Αυτή η νευρολογική πάθηση, που χαρακτηρίζεται από μυριάδες συμπτώματα, όπως σάλια, λήθαργο, παραπάτημα και άδειο βλέμμα, έχει πλέον εντοπιστεί σε περισσότερα από 800 δείγματα ελαφιών μόνο στο Wyoming, υπογραμμίζοντας όπως αναφέρεται, την κλίμακα και τον επείγοντα χαρακτήρα του ζητήματος.
Στην καρδιά του παζλ της ασθένειας CWD, βρίσκεται ένας περίεργος ένοχος: Τα prion.
Τα πριόν είναι λανθασμένες πρωτεΐνες που μπορούν να προκαλέσουν κακή αναδίπλωση και των φυσιολογικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε νευρολογικό εκφυλισμό. Αυτό το μοναδικό χαρακτηριστικό καθιστά τις ασθένειες των πριόν ιδιαίτερα ανησυχητικές καθώς είναι διαβόητα ανθεκτικές και μπορούν να επιμείνουν στο περιβάλλον για χρόνια, αντιστέκονται στις παραδοσιακές μεθόδους απολύμανσης όπως η φορμαλδεΰδη, η ακτινοβολία και η αποτέφρωση σε ακραίες θερμοκρασίες.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η εξάπλωση της CWD ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία. Αν και δεν υπάρχουν πειστικές ενδείξεις ότι η CWD μπορεί να μολύνει άμεσα τους ανθρώπους, η πιθανότητα παραμένει ανησυχητική.
Οι ασθένειες Prion, όπως η νόσος Creutzfeldt-Jakob (CJD) στον άνθρωπο και η «νόσος των τρελών αγελάδων» στα βοοειδή, έχουν δείξει ότι μπορούν να περάσουν το φράγμα των ειδών – με καταστροφικές συνέπειες.
Παρά την έλλειψη επιβεβαιωμένων περιπτώσεων CWD στους ανθρώπους, οι ανησυχίες εξακολουθούν να οφείλονται σε διάφορους παράγοντες. Πρώτον, οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα prion που είναι υπεύθυνα για την CWD, μπορούν να μολύνουν και να διαδοθούν εντός των ανθρώπινων κυττάρων υπό εργαστηριακές συνθήκες, αυξάνοντας το φάσμα της πιθανής μετάδοσης.
Δεύτερον, οι άνθρωποι ήδη εκτίθενται ακούσια σε δυνητικά μολυσμένα ζώα κυνηγώντας και τρώγοντάς τα. Οι εκθέσεις υποδηλώνουν ότι μεταξύ 7.000 και 15.000 μολυσμένων με CWD ζώα καταναλώνονταν ετησίως από τον άνθρωπο το 2017, με τις προβλέψεις να δείχνουν ετήσια αύξηση 20%.
Σε περιοχές όπου ο επιπολασμός της CWD είναι υψηλός, όπως το Wisconsin, χιλιάδες άνθρωποι μπορεί να έχουν καταναλώσει άθελά τους κρέας από μολυσμένα ελάφια, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη λήψης μέτρων για τον μετριασμό των κινδύνων.
Επίσης, οι εγγενείς δυσκολίες που σχετίζονται με την ανίχνευση και τη διάγνωση ασθενειών πριόν στους ανθρώπους περιπλέκουν περαιτέρω την κατάσταση. Σε αντίθεση με τους συμβατικούς μολυσματικούς παράγοντες, τα πριόν δεν προκαλούν ανοσοαπόκριση, καθιστώντας δύσκολη την ανίχνευσή τους με συμβατικά μέσα. Αυτό αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την έγκαιρη παρέμβαση και τις προσπάθειες περιορισμού.
Η πιθανότητα να επηρεάσει την ανθρώπινη υγεία η CWD δεν περιορίζεται στην άμεση μετάδοση. Η περιβαλλοντική ανθεκτικότητα των πριόν σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορεί επίσης να εκτεθούν μέσω έμμεσων οδών, όπως μολυσμένο έδαφος, νερό και άλλες περιβαλλοντικές πηγές. Δεδομένης της ανθεκτικότητας των πριόν και της ικανότητάς τους να επιμένουν στο περιβάλλον για παρατεταμένες περιόδους, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της CWD στην ανθρώπινη υγεία παραμένουν αβέβαιες, αλλά χρήζουν σοβαρής εξέτασης.
Πέρα από τις άμεσες ανησυχίες για την υγεία, η εξάπλωση της CWD ενέχει επίσης σημαντικούς οικολογικούς και οικονομικούς κινδύνους. Το κυνήγι ελαφιού δεν είναι μόνο μια δημοφιλής ψυχαγωγική δραστηριότητα, αλλά και μια ζωτική πηγή διατροφής και επιβίωσης για πολλές κοινότητες. Ο πολλαπλασιασμός της CWD απειλεί να διαταράξει αυτή τη λεπτή ισορροπία, αποδεκατίζοντας δυνητικά τους πληθυσμούς ελαφιών και θέτοντας σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια στις πληγείσες περιοχές.
Επιπλέον, οι οικολογικές επιπτώσεις της CWD εκτείνονται πέρα από τους πληθυσμούς των ελαφιών, επηρεάζοντας ολόκληρα οικοσυστήματα. Τα ελάφια διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της δυναμικής της βλάστησης (πώς αλλάζουν και εξελίσσονται οι φυτικές κοινότητες με την πάροδο του χρόνου) μέσω της περιήγησης και της βόσκησης. Και η παρακμή τους θα μπορούσε να έχει τεράστιες επιπτώσεις στις φυτικές κοινότητες, στην υγεία του εδάφους και σε άλλα είδη άγριας ζωής που εξαρτώνται από τα ελάφια ως πηγή τροφής.
Και στην Ευρώπη
Αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ δεν υπήρξαν κρούσματα CWD στο Ηνωμένο Βασίλειο , το 2016 διαγνώστηκε σε άγρια ελάφια στη Νορβηγία, σηματοδοτώντας τα πρώτα κρούσματα CWD στην Ευρώπη.
Αυτή η εξέλιξη, όπως αναφέρεται, υπογραμμίζει τη δυνατότητα εξάπλωσης της CWD πέρα από το τρέχον εύρος της και υπογραμμίζει την ανάγκη για διεθνή συνεργασία για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της νόσου.
Η αντιμετώπιση των πολλών προκλήσεων που θέτει η CWD απαιτεί μια ολοκληρωμένη και συντονισμένη προσέγγιση . Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση της επιτήρησης και της παρακολούθησης για την παρακολούθηση της εξάπλωσης της νόσου και την εφαρμογή αυστηρών μέτρων βιοασφάλειας για την πρόληψη περαιτέρω μετάδοσης – όπως ο έλεγχος της μετακίνησης πληθυσμών ελαφιών, η διεξαγωγή τακτικών δοκιμών για την παρακολούθηση του επιπολασμού της νόσου και η προώθηση υπεύθυνων πρακτικών κυνηγιού για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου μετάδοσης.
Απαιτείται επίσης περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση της δυναμικής μετάδοσης της νόσου, των οικολογικών επιπτώσεών της και των πιθανών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία.
(photo: pixabay)
