δικά τους μέτρα ώστε να ενταχθούν στη νέα κοινωνία. Τα αποτελέσματα συχνά ήταν αλλόκοτα.
Και δίνει ένα παράδειγμα ο καθηγητής από την βραβευμένη αμερικάνικη ταινία Γάμος αλά Ελληνικά My Big Fat Greek Wedding. «Οι γάμοι των Ελλήνων στην Αυστραλία μοιάζουν αρκετά με της ταινίας, ενώ οι γάμοι στην Ελλάδα είναι εντελώς διαφορετικοί. Εδώ (στην Αυστραλία) κυριαρχούν στοιχεία της δυτικής κουλτούρας, μεγάλες γαμήλιες τούρτες, μεγάλοι λόγοι, μεγάλα κέντρα, πολλοί καλεσμένοι και άλλα πολλά.»
«Αυτοί οι άνθρωποι ήρθαν από τα χωριά τους και με την υποστήριξη ο ένας από τον άλλο πρόκοψαν και έφτιαξαν περιουσίες. Ωστόσο υπάρχουν και οι δυσάρεστες ιστορίες.» Ο καθηγητής επισημαίνει πως υπάρχουν τραγικές ιστορίες γυναικών στην Ελλάδα που τις αρραβώνιασαν με άγνωστους άντρες – μετανάστες στην Αυστραλία και δεν έμοιαζαν καθόλου στην πραγματικότητα με αυτόν που τους έδειξαν στη φωτογραφία.
Ο καθηγητής Γιώργος Κουβάρος, θα μελετήσει το πώς συντέλεσαν κάποια αντικείμενα στη διαμόρφωση αυτής της μεταπολεμικής ταυτότητας των Ελλήνων της Αυστραλίας. «Για παράδειγμα ο ξενώνας, το δωμάτιο για τους επισκέπτες. Είχε όλα αυτά τα έπιπλα που κανείς δεν επιτρεπόταν να ακουμπήσει. Και συχνά υπήρχε πλαστικό κάλυμμα στον καναπέ ώστε να μην κάτσει κανείς. Επίσης οι διακοσμητικές κούκλες, το τσιμέντο στις αυλές, ακόμη και το στήσιμο στις φωτογραφίες της εποχής έχουν πολλά να μας πουν» αναφέρει.
Από την εφημερίδα της Ομογένειας Νέος Κόσμος
