Ο Πέτρο-Λούκας Χαλκιάς επιστρέφει για πάντα στη γενέθλια γη, το Πωγώνι.
Είναι ο τόπος, που σμίλεψε την ψυχή του, καθόρισε τη ζωή του, έδωσε φωνή και συναίσθημα στο κλαρίνο του.
Ο σεβασμός, η αξιοπρέπεια, η προσφορά ήταν οι αξίες του, που αναγνώριζαν αμέσως, όσοι τον γνώρισαν ή συνεργάστηκαν μαζί του. Γεννήθηκε στο Δελβινάκι Πωγωνίου το 1934, όμως, τα παιδικά του χρόνια έζησε περισσότερο στην Καστάνιανη το χωριό του πατέρα του, Περικλή Χαλκιά. Οικογένεια μουσικών. Ο πατέρας έπαιζε κλαρίνο, ο αδελφός βιολί. Τα μουσικά ακούσματα τον συντρόφευαν, τον νανούριζαν από τη βρεφική του ηλικία. Πολύ μικρός, επτά ετών, την περίοδο του πολέμου, έφτιαξε το πρώτο του κλαρίνο. Πήρε ένα ξύλο, το τρύπησε με κάποιο σίδερο, έφτιαξε 6 τρύπες, έβαλε ένα στόμιο για φύσημα.
Σχολείο πήγε στα Δολιανά, εκεί έκανε και μαθήματα κλαρίνου, με τον δάσκαλο Φίλλιπο Ρούντα, ο οποίος διέκρινε αμέσως το ταλέντο του. Έπαιζαν μαζί, σε γάμους και πανηγύρια, στο Πωγώνι, στο Ζαγόρι, σε όλη την Ήπειρο. Στα 22 του χρόνια, μία πρόσκληση από την Αμερική για συνεργασία σε 12 τραγούδια με μία κομπανία, έγινε η αφορμή να μείνει εκεί, για 20χρόνια. Το κλαρίνο του έγινε γνωστό σε πολλές Πολιτείες όπου εργάστηκε σε νυχτερινά κέντρα και κέντρισε το ενδιαφέρον σπουδαίων Αμερικανών μουσικών, όπως του Λούις Άρμστρονγκ και του κλαρινετίστα της τζαζ Μπένι Γκούντμαν, οι οποίοι υποκλίθηκαν στο ταλέντο του.
Όταν ο Ρόναλντ Ρηγκαν πληροφορήθηκε για τη δεξιοτεχνία του, ζήτησε να παίξει στον Λευκό Οίκο. Όπως και έγινε.
«Αφήνει παρακαταθήκη έναν αμύθητης αξίας λαϊκό πολιτισμό, έναν θησαυρό, δημοτικής ηπειρωτική μουσικής»,τονίζει στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο Ηπειρώτης τραγουδιστής δημοτικών παραδοσιακών τραγουδιών, Σάββας Σιάτρας, ο οποίος θα μοιρολογήσει τον πατριάρχη της ηπειρώτικης μουσικής λίγο πριν από την ταφή του.
Ο Σάββας Σιάτρας μιλάει με συγκίνηση για τον μεγάλο δάσκαλο – Το τελευταίο μοιρολόι
«Τον είχα ακούσει τη 10ετία του 1960, σε δίσκο των 45 στροφών της δισκογραφική εταιρείας music box, εάν δεν κάνω λάθος, σε δύο τραγούδια. Το Σκάρο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση και το Ζαλίζομαι -Ζαλίζομαι.
Το 1978 επέστρεψε στην Ελλάδα. Τότε εγώ δούλευα στο “Ελληνικό Χωριό”, ένα κέντρο με παραδοσιακή μουσική, στη γωνία της Βερανζέρου και Μενάνδρου με τους αδελφούς Φωτίου. Με την επιστροφή του, πολλοί συνάδελφοι τον αποκαλούσαν “Αμερικανό”, για να μειώσουν το ταλέντο του. Εγώ τον γνώρισα και τον έπεισα να μείνει, γιατί σκεφτόταν να επιστρέψει στην Αμερική γιατί έβλεπε πως το κλίμα δεν ήταν ευνοϊκό. Έτσι ξεκίνησε μαζί μας, στο “Ελληνικό Χωριό”.
Το 1979 έγιναν σεισμοί στην Ηγουμενίτσα. Πρότεινα στην Πανηπειρωτική, να γίνει συναυλία για την υποστήριξη των σεισμοπαθών. Έτσι και έγινε στο Σπόρτινγκ, με παρουσιαστή τον Άλκη Στέα, στον οποίο μίλησα για τη συμμετοχή στην εκδήλωση, του Πέτρο Λούκα, “Για να δούμε τον συμπατριώτη μας που ήρθε από την Αμερική”, λέει ο Στέας. Αποθεώθηκε ο Πέτρος!».
Όπως αναφέρει ο κ. Σιάτρας, ακολούθησαν συναυλίες, στη συνέχεια συνεργαστήκαμε με τον αείμνηστο γιό του τον Μπάμπη.
Ήταν έναν ακούραστος μουσικός, έπαιζε με την καρδιά του, λέει και θυμάται την τελευταία τους συνάντηση πριν από το Πάσχα, όταν μαζί συμμετείχαν σε μία πασχαλινή τηλεοπτική εκπομπή του Συλλόγου Ηπειρωτών Άνω Λιοσίων.
«…Λες να είναι η τελευταία φορά που παίξαμε μαζί ;…» είναι τα λόγια που είπε τότε, στον κ. Σιάτρα … ήταν ίσως λίγο προφητικός ο Πέτρο – Λούκας.
Ο Σάββας Σιάτρας θα τον μοιρολογήσει, όπως το ίδιο έκανε και για τον γιό του Μπάμπη, πριν από λίγα χρόνια.
Η Καστάνιανη τον θυμάται και τον τιμά
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ επισκέφτηκε την Καστάνιανη το χωριό του πατέρα του. Ο πρόεδρος της κοινότητας Μιχάλης Κολιός ανοίγει το Λαογραφικό Μουσείο για να μας δείξει τη μουσική οικογένεια Χαλκιά. Τις προθήκες του Μουσείου κοσμούν οι φωτογραφίες, τα κλαρίνα και το βιολί της οικογένειας. Ο Πέτρο Λούκας, ο πατέρας του Περικλής και ο αδελφός του Αχιλλέας, με το βιολί.
Το χωριό θυμάται και τιμά. Ο κ. Δημήτρης Μπότσιος 81 ετών με τα λόγια του, μας πηγαίνει πίσω στον χρόνο, τότε στα δύσκολα παιδικά χρόνια, που ο ίδιος και τα μεγαλύτερα αδέλφια του, μεγάλωσαν με τον Πέτρο Λούκα.
«..φτώχια, τρώγαμε μαζί, μπομπότα και ξυνόγαλο. Εγώ ήμουν ο μικρότερος, με τα αδέλφια μου είχε παρέα», θυμάται και συνεχίζει.
«Πάντα επέστρεφε στη γειτονιά μας, στα σπίτια μας. Δέθηκε μαζί μας. Όταν ερχόταν, το γλέντι ήταν μεγάλο. Για να εκφράσει τα συναισθήματα του για μας, έγραψε έναν χαρούμενο σκοπό που χορεύαμε. Το είπε, τα Μποτσάτικα».
Στο Δελβινάκι, ο Χαράλαμπος Μέτσιος, συγγενικό πρόσωπο του παγκόσμιου Πέτρου Λούκα, μας αναφέρει, πως κάθε καλοκαίρι ερχόταν στο χωριό για δύο μήνες. Εκεί ήταν ο τόπος του, οι δικοί του άνθρωποι. Γύριζε στις αυλές, στα καφενεία, είχε μια όμορφη ζωή στο χωριό που αγάπησε.
«Εάν τον άκουγες να σου εξιστορεί ιστορίες, συναισθήματα, χαρές, λύπες, εμπειρίες από τη ζωή του, αισθανόσουν πως ξαφνικά έγινε πλούσιος» μας αναφέρει με συγκίνηση και συνεχίζει: «Δεν έκανε μόνο γνωστό το Πωγώνι, την Ήπειρο, την Ελλάδα, ήταν ο άνθρωπος. Πάντα μας έλεγε, πως για να ανέβει ψηλά κανείς, σε οποιοδήποτε χώρο, δεν νοείται να μην έχει τέσσερις βασικές αρετές, να τον χαρακτηρίζουν, οι τρόποι, η συμπεριφορά, η αξιοπρέπεια και ο σεβασμός».
Μαίρη Τζώρα – ΑΠΕ-ΜΠΕ / photo: eurokinissi
