Η δύναμη βομβαρδιστικών της αμερικανικής Αεροπορίας βρίσκεται τώρα σε κρίση. Στο δημοσιονομικό αίτημα της Αεροπορίας για το 2021, το ένα τρίτο του στόλου B-1 έχει οριστεί για απόσυρση, ο εκσυγχρονισμός βιωσιμότητας B-2 ακυρώνεται και το νέο B-21 απέχει τουλάχιστον μια δεκαετία από την εισαγωγή του σε υπηρεσία κι επομένως την όποια σημαντική συμβολή του στην αριθμητική δύναμη.
Το δε σεβάσμιο B-52 απαιτεί νέους κινητήρες και άλλες αναβαθμίσεις για να παραμείνει αξιόμαχο. Ο αριθμός των βομβαρδιστικών βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, αλλά η ζήτηση για βομβαρδιστικά αεροσκάφη αυξάνεται κάθε χρόνο, ιδιαίτερα στην τεράστια και πιο διαφιλονεικούμενη περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Τα βομβαρδιστικά είναι το προτιμώμενο αεροπορικό σύστημα άφεσης όπλων στην εκεί περιοχή λόγω της μεγάλης τους εμβέλειας και της τεράστιας μεταφορικής ικανότητας σε σχέση με τακτικά αεροσκάφη.
Στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1989 και λίγο πριν τον πόλεμο του Κόλπου το 1990, η Αμερική είχε πάνω από 400 βομβαρδιστικά. Μετά από όλες αυτές τις προτεινόμενες περικοπές, θα μείνουν μόνο 140.
Η μείωση αυτή είναι περίεργη υπό το πρίσμα των πρόσφατων δηλώσεων και μαρτυριών της Αεροπορίας ενώπιων του Κογκρέσου. Στο έγγραφο “Η Πολεμική Αεροπορία που Χρειαζόμαστε”, οι επικεφαλής της Αεροπορίας επέμειναν ότι το περασμένο φθινόπωρο χρειάζονται πέντε ακόμη μοίρες βομβαρδιστικών – περίπου 65 αεροσκάφη.
Μόλις τον περασμένο μήνα, ο αρχηγός του επιτελείου της Αεροπορίας κατέθεσε ότι χρειάζονται 200 βομβαρδιστικά, από τα οποία τα 145 θα ήταν Β-21. Αυτοί οι αριθμοί έχουν επικυρωθεί από ομάδες προβληματισμού όπως η MITER Corp., το Κέντρο Στρατηγικών και Δημοσιονομικών Αξιολογήσεων, η RAND και το Ινστιτούτο Mitchell.
Στην ευρύτερη εικόνα της σημερινής παγκόσμιας απειλής, τα βομβαρδιστικά αεροσκάφη αποτελούν το κυρίαρχο οπλικό σύστημα. Τα αεροσκάφη αυτά έχουν διπλούς στρατηγικούς ρόλους. Παρέχουν ευέλικτη αποτροπή με την πυρηνική τους ικανότητα, αναγκάζοντας τον εχθρό να το σκεφτεί διπλά πριν ξεκινήσει μια επίθεση. Τα βομβαρδιστικά επωμίζονται όμως και το κύριο βάρος των συμβατικών επιθέσεων.
Στους πολέμους των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, τα B-1, B-2 και B-52 έπαιξαν κεντρικούς ρόλους επιτιθέμενα σε σταθερούς στόχους και επ’ ωφελεία των επίγειων στρατιωτικών δυνάμεων. Οι χρόνοι άφιξης αλλά και παραμονής πάνω από τις περιοχές ενδιαφέροντος σε συνδυασμό με τα τεράστια φορτία όπλων, τα καθιστούν το όπλο επιλογής για τους σχεδιαστές επιχειρήσεων στις περιοχές της Μέσης Ανατολής και του Ειρηνικού.
Ένα B-2 μόνο του μπορεί να μεταφέρει και να κάνει άφεση σε 80 καθοδηγούμενα όπλα, το καθένα με διαφορετικό καταχωρημένο στόχο και μπορεί να διεισδύσει σε εναέριο χώρο με ισχυρή αεράμυνα. Τα B-1 και B-52 έχουν παρόμοιες δυνατότητες άμεσης επίθεσης καθώς και την ικανότητα να μεταφέρουν και να εκτοξεύουν πυραύλους πλεύσης από μεγάλη εμβέλεια. Κανένα άλλο όπλο, στον αέρα ή στη θάλασσα, δεν μπορεί να έρθει κοντά σε αυτή την τεράστια δύναμη πυρός.
Η ανάγκη για περισσότερα βομβαρδιστικά αυξάνεται. Είτε αντιμετωπίζονται μη κρατικοί φορείς όπως το ISIS, κατώτερες απειλές όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, είτε απειλές από ισότιμους αντίπαλους όπως η Κίνα και η Ρωσία, η ικανότητα να πληγούν στόχοι γρήγορα και σε μεγάλο αριθμό είναι ζωτικής σημασίας.
Η ευελιξία αυτή επιδείχθηκε έντονα στους τρεις πρώτους μήνες της Επιχείρησης Enduring Freedom μετά την 9/11. Τα βομβαρδιστικά πέταξαν μόνο το 20 τοις εκατό όλων των αποστολών που πέταξαν τα τακτικά μαχητικά, αλλά έριξαν το 76 τοις εκατό των όπλων. Παρ’ ό,τι πολλοί σκέφτηκαν ότι τα βομβαρδιστικά ήταν χρήσιμα μόνο σε πυρηνικές ή στρατηγικές αποστολές μεγάλης εμβέλειας, η πραγματικότητα είναι ότι μια μεγάλη γκάμα τακτικών αποστολών είναι απλά αδύνατη να εκτελεστεί χωρίς βομβαρδιστικά.
Αλλά τα βομβαρδιστικά και τα πληρώματά τους αποψιλώνονται. Η Αεροπορία προμηθεύτηκε 100 B-1 τη δεκαετία του ’80. Όταν η ζήτηση αυξήθηκε εκ νέου μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, η Αεροπορία απέσυρε 30 B-1 για να αποδεσμεύσει χρηματοδότηση για να διατηρήσει την υπόλοιπη δύναμη.
Αυτό, σε συνδυασμό με προηγούμενες αποσύρσεις είχε ως αποτέλεσμα η Αεροπορία να πετάει με μόνο 61 B-1 ασταμάτητα για σχεδόν 20 χρόνια από εκείνη τη στιγμή μέχρι σήμερα. Ο στόλος ήταν σε τόσο κακή κατάσταση το 2019 ώστε τα ποσοστά αποστολής-ικανότητας ήταν λιγότερο από 10 τοις εκατό.
Το αίτημα της Πολεμικής Αεροπορίας να αποσυρθούν άλλα 17 B-1 για να ενισχύσει την διαθεσιμότητα του εναπομείναντος στόλου μοιάζει με μια επανάληψη των προηγούμενων αποσύρσεων B-1.
Μεταξύ των 140 βομβαρδιστικών που απομένουν, μόνο τα 20 stealth B-2 έχουν τη δυνατότητα να διεισδύσουν σε σύγχρονη αεράμυνα για να πλήξουν κρίσιμους στόχους – προτεραιότητα της Εθνικής αμυντικής στρατηγικής.
Ωστόσο, το αίτημα του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2021 ακυρώνει το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του συστήματος αυτοάμυνας του B-2 και έτσι θέτει νομοτελειακά το μοναδικό επιχειρησιακό βομβαρδιστικό stealth σε μια πορεία πρόωρης απόσυρσης.
Τέλος, τα 78 B-52H σχεδιάζεται να αναβαθμιστούν τα επόμενα χρόνια. Νέοι, αποδοτικοί από πλευράς καυσίμου και πιο αξιόπιστοι κινητήρες θα πρέπει να αυξήσουν τη ζωή και την ικανότητά τους. Το τελικό κόστος αυτής της αναβάθμισης ωστόσο δεν είναι γνωστό. Ένας από τους άγνωστους παράγοντες είναι η έκταση των διαβρωτικών δομικών προβλημάτων και των προβλημάτων καλωδίωσης που θα προκύψουν αναπόφευκτα όταν αποσυναρμολογηθεί το κάθε B-52.
Η ανακάλυψη τέτοιων προβλημάτων δεν είναι πρωτοφανής. Όταν η Αεροπορία αναβάθμισε τον στόλο C-5M με νέους κινητήρες, έπρεπε να αποσύρει ένα μέρος των παλαιότερων C-5A προκειμένου να κάνει απόσβεση σε άγνωστο επιπλέον κόστος που προέκυψε.
Ακόμα κι αν υποθετικά δεν προκύψουν τέτοια θέματα με τα Β-52, αναπόφευκτα ένα μέρος τους δεν είναι εκτός διαθεσιμότητας ανά πάσα στιγμή μέχρι να ολοκληρωθούν οι εργασίες αναβάθμισης.
To πρόβλημα τώρα είναι ότι το Κογκρέσο πέρυσι αύξησε την χρηματοδότηση για να επιταχύνει την παραγωγή του F-35A αλλά επιπλέον πρόσθεσε και χρηματοδότηση για μαχητικά F-15EX, που η Αεροπορία δεν ζήτησε.
Παράλληλα, ο προϋπολογισμός για τα βομβαρδιστικά θα τα μειώσει ακόμα περισσότερο ενώ είναι ήδη στο χαμηλότερο σημείο τους.
(onalert – φωτο:pexels)
