Τη σπάνια παρατήρηση μιας έκλαμψης από σύντομη έκρηξη ακτίνων γάμμα, η οποία σημειώθηκε σε απόσταση 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, έκαναν αστρονόμοι του τηλεσκοπίου Gemini-North της Χαβάης.
Το συγκεκριμένο περιστατικό είναι σπάνιο, διότι είναι από τα πιο απομακρυσμένα παρόμοια περιστατικά που έχουν παρατηρηθεί από τους επιστήμονες.
Όσο πιο μακριά βρίσκεται ένα αντικείμενο από τη Γη τόσο πιο αμυδρό θα είναι και το φως που εκπέμπει και που θα είναι ορατό στον πλανήτη μας. Για αυτό τον λόγο οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Northwestern βρέθηκαν προ εκπλήξεως όταν διαπίστωσαν την απόσταση που σημειώθηκε η έκλαμψη, η οποία είναι μια από τις πιο ισχυρές που έχει παρατηρηθεί.
Το συγκεκριμένο φως ήταν η έκλαμψη μιας σύντομης έκρηξης ακτίνων γάμμα (SGRB) και είναι η δεύτερη πιο μακρινή που έχει εντοπιστεί. Την ίδια ώρα, υπολογίζεται πως η εν λόγω έκρηξη σημειώθηκε 3,8 δισεκατομμύρια χρόνια μετά το Big Bang, τη Μεγάλη Έκρηξη που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δημιούργησε το σύμπαν. Επίσης, το συγκεκριμένο φαινόμενο αποτελεί και την πιο απομακρυσμένη σύντομη έκρηξη ακτίνων γάμμα που παρατηρήθηκε και υπολογίστηκε.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Astrophysical Journal Letters» την Τρίτη, συντάχθηκε από την βοηθό καθηγητή του Πανεπιστημίου Northwestern, Γουέν-φάι Φονγκ, η οποία δήλωσε πως η ομάδα «σίγουρα δεν περίμενε να ανακαλύψει ένα μακρινό SGRB, καθώς είναι εξαιρετικά σπάνια και πολύ αμυδρά».
Τα SGRB, οι σύντομες εκρήξεις ακτίνων γάμμα, προκαλούνται συνήθως από τη συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων, τα οποία απελευθερώνουν μια απίστευτη έκρηξη φωτεινής ενέργειας. Μέχρι να φτάσει στη Γη, όμως, αυτή η απελευθέρωση ενέργειας είναι τόσο αχνή όσο και φευγαλέα. Τέτοιες εκρήξεις διαρκούν μόλις λίγες ώρες πριν ξεθωριάσουν.
Η άμεση αντίδραση των επιστημόνων έδωσε ακριβή στοιχεία
Αυτή την έκρηξη, που ονομάστηκε SGRB181123B, οι ερευνητές μπόρεσαν να την εντοπίσουν μέσω ενός συνδυασμού ακριβούς επιστήμης και απόλυτης τύχης.
Ανιχνεύθηκε αρχικά το βράδυ των Ευχαριστιών το 2018 από τη NASA, η ομάδα του Πανεπιστημίου Northwestern γρήγορα τοποθέτησε το τηλεσκόπιο Gemini-North προς την απαραίτητη κατεύθυνση, για να μετρήσουν το μέγεθος της λάμψης. Ορισμένες παρατηρήσεις από τη Χιλή και την Αριζόνα βοήθησαν, στο να δημιουργηθεί μια εικόνα σχετικά με το τι αφορούσε η έκλαμψη.
Λόγω της άμεσης αντίδρασης της ομάδας, «μπορέσαμε να λάβουμε ακριβείς παρατηρήσεις της έκρηξης, λίγες ώρες μετά την ανακάλυψή της» δήλωσε η Κέρι Πάτερσον, μία από τους συγγραφείς της μελέτης.
Τα μυστικά του «έφηβου» σύμπαντος
Η ανακάλυψη είναι σημαντική, επειδή η έκλαμψη συνέβη όταν το σύμπαν ήταν μόλις στα εφηβικά του στάδια. Περίπου στο 30% της τρέχουσας ηλικίας του και έτσι προσφέρει μια σπάνια ματιά στις συγχωνεύσεις νετρονίων, σε μια περίοδο γνωστή ως «κοσμικό υψηλό μεσημέρι».
«Η εύρεση ενός SGRB σε αυτό το σημείο στην ιστορία του σύμπαντος, υποδηλώνει πως σε μια εποχή που το σύμπαν σχημάτιζε πολλά άστρα, το ζεύγος των άστρων νετρονίων μπορεί συγχωνεύθηκε αρκετά γρήγορα» δήλωσε η Φονγκ.
(Sputniknews – φωτο:screenshot)
