Μια μελέτη παρείχε αρχικά στοιχεία για αυξημένη δραστηριότητα στον εγκέφαλο κατά τη διαδικασία του θανάτου, που πιθανώς όπως λένε σχετίζεται με τη συνείδηση.
Η έρευνα παρατήρησε τέσσερις ασθενείς σε κωματώδη κατάσταση, μετά από καρδιακή ανακοπή, οι οποίοι ήταν υπό παρακολούθηση ΗΕΓ τη στιγμή του θανάτου τους. Σε δύο από αυτούς τους ασθενείς, ένα κύμα δραστηριότητας κυμάτων γάμμα, συνδεδεμένο με τη συνείδηση, καταγράφηκε κατά την αφαίρεση του υποστηρίγματος του αναπνευστήρα. Αυτή η δραστηριότητα εντοπίστηκε στην «καυτή ζώνη» του εγκεφάλου, που σχετίζεται με τα όνειρα και τις αλλοιωμένες καταστάσεις συνείδησης.
Ωστόσο, λόγω του μικρού μεγέθους δείγματος και του γεγονότος ότι οι ασθενείς δεν επέζησαν, η ομάδα προειδοποίησε να μην συνάγονται οριστικά συμπεράσματα, δηλώνοντας ότι απαιτούνται μεγαλύτερες μελέτες για την πλήρη κατανόηση αυτών των μοτίβων εγκεφαλικών κυμάτων.
Η νεά αυτή μελέτη δημοσιεύτηκε την 1η Μαΐου 2023, στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (PNAS) , και όπως λένε παρέχει πρώιμες ενδείξεις για αύξηση της δραστηριότητας που σχετίζεται με τη συνείδηση στον ετοιμοθάνατο εγκέφαλο.
Η μελέτη, με επικεφαλής τον Jimo Borjigin, Ph.D., αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Μοριακής & Ολοκληρωτικής Φυσιολογίας και του Τμήματος Νευρολογίας, και η ομάδα της αποτελεί συνέχεια των μελετών σε ζώα που διεξήχθησαν πριν από σχεδόν δέκα χρόνια σε συνεργασία με τον George Mashour , MD, Ph.D., ο ιδρυτικός διευθυντής του Michigan Center for Consciousness Science.
Παρόμοιες υπογραφές ενεργοποίησης γάμμα καταγράφηκαν στους ετοιμοθάνατους εγκεφάλους τόσο των ζώων όσο και των ανθρώπων μετά από απώλεια οξυγόνου μετά από καρδιακή ανακοπή.
«Το πόσο ζωντανή εμπειρία μπορεί να προκύψει από έναν δυσλειτουργικό εγκέφαλο κατά τη διαδικασία του θανάτου είναι ένα νευροεπιστημονικό παράδοξο. Ο Δρ Borjigin ηγήθηκε μιας σημαντικής μελέτης που βοηθά να ρίξει φως στους υποκείμενους νευροφυσιολογικούς μηχανισμούς», δήλωσε ο Mashour.
Η ομάδα εντόπισε τέσσερις ασθενείς που απεβίωσαν λόγω καρδιακής ανακοπής στο νοσοκομείο ενώ βρίσκονταν υπό παρακολούθηση ΗΕΓ. Και οι τέσσερις ασθενείς ήταν σε κώμα και δεν ανταποκρίνονταν. Με την άδεια των οικογενειών τους, τους σταμάτησαν τη μηχανική υποστήριξη ζωής.
Μετά την αφαίρεση της υποστήριξης του αναπνευστήρα, δύο από τους ασθενείς εμφάνισαν αύξηση του καρδιακού ρυθμού μαζί με κύμα δραστηριότητας κυμάτων γάμμα, που θεωρείται η ταχύτερη εγκεφαλική δραστηριότητα και σχετίζεται με τη συνείδηση.
Επιπλέον, η δραστηριότητα ανιχνεύθηκε στη λεγόμενη θερμή ζώνη των νευρικών συσχετισμών της συνείδησης στον εγκέφαλο, τη διασταύρωση μεταξύ του κροταφικού, του βρεγματικού και του ινιακού λοβού στο πίσω μέρος του εγκεφάλου. Αυτή η περιοχή έχει συσχετιστεί με όνειρα, οπτικές παραισθήσεις στην επιληψία και αλλοιωμένες καταστάσεις συνείδησης σε άλλες εγκεφαλικές μελέτες.
Αυτοί οι δύο ασθενείς είχαν προηγούμενες αναφορές για επιληπτικές κρίσεις, αλλά όχι κρίσεις κατά τη διάρκεια της ώρας πριν από το θάνατό τους, εξήγησε η Nusha Mihaylova, MD, Ph.D., κλινική αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Νευρολογίας που συνεργάζεται με τον Δρ Borjigin από το 2015 συλλέγοντας Δεδομένα ΗΕΓ από νεκρούς ασθενείς υπό φροντίδα στη ΜΕΘ. Οι άλλοι δύο ασθενείς δεν εμφάνισαν την ίδια αύξηση στον καρδιακό ρυθμό κατά την απομάκρυνση από την υποστήριξη ζωής ούτε είχαν αυξημένη εγκεφαλική δραστηριότητα.
Λόγω του μικρού μεγέθους του δείγματος, οι συγγραφείς προειδοποιούν να μην κάνουν οποιεσδήποτε γενικές δηλώσεις σχετικά με τις επιπτώσεις των ευρημάτων. Σημειώνουν επίσης ότι είναι αδύνατο να γνωρίζουμε σε αυτή τη μελέτη τι βίωσαν οι ασθενείς επειδή δεν επέζησαν.
«Δεν είμαστε σε θέση να κάνουμε συσχετίσεις των παρατηρούμενων νευρικών υπογραφών της συνείδησης με μια αντίστοιχη εμπειρία στους ίδιους ασθενείς σε αυτή τη μελέτη. Ωστόσο, τα παρατηρούμενα ευρήματα είναι σίγουρα συναρπαστικά και παρέχουν ένα νέο πλαίσιο για την κατανόηση της κρυφής συνείδησης στους ετοιμοθάνατους ανθρώπους», είπε.
Μεγαλύτερες, πολυκεντρικές μελέτες, συμπεριλαμβανομένων ασθενών ΜΕΘ που παρακολουθούνται με ΗΕΓ που επιβιώνουν από καρδιακή ανακοπή, θα μπορούσαν να παρέχουν τα απαραίτητα δεδομένα για να καθοριστεί εάν αυτές οι εκρήξεις στη δραστηριότητα γάμμα αποτελούν ένδειξη κρυφής συνείδησης ακόμη και κοντά στο θάνατο.
Αναφορά: «Surge of neurophysiological coupling and connectivity of gamma oscillations in the dying human brain» από τους Gang Xu, Temenuzhka Mihaylova, Duan Li, Fangyun Tian, Peter M. Farrehi, Jack M. Parent, George A. Mashour, Michael M. Wang και Jimo Borjigin, 1 Μαΐου 2023, Proceedings of the National Academy of Science .
DOI: 10.1073/pnas.2216268120
(photo: pixabay)