Την περασμένη δεκαετία βλέπαμε συχνά ειδήσεις για βιομηχανίες χωρών, που ανήκαν στη λεγόμενη “περιφέρεια”, να αναπτύσσονται μέσω της ανάπτυξης ιδίων συστημάτων, να προχωρούν στην παραγωγή προϊόντων τους και τελικά να εξάγουν αρκετά από αυτά και σε τρίτες χώρες εκτός των Ενόπλων Δυνάμεων των χωρών τους.

Χώρες με τέτοιες βιομηχανίες είναι οι :

·         Ιαπωνία

·         Ουκρανία

·         Νότια Κορέα

·         Ινδονησία

·         Τουρκία

·         Νότια Αφρική

·         Ινδία

·         Βραζιλία

·         Σερβία

·         Ισραήλ

·         Η.Α.Ε.

Οι παραπάνω χώρες δεν είναι ότι ξεκίνησαν από μηδενική βάση, είχαν κάποια υποτυπώδη αμυντική βιομηχανία την οποία επέκτειναν και συνεχίζουν να επεκτείνουν. Ορισμένες χώρες εκμεταλλεύτηκαν προγράμματα που έκλεισαν με κάποιες άλλες για μεταφορά τεχνολογίας σε εγχώριες εταιρείες τους ( Τουρκία, Νότια Κορέα), άλλες επένδυσαν σε μία ήδη υπάρχουσα καλή βιομηχανική βάση ( Ιαπωνία ), ενώ άλλες βρίσκονται πιο πίσω( Βραζιλία) , ωστόσο αργά και σταθερά αναπτύσσουν τομείς της αμυντικής τους βιομηχανίας. Το δε Ισραήλ επένδυσε πολύ στη βιομηχανία ηλεκτρονικών του και στα οχήματα κάθε είδους με αμερικανική χρηματοδότηση, ενώ Πανεπιστήμια που παράγουν μηχανικούς και τεχνικούς.

Οι χώρες με τη μεγαλύτερη τεχνολογική ισχύ και παράδοση όπως οι Η.Π.Α., Ρωσία, Γαλλία, Αγγλία , Γερμανία, Κίνα, είχαν ισχύ στην αμυντική βιομηχανία χάρη στην οικονομία τους, την εμπειρία δύο παγκοσμίων πολέμων, οι οποίοι ώθησαν την τεχνολογία ταχύτερα του αναμενόμενου για την εποχή και τους έδωσαν καθολικό προβάδισμα έναντι όλων των υπολοίπων που βρίσκονταν σε αρχαϊκό στάδιο, αφού στερούνταν επαρκούς οικονομίας και άλλες είτε δεν υπήρχαν είτε ταλανίζονταν από άλλα προβλήματα ( Κίνα η οποία όμως πλέον έχει άλλο status που αγγίζει αυτό της υπερδύναμης ).

Παρά τις προσπάθειες εκ των μεγάλων, τεχνολογικά,  χωρών να διατηρήσουν την πρωτοκαθεδρία τους άρα να έχουν μεγάλα οικονομικά κέρδη από τις βιομηχανίες πολεμικού υλικού τους, ήταν αναμενόμενο ότι σταδιακά και οι υπόλοιπες χώρες με μεγάλες εξοπλιστικές ανάγκες και μία μεγάλη ή αναπτυσσόμενη οικονομία, θα έκαναν βήματα εμπρός έτσι ώστε να μπορούν να καλύψουν εσωτερικές τους ανάγκες με τα πιο εύκολα συστήματα, όπως τα οχήματα κάθε είδους, τροχοφόρα και μη, έπειτα άρματα μάχης και ανάπτυξη ηλεκτροοπτικών συστημάτων.

Από πλευράς ναυπήγησης, στόχος όλων η σχεδίαση και ναυπήγηση, εγχώρια τουλάχιστον, του σκάφους με εισαγωγή συστημάτων και από πλευράς αεροσκαφών, ανάπτυξη αεροχημάτων και ελαφρών μαχητικών (Ινδία με το Tejas) και έπειτα μεγαλύτερων αεροσκαφών. Συστήματα όπως οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς, βαλλιστικά συστήματα, πύραυλοι αέρος-αέρος  μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς, ραντάρ, διατάξεις ηλεκτρονικού πολέμου, διατάξεις ηλεκτρικής τροφοδοσίας τελευταίας γενιάς, συστήματα αεροναυτιλίας και πάρα πολλά άλλα συστήματα τελευταίας τεχνολογίας σε όλους τους τομείς, είναι συστήματα πολύ δύσκολο να παραχθούν από το 0.

Οι  “παραδοσιακές χώρες”  που προαναφέραμε έχουν εμπειρία δεκαετιών στην ανάπτυξη, σχεδίαση και κατασκευή τέτοιων πιο εξεζητημένων συστημάτων, η οποία δε μπορεί να καλυφθεί από ένα πρόγραμμα, για παράδειγμα, αγοράς μαχητικού και μεταφοράς τεχνολογίας για την κατασκευή των duplexers ενός ραντάρ AESA σταθερής διάταξης, αφού λείπουν ένα σωρό άλλα συστήματα και φυσικά τα υλικά και η τεχνολογία από την οποία κατασκευάζονται επιμέρους συστήματα όπως οι κεραίες εκπομπής/λήψης.

Για να μην απωλεσθεί λοιπόν το κέρδος από τέτοια συστήματα αλλά και το μονοπώλιο που κατέχουν κάποιες χώρες σε συγκεκριμένα συστήματα όπως είναι τα Α/Α και Α/Β συστήματα μεγάλου βεληνεκούς, όπου Η.Π.Α. και Ρωσία δεν έχουν αντίπαλο στην αγορά, οι τεχνολογίες αυτών των συστημάτων πολύ δύσκολα εξάγονται και  επειδή η ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων απαιτεί και γερούς μηχανικούς, φυσικούς και μαθηματικούς, το ζήτημα εκφεύγει της απλής διάθεσης χρημάτων για “Έρευνα και Ανάπτυξη” όπως γενικόλογα λέγεται.

Ωστόσο, η άνοδος των αμυντικών βιομηχανιών των “περιφερειακών δυνάμεων” είναι γεγονός και αυτό θα επιφέρει σταδιακά, τόσο μείωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων από τις “παραδοσιακές χώρες” αλλά και θα αλλάξει άρδην τους συσχετισμούς ισχύος σε διάφορες περιοχές αφού αντίπαλοι που εξαρτώνται από τρίτες χώρες, αποκτούν αυτονομία σε κρίσιμα συστήματα και άρα η πολιτική τους μπορεί να απεμπλακεί εν μέρει, από τα θέλω άλλων μεγάλων δυνάμεων.

Η πορεία αυτή των πραγμάτων  θεωρείται προς το παρόν ως μη αναστρέψιμη, ενώ οι μεγάλες δυνάμεις θα απωλέσουν μελλοντικά σημαντικά κεφάλαια από εξαγωγές οπλικών συστημάτων σε τρίτες χώρες που πλέον θα αναπτύσσουν εγχώρια τα δικά τους αντίστοιχα συστήματα. Επομένως, η προβολή ισχύος τους ” Power Projection” αυξάνεται σταδιακά και η απειλή για γειτονικές χώρες που έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς μαζί τους, θα αποβεί ένα κοστοβόρο άθλημα αν δε ληφθούν μέτρα. Το παράδειγμα Τουρκίας-Ελλάδας είναι κάτι παραπάνω από κατατοπιστικό γι αυτό που αναφερόμαστε.

Το ότι η χώρα μας έχει αποτύχει οικτρά τα τελευταία 45-50 χρόνια να αναπτύξει μία αξιοπρεπή εγχώρια αμυντική βιομηχανία και να ανήκει σε αυτές τις περιφερειακές χώρες ,για λόγους γνωστούς περιβεβλημένους με αμαρτίες πολλές, αναγκάζει την Ελλάδα να προβαίνει σε λύσεις σε αρκετά εξοπλιστικά της προγράμματα, αρκετά πιο κοστοβόρες από ότι αν κατασκεύαζε εγχώρια τα συστήματα ή έστω ένα μέρος τους, χώρια του ότι τώρα υπάρχει πραγματική ανάγκη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες απόκτησης υλικού. Ακόμα και τώρα όμως, η Ελλάδα μπορεί να ακολουθήσει την πεπατημένη οδό και να χρησιμοποιήσει τα καίρια μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα, ώστε να στήσει μία αξιοπρεπή βιομηχανική βάση με ότι αυτή συνεπάγεται από εταιρείες, εγκαταστάσεις και κατάλληλο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό. Άλλοι μπόρεσαν, εμείς γιατί όχι;

* Στην εικόνα του άρθρου, οι εγκαταστάσεις παραγωγής του νέου μαχητικού αεροσκάφους της Νότιας Κορέας και παρακάτω το σχετικό βίντεο για να διαπιστώσει ο αναγνώστης το μέγεθος των επενδύσεων που απαιτούνται.