Αρχαιολόγοι εντόπισαν ίχνη ενός εκπληκτικού δικτύου ρεμάτων, ποταμών και άλλων γεωλογικών χαρακτηριστικών, τα οποία ήταν κάποτε πάνω από το έδαφος. Τώρα ψάχνουν ακόμη και για ανθρώπινα αντικείμενα στον βυθό που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολύτιμες πηγές γνώσης για τις κοινωνίες, που αναπτύχθηκαν πριν από 10.000 – 24.0000 χρόνια.
Η ανακάλυψη υλοποιήθηκε χάρη στο πρόγραμμα «Life on the Edge», το οποίο αποτελεί μέρος της συνεργασίας μεταξύ του Ερευνητικού Κέντρου Βυθισμένων Τοπίων του Πανεπιστημίου Μπράντφορντ και της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Σπλιτ.
Μια σειρά αποστολών στη διάρκεια των επόμενων πέντε ετών θα χαρτογραφήσει τμήματα της Αδριατικής και της Βόρειας Θάλασσας, όπως ήταν πριν από 10.000 με 24.000 χρόνια. Τότε η στάθμη της θάλασσας ήταν περίπου 100 μέτρα χαμηλότερη από ότι είναι σήμερα.
Ο επικεφαλής ερευνητής, Δρ. Simon Fitch, περιέγραψε τα ευρήματα ως «εκπληκτικά», προσθέτοντας: «Τα αποτελέσματα έδωσαν πολύ περισσότερες λεπτομέρειες από όσες περιμέναμε. Είναι ένα τοπίο με μεγαλύτερη ποικιλομορφία και είναι καλύτερα διατηρημένο από ό,τι περιμέναμε».
Και συνέχισε: «Το μοναδικό περιβάλλον της περιοχής γύρω από το Σπλιτ, το οποίο είναι αρκετά προστατευμένο, έχει διατηρήσει πολύ από αυτό (σ.σ. το τοπίο). Υπάρχουν όμορφα διατηρημένα ποτάμια και εκβολές θαμμένα κάτω από αυτό που τώρα είναι βυθός».
Οι αρχαιολόγοι αναζητούν ανθρώπινα αντικείμενα που χρονολογούνται πριν 24.000 χρόνια
Ο Vedran Barbarić, αναπληρωτής καθηγητής, από τη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σπλιτ, δήλωσε: «Η Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών στο Σπλιτ είναι υπερήφανη που συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό. Κανένα από τα προηγούμενα αρχαιολογικά έργα που έχουν πραγματοποιηθεί στη Σχολή μας δεν είχε αυτό το επίπεδο συνεργατικής έρευνας, οπότε αυτό θα επιτρέψει την πολύτιμη μεταφορά γνώσης και θα βοηθήσει στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων μας».
«Έχουμε πλέον τη δυνατότητα να θέσουμε κάποια πραγματικά ενδιαφέρονται ερωτήματα, να κατανοήσουμε την αρχαιολογία και τον πολιτισμό – με έναν πιο ολιστικό τρόπο. Ο απώτερος στόχος μας είναι να βρούμε ανθρώπινα αντικείμενα», εξήγησε ο Vedran Barbarić.
Ο Δρ. Fitch ταξίδεψε στην Κροατία το Μάρτιο του 2023 για να πραγματοποιήσει τις πρώτες υποθαλάσσιες σαρώσεις, χρησιμοποιώντας υπερσύγχρονους, υποθαλάσσιους, τρισδιάστατους σεισμικούς αισθητήρες.
“Το προηγούμενο μοντέλο έδειξε ότι μπορεί να υπήρχε ένα ποτάμι στον πυθμένα της θάλασσας, αλλά όταν μπήκαμε με τους αισθητήρες υψηλής ανάλυσης, βρήκαμε περισσότερα υποθαλάσσια ποτάμια…”. Αυτό είναι εκπληκτικό, επειδή δείχνει ότι είναι πιο πιθανό οι άνθρωποι να ζούσαν εκεί», τόνισε ο Δρ. Fitch.
«Τα αποτελέσματα αυτά θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τη θέση της Κροατίας στην Αδριατική. Η Κροατία είναι η πύλη προς την Ευρώπη. Επομένως αν σκεφτείτε την πρόοδο της γεωργίας στην Ευρώπη, η Κροατία ήταν και θα συνεχίσει να είναι μια πολύ σημαντική τοποθεσία», σημείωσε ο Δρ. Fitch.
«Η ταχύτητα με την οποία το μέρος αυτό βυθίστηκε στη θάλασσα είναι επίσης σημαντική. Με την κατανόηση του χώρου, μπορούμε να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε ολόκληρη την αρχαιολογική εικόνα πολύ πιο καθαρά» σημείωσε ο Δρ. Fitch.
Θα γίνει αποστολή με δύτες που θα ερευνήσουν στον βυθό
Το έργο Life on the Edge αποτελεί μέρος της υποτροφίας του κρατικού φορέα της Βρετανίας Research and Innovation (UKRI) για μελλοντικούς ηγέτες, στον Δρ Fitch.
Πέρυσι προσέλκυσε χρηματοδότηση λίγο πάνω από 1 εκατ. λίρες από το UKRI, καθώς και 400.000 λίρες σε είδος από το VLIZ (Flanders Marine Institute) και μια διδακτορική υποτροφία από το Πανεπιστήμιο. Τα συνεργαζόμενα ιδρύματα περιλαμβάνουν το Πανεπιστήμιο του St Andrews της Σκωτίας και τη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σπλιτ.
Η αποστολή «Life on the Edge», θα δράσει τόσο στην Αδριατική όσο και στη Βόρεια Θάλασσα. Αρχαιολόγοι από το Μπράντφορντ, καθώς και συνεργάτες από το Πανεπιστήμιο του Σπλιτ, τη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σπλιτ και το Ινστιτούτο Ναυτιλίας της Φλάνδρας (VLIZ), συνεργάζονται με επιχειρήσεις, οι οποίες χαρτογραφούν ήδη τον πυθμένα για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων.
Οι υπερυπολογιστές υπερσύγχρονης τεχνολογίας που είναι εγκατεστημένοι στο Πανεπιστήμιο του Μπράντφορντ, επεξεργάζονται μεγάλο όγκο δεδομένων προκειμένου να μετατρέψουν σε χάρτες που μπορούν να διαβαστούν τα εξαφανισμένα τοπία, συμπεριλαμβανομένων των ποταμών και των λόφων.
Η Σχολή Επιστημών της Ζωής του Πανεπιστημίου του Μπράντφορντ έχει τώρα τη μεγαλύτερη ερευνητική ομάδα για βυθισμένα τοπία στον κόσμο, και είναι ένα από τα λίγα μέρη που ειδικεύονται σε αυτό το μόλις πρόσφατα αναδυόμενο ακαδημαϊκό πεδίο.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)
