Με τα μέχρι τώρα δεδομένα το πρόγραμμα του Πολεμικού Ναυτικού περιλαμβάνει τα εξής υποπρογράμματα ή επιδιώξεις που έχει θέσει η Κυβέρνηση και η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού.
· Αγορά 4 νέων φρεγατών πολλαπλών ρόλων
· Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής των 4 φρεγατών κλάσης ΜΕΚΟ 200
· Προμήθεια πλοίων ως ενδιάμεση λύση για την άμεση ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού
· Εγχώρια ναυπήγηση των 3 τουλάχιστον πλοίων από τα 4 των νέων φρεγατών
Όλα τα παραπάνω προωθούνται μέχρι τώρα για επίλυση συνολικά από την Κυβέρνηση ως ένα πρόγραμμα που θα τα περιλαμβάνει όλα. Το τελευταίο από αυτά, αυτό της εγχώριας ναυπήγησης των φρεγατών, υπήρχε η πρόθεση να συνδεθεί και με τη λύση και των προβλημάτων -τα οποία είναι πολύ σοβαρά- των ναυπηγείων Ελευσίνας και Σκαραμαγκά τα οποία και δεν έχουν προχωρήσει μέχρι τώρα. Μέχρι στιγμής η σύνδεση των ναυπηγείων μαζί με το πρόγραμμα των φρεγατών δεν έχει συμβεί και καλό θα ήταν να μη συμβεί.
Ως προς την ενδιάμεση λύση, αυτή εφόσον είναι δεμένη με το πρόγραμμα των νέων φρεγατών και τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ 200, έχει ένα πολύ αρνητικό στοιχείο και αυτό δεν είναι άλλο από το ότι δεσμεύει την ύπαρξή της με την επιλογή των 4 νέων φρεγατών. Αν μία χώρα μας προσφέρει ποιοτικά μεταχειρισμένα σκάφη αλλά όχι καλή κύρια λύση, που είναι και το ζητούμενο, τότε έχει γίνει αναγκαστική έκπτωση στα πλοία που θα παραμείνουν 40 χρόνια στο Ναυτικό και αυτό είναι λάθος από κάθε άποψη.
Αν από την άλλη, επιλεγεί σχεδίαση που έρχεται μαζί με πλοία, τα οποία δε μας εξυπηρετούν ως ενδιάμεση λύση, τότε το Ναυτικό θα τα λάβει αναγκαστικά και θα αναγκαστεί να τα αποσύρει σχετικά πρόωρα με το λόγο κόστους και επιχειρησιακής απόδοσης να πέφτει αρκετά. Επομένως ούτε αυτό είναι επιθυμητό αλλά είναι πολύ καλύτερο από την παραπάνω περίπτωση.
Για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο το σωστό είναι η αποδέσμευση της ενδιάμεσης λύσης από το υπόλοιπο του προγράμματος έτσι ώστε να μη δεσμευτεί το συνολικό πρόγραμμα των φρεγατών και του εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ 200 και να υπάρχει ευελιξία με την επιλογή ενδιάμεσης. Ένας ακόμα λόγος που το σωστό είναι η ενδιάμεση να αποσυνδεθεί από το συνολικό πρόγραμμα των φρεγατών είναι ότι επειδή αυτό μπορεί να καθυστερήσει περεταίρω και το Ναυτικό καίγεται για επιπλέον αξιόπιστα και αξιόπλοα πλοία άμεσα.
Η τοποθέτηση του Υπουργού Αμύνης κ. Παναγιωτόπουλου την περασμένη εβδομάδα ότι υπάρχει περίπτωση να αποσυνδεθεί η ενδιάμεση λύση από το συνολικό πρόγραμμα των φρεγατών, είναι μία επιθυμητή επιλογή, αρκεί φυσικά να μην υπάρξουν αργότερα μεθοδεύσεις στο πρόγραμμα φρεγατών για την προώθηση κάποιας επιλογής που υπολείπεται άλλων.
Η προσφορά των φρεγατών κλάσης «Μ» από την Ολλανδία ως ενδιάμεσης λύσης και μάλιστα σχετικά άμεσα: Αυτό σημαίνει ότι οι Ολλανδοί μας προσφέρουν άμεσα δύο πλοία αντάξια των ΜΕΚΟ 200 που επιχειρούν ήδη με το Πολεμικό Ναυτικό και με συστήματα ολίγον τι, γνωστά στα στελέχη το. Ο εκσυγχρονισμός τους δε ολοκληρώθηκε το 2017 από την Ολλανδία και αποτελούν ενδιάμεση λύση ποιοτική. Φυσικά, γνωρίζουμε ότι η Ολλανδική πρόταση εκτός των 4 φρεγατών κλάσης S-11515 με διαμόρφωση πολύ ικανοποιητική για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού, προσφέρει και ως αρχική ενδιάμεση και τη ναυπήγηση 2 επιπλέον κορβετών κλάσης S-10514 με τα πλοία να παραδίδονται στο Πολεμικό Ναυτικό σε 30 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης για τις νέες φρεγάτες.
Λογικά η ναυπήγηση νέων πλοίων, ακόμα και μεγέθους κορβέτας (3.000 τόνοι), τα οποία θα παραμείνουν σε υπηρεσία για 40 έτη όπως είθισται, είναι η βέλτιστη επιλογή. Στην περίπτωση των Ολλανδών, προσφέρουν τόσο νεότευκτα όσο και τις φρεγάτες κλάσης «Μ» και με τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ 200 από την Thales Nederlands αλλά και τα συστήματα που θα υπάρχουν στις 4 νέες φρεγάτες, θα υπάρχει μία αρκετά μεγάλη ομοιοτυπία σε εξοπλισμό και συστήματα με ότι αυτό συνεπάγεται για την εκπαίδευση των στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού σε αυτά και την εφοδιαστική αλυσίδα που θα στηθεί.
Το δε κόστος της Ολλανδικής πρότασης φτάνει ίσως και τα 4 δις, με αποτέλεσμα να περισσεύουν αρκετά χρήματα για περεταίρω ενίσχυση του στόλου σε άλλους τομείς που πάσχει σοβαρά, ενώ οι δύο «Μ» θα κοστίσουν στο ελληνικό δημόσιο 70 εκ ευρώ η μία. Αντίτιμο πολύ μικρό σε σχέση με τα οφέλη της απόκτησής τους.
Το μόνο αρνητικό των φρεγατών «Μ» και γενικά των μεταχειρισμένων μονάδων, είναι ότι το 2035-2040 το αργότερο, θα χρειαστεί και αυτές να αποσυρθούν μαζί με τις ΜΕΚΟ 200 που θα έχουν εκσυγχρονιστεί αφού θα εγγίζουν ή και θα έχουν ξεπεράσει τα 40 έτη και άρα θα χρειαστεί επιπλέον ναυπήγηση 6 πλοίων ακόμα την επόμενη δεκαετία για να διατηρηθεί η οροφή των κύριων πλοίων επιφανείας του Ναυτικού.
Αν οι «Μ» μπορούν να γίνουν άμεσα «Hot transfer» από την Ολλανδία, λύνεται άμεσα το ζήτημα της ενδιάμεσης λύσης και το Ναυτικό έχει ένα περιθώριο χρόνου να διαλέξει την καλύτερη δυνατή επιλογή για το πρόγραμμα νέων φρεγατών. Η άποψη ότι ο διαχωρισμός της ενδιάμεσης θα αποδυναμώσει την Ολλανδική πρόταση έναντι της Γαλλικής και Αμερικανικής πρότασης, δε θεωρούμε ότι ισχύει καθώς οι Ολλανδοί θα προσθέσουν στο πρόγραμμά τους και το χαρτί της ομοιοτυπίας ακόμα περισσότερο αλλά και ίσως επιπλέον πλοία του στόλου τους τα οποία έχουν θέσει σε αναγκαστικό αγκυροβόλιο/ είναι αποσυρμένα, θα διατεθούν προς παραχώρηση έναντι του ανάλογου χρηματικού τιμήματος.
Η ανεξαρτητοποίηση της ενδιάμεσης από το συνολικό πρόγραμμα είναι επιθυμητή αρκεί να μην αργήσει και άλλο το υπόλοιπο πρόγραμμα των νέων φρεγατών και του εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ 200 αφού χάνεται πολύτιμος χρόνος, ο οποίος δεν περισσεύει επ ουδενί για το Πολεμικό Ναυτικό και την άμυνα της Πατρίδας.
