Μια νέα μελέτη έδειξε ότι ο κρατήρας Batagay στη Σιβηρία εξαπλώνεται με ανησυχητικά γρήγορο ρυθμό. Ο Batagay ανακαλύφθηκε το 1991, έπειτα από δορυφορικές εικόνες που αποκάλυψαν ένα μεγάλο κύβο σε σχήμα γυρίνου.

«Πύλη προς τον Κάτω Κόσμο»
Οι ντόπιοι στην απομακρυσμένη περιοχή της Γιακουτίας θεωρούν τον εντυπωσιακό κρατήρα σημάδι κακού οιωνού και τον ονόμασαν την «πύλη προς τον Κάτω Κόσμο».

Ο τεράστιος κρατήρας αποτελεί πύλη για έναν κόσμο ηλικίας 200.000 ετών, ο οποίος κρύβει υπολείμματα από αρχαία μαμούθ, ακόμα και από ένα άλογο ηλικίας 40.000 ετών. Ένα σκούρο καφέ πουλάρι ηλικίας τριών μηνών, που χρονολογείται από την Παλαιολιθική εποχή, βρέθηκε μέσα στον σιβηρικό λάκκο διατηρημένο σε πολύ καλή κατάσταση

Πώς δημιουργήθηκε ο κρατήρας
Ο λάκκος, με πλάτος 200 στρέμματα και βάθος 91 μέτρα, δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση μιας πλαγιάς στους ορεινούς όγκους Γιάνα της βόρειας Γιακουτίας της Ρωσίας.

Η κατάρρευση μετέτρεψε την πλαγιά του λόφου σε στρώματα μόνιμου παγετού ηλικίας 650.000 ετών, το οποίο απελευθερώνει τόνους μεθανίου καθώς λιώνει. Το λιώσιμο του παγωμένου εδάφους έχει οδηγήσει τον γιγαντιαίο κρατήρα να βυθιστεί και να επεκταθεί κατά 35 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Ο ερευνητής παγετώνων, Αλεξάντερ Κιζιάκοφ, και οι συνεργάτες του δημοσίευσαν την ανακάλυψή τους αυτό τον μήνα στο Περιοδικό Γεωμορφολογίας (Geomorphology).

Η μελέτη αποκάλυψε επίσης ότι ο κρατήρας εκλύει πλέον μεταξύ 4.000 και 5.000 τόνων μεθανίου και άλλων αερίων του άνθρακα ετησίως.

Σύμφωνα με τον Κιζιάκοφ, τα ευρήματα «δείχνουν πόσο γρήγορα λαμβάνει χώρα η διάσπαση του μόνιμου πάγου». Πρόσθεσε ότι η επέκταση του Batagay θα συνεχιστεί μέχρι να φτάσει στα τοπογραφικά όριά του.

Οι κατολισθήσεις θα συνεχιστούν μέχρι να φτάσουν στο σκληρό, βραχώδες έδαφος που βρίσκεται κάτω από το παγωμένο χώμα.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Κιζιάκοφ στο Atlas Obscura, ο Batagay θα συνεχίσει να μεγαλώνει προς τα πλάγια και προς τα πάνω, αλλά η ανάπτυξή του θα ανακοπεί από το σκληρό βραχώδες έδαφος που βρίσκεται κάτω από το παγωμένο χώμα. Η κορυφή του βράχου φτάνει περίπου 550 μέτραπάνω από την επιφάνεια του εδάφους ανάμεσα στα πιο κοντινά βουνά.

Αυτό ουσιαστικά θα θέσει ένα φυσικό όριο στην ανάπτυξη του Batagay προς τα πάνω.

Προειδοποίησε επίσης ότι ο Batagay θα απελευθερώσει σύντομα όλο το αέριο που του έχει απομείνει.

Οι ερευνητές γνώριζαν ήδη ότι ο κρατήρας μεγάλωνε, αλλά για πρώτη φορά μπόρεσαν να υπολογίσουν τον όγκο του λιωμένου υλικού που ρέει από τον κρατήρα χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες, μετρήσεις πεδίου και δεδομένα εργαστηριακών δοκιμών σε δείγματα από το Batagay.

Τα δεδομένα βοήθησαν τους επιστήμονες να δημιουργήσουν ένα 3D μοντέλο που προβλέπει το λιώσιμο του μόνιμου πάγου και τους βοηθά να προσδιορίσουν τι θα απελευθερωθεί.

Ενώ τα στοιχεία δείχνουν μια εικόνα του παρελθόντος της Σιβηρικής Τάιγκα, οι επιστήμονες θεωρούν θα μπορούσαν να “συνθέσουν” την εικόνα του μέλλοντος της περιοχής.

Ο καθηγητής Julian Murton, γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο του Sussex, εξήγησε στην εφημερίδα The Independent ότι ο Batagay “δίνει μια εικόνα για το τι έχει συμβεί στο παρελθόν και τι είναι πιθανό να συμβεί στο μέλλον”.

(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)