Οι στρατευμένοι του Νομού Τρικάλων κατά την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνα με τον συνταξιούχο εκπαιδευτικό και μελετητή της τοπικής ιστορίας Γιώργο Παπαβασιλείου, βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή στο μέτωπο των επιχειρήσεων και πολέμησαν με απαράμιλλο ηρωισμό, όπως και όλοι οι Έλληνες, προσφέροντας αρκετοί και τη ζωή τους για την υπεράσπιση της πατρίδας.

Οι πιο πολλοί υπηρέτησαν στο 5ο Σύνταγμα Πεζικού με διοικητή τον συνταγματάρχη Νικόλαο Γεωργούλα από τον Βόλο. Διοικητής του Ιου Τάγματος ήταν ο ταγματάρχης Αντώνιος Γούλας από την Καλαμπάκα και του Που Τάγματος ο ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς από τον Βόλο.

Σημαντικός ήταν και ο αριθμός των ανδρών που υπηρέτησαν στο 51ο Σύνταγμα Πεζικού, δύο τάγματα τα οποία, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, εγκαταστάθηκαν στην προωθημένη αμυντική τοποθεσία στην ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας, και με λίγο πυροβολικό, με διοικητή τον αντισυνταγμαράρχη Κωνσταντίνο Δαβάκη, πριν από την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων (28-10-1940) στο Ελληνοαλβανικό Μέτωπο. Στις 2 Νοεμβρίου 1940, στο Επταχώρι, ανέλαβε τη διοίκηση του 51ου Συντάγματος Πεζικού ο αντισυνταγματάρχης Θεμιστοκλής Κετσέας.

Έχουν συνολικά καταγραφεί 74 στρατιωτικές μονάδες, στις οποίες υπηρετούσαν στρατευμένοι άνδρες του νομού Τρικάλων μέχρι τη στιγμή που έπεσαν για την πατρίδα. Σύμφωνα μάλιστα με τις ίδιες πηγές, ο νομός Τρικάλων κατέχει και στον τομέα αυτό δύο σημαντικές θλιβερές αλλά ένδοξες ιστορικές πρωτιές.

«Την πρώτη ημέρα του πολέμου (28-10-1940) ο στρατιώτης του 51ου ΣΠ, Βασίλειος Τσιαβαλιάρης του Ιωάννη από την Πιαλεία, γεννηθείς το 1912, έπεσε στο 21ο Φυλάκιο ελληνοαλβανικών συνόρων. Είναι ο πρώτος νεκρός του νομού και μπορεί να υποστηριχθεί βάσιμα, ότι είναι και ο πρώτος Έλληνας νεκρός του πολέμου. Την ίδια ημέρα, με βάση την προαναφερόμενη έκδοση της Ιστορίας Στρατού, έχουμε και άλλους έξι νεκρούς. Η μελέτη όμως όλων των στοιχείων και ιδιαίτερα του σχεδιαγράμματος 3 της προαναφερόμενης έκδοσης, δείχνει ότι το 21ο φυλάκιο του 51ου ΣΠ ήταν επί της γραμμής των ελληνοαλβανικών συνόρων και δέχθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες την επίθεση της κύριας δύναμης των Ιταλών.

Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες συμπολεμιστών του (νεκρών σήμερα) από το Φανάρι Καρδίτσας και από το Γοργογύρι Τρικάλων, ο στρατιώτης βασίλειος Τσιαβαλιάρης του Ιωάννη έπεσε την 5η πρωινή της 28ης Οκτωβρίου μόλις εξήλθε του 21ου Φυλακίου.

Διάχυτη είναι η πληροφορία στην Πιαλεία, στους ανθρώπους που έζησαν την περίοδο εκείνη, ότι ο Τσιαβαλιάρης Βασίλειος έπεσε στις 28-10-1940 «νυχτούλα, χαραή, μόλις πήγαινε να φέξει» και αρκετοί πολεμιστές του 1940-1944 βεβαιώνουν ακόμα και σήμερα το γεγονός τούτο».

Ειδικότερα, τονίζει στο Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Παπαβασιλείου, ο συγχωριανός του, λοχίας τότε, Χρήστος Γιαννιός του Αποστόλου, γεννηθείς το 1910, που υπηρετούσε κι αυτός στην ίδια μονάδα (51ο Σ.Π.) θυμάται: «Ο Βασίλης Τσιαβαλιάρης χτυπήθηκε νυχτούλα στις πέντε το πρωί στο 21ο φυλάκιο από έκρηξη βλήματος, μάλλον όλμος ήταν, πάνω από το μάτι. Προσπάθησαν να τον φέρουν οι στρατιώτες του φυλακίου παραπίσω. Έφτασε ένας και μου είπε: Πάει ο χωριανός σου. Εγώ τον έκλαψα πρώτος. Ήταν παλικάρι. Πήγε ο παπάς και τον διάβασε».

Επίσης, ο έφεδρος Υπολοχαγός Ελευθέριος Ντάσκας, του 4ου ΣΠ, έπεσε ηρωικά μαχόμενος για την ανακατάληψη του υψώματος Τσούκα Σαμαρίνας την 1η Νοεμβρίου 1940. Είναι ο πρώτος Έλληνας έφεδρος αξιωματικός που έπεσε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Να σημειώσουμε πως ανάλογες εκδηλώσεις για τον πρώτο Έλληνα έφεδρο αξιωματικό που έπεσε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, γίνονται κάθε χρόνο στην ιδιαίτερη πατρίδα του με την ονομασία «Ντάσκεια».

Αποστόλης Ζώης – ΑΠΕ-ΜΠΕ / photo: eurokinissi