Ο Μπετόβεν ζούσε στη Βιέννη από το 1792, όταν έφυγε από την πατρίδα του, τη Βόννη της Γερμανίας, για να ακολουθήσει καριέρα ως συνθέτης. Ο Μπετόβεν έγινε παγκοσμίως γνωστός, αλλά μέχρι τη δεκαετία του 1820 οι Βιεννέζοι φιλότεχνοι, έλκονταν από τους ήχους και τα στυλ των Ιταλών συνθετών.

Ο Μπετόβεν δεν είχε εμφανιστεί ενώπιον βιεννέζικου κοινού εδώ και δώδεκα χρόνια, αλλά συγκινήθηκε από το συναίσθημα της επιστολής και συμφώνησε να παρουσιάσει για πρώτη φορά στην πόλη το νέο του έργο, τη Συμφωνία αρ. 9 σε Ρε ελάσσονα, η γνωστή σε όλους Ενάτη Συμφωνία . Η πρεμιέρα πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαΐου 1824 στο θέατρο Kärntnertor .

Οι διοργανωτές των συναυλιών υποσχέθηκαν στο κοινό ότι ο θρυλικός συνθέτης θα ήταν παρών στην εκτέλεση της τελευταίας του συμφωνίας. Πράγματι, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, βρισκόταν στη σκηνή, όπως περιγράφει ο Maynard Solomon στην αναγνωρισμένη βιογραφία του Μπετόβεν .

Η παράσταση διακόπηκε αρκετές φορές από ενθουσιώδη χειροκροτήματα από τους περίπου 2.000 θεατές, αλλά ο Μπετόβεν δεν μπορούσε να ακούσει την αντίδραση, επειδή ήταν κωφός.

Η Καρολίν Άνγκερ ήταν η σολίστ κοντράλτο στην πρεμιέρα της Ένατης Όπερας του Μπετόβεν. Πάνω από τέσσερις δεκαετίες αργότερα, συναντήθηκε με τον Βρετανό μουσικό συγγραφέα, Σερ Τζορτζ Γκρόουβ. Κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης, η Άνγκερ περιέγραψε τι συνέβη στη συναυλία της 7ης Μαΐου 1824:

Ο δάσκαλος, αν και βρισκόταν στη μέση αυτής της συμβολής μουσικής, δεν άκουσε τίποτα απολύτως και δεν ένιωσε καν τα χειροκροτήματα του κοινού στο τέλος του σπουδαίου έργου του, αλλά συνέχισε να στέκεται με την πλάτη του γυρισμένη στο κοινό, μέχρι που η Φράουλαϊν Ούνγκερ, η οποία είχε τραγουδήσει το κοντράλτο, τον γύρισε ή τον έκανε να γυρίσει και να κοιτάξει τον κόσμο, που ακόμα χειροκροτούσε κατενθουσιασμένος. Η στροφή του, επειδή δεν μπορούσε να ακούσει τι συνέβαινε , λειτούργησε σαν ηλεκτροπληξία σε όλους τους παρόντες, και ακολούθησε μια ηφαιστειακή έκρηξη συμπάθειας και θαυμασμού, η οποία επαναλαμβανόταν ξανά και ξανά και φαινόταν ότι δεν θα τελείωνε ποτέ.

Η ενθουσιώδης ανταπόκριση στην πρώτη εκτέλεση της συμφωνικής ορχήστρας προμήνυε την υποδοχή της στην ευρωπαϊκή μουσική κοινότητα, παγκοσμίως και διαχρονικά.

Παγκόσμια απήχηση

Η Συμφωνία αρ. 9, που μερικές φορές αναφέρεται ως Χορωδιακή Συμφωνία , αποτέλεσε το επιστέγασμα της εξαιρετικής καριέρας του Μπετόβεν. Στα 201 χρόνια από το ντεμπούτο της, η συμφωνία έχει γίνει μια απαραίτητη σύνθεση στο ορχηστρικό ρεπερτόριο και συχνά αναφέρεται ως το κορυφαίο επίτευγμα της κλασικής μουσικής .

O Μπετόβεν ενσωμάτωσε μέσα στην 9η Συμφωνία το ποίημα του 1785 « An die Freude » ή «Ωδή στη Χαρά» του Φρίντριχ Σίλερ , ενός κορυφαίου Γερμανού συγγραφέα, ιστορικού και φιλοσόφου μελοποιώντας το με εξωπραγματικό τρόπο.

Πρωτοποριακή σύνθεση

Η Συμφωνία αρ. 9 είναι εξαιρετική από πολλές απόψεις, σύμφωνα με τον Τέντι Άμπραμς , μουσικό διευθυντή της Ορχήστρας του Λούισβιλ και μαέστρο βραβευμένο με Γκράμι.

Η Ένατη Συμφωνία δεν ήταν το πρώτο μεγάλο μουσικό κομμάτι εκείνη την εποχή, αλλά τα άλλα γενικά δημιουργούνταν συνδυάζοντας πολλές μικρότερες ακολουθίες. Αντίθετα, ο Μπετόβεν δημιούργησε την Ένατη Συμφωνία – ένα έργο 74 λεπτών – από μόλις τέσσερα μεγάλα μέρη. «Οι αναλογίες από μόνες τους είναι εκπληκτικές», είπε ο Άμπραμς σε μια συνέντευξη για αυτό το άρθρο.

Κάθε μία από τις τέσσερις κινήσεις της Ένατης Μουσικής αποτελεί μια ενιαία, συνεκτική μουσική δήλωση. Αυτό, περισσότερο από την καινοτομία της χρήσης χορωδίας σε μια συμφωνία, ήταν αυτό που έκανε την Ένατη Μουσική του Μπετόβεν επαναστατική, σύμφωνα με τον Άμπραμς.

Στην αρχή του τελευταίου μέρους, ο Μπετόβεν επανέλαβε στοιχεία από τα τρία προηγούμενα μέρη. Αυτή η « παράθεση » ήταν μια εξαιρετικά ασυνήθιστη τεχνική για την εποχή, σύμφωνα με τον Άμπραμς. «Από αυτές τις μουσικές «αναμνήσεις» αναδύεται το διαχρονικό θέμα της Ωδής στη Χαρά», είπε.

Ενέργεια και ορμή

Η συμφωνία έχει επηρεάσει καλλιτέχνες από όλο το πολιτιστικό φάσμα, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων μοντέρνων και πρωτοποριακών μουσικών ειδών. Ο Βρετανός συνθέτης Γκάμπριελ Προκόφιεφ , εγγονός του διάσημου Ρώσου συνθέτη Σεργκέι Προκόφιεφ, ανέλαβε την ανάθεση μιας γαλλικής ορχήστρας το 2011 για να δημιουργήσει ένα νέο έργο, το Beethoven9 Symphonic Remix , το οποίο ερμήνευσε τη συμφωνία μέσα από μια σύντηξη κλασικής και ηλεκτρονικής μουσικής.

Η Ένατη του Μπετόβεν έχει ερμηνευτεί και επαναδιατυπωθεί αμέτρητες φορές

Για πάνω από έναν αιώνα, η Συμφωνία αρ. 9 έχει διαδραματίσει εμβληματικό ρόλο στη δισκογραφική βιομηχανία. Δεδομένης της συνεχιζόμενης δημοτικότητας του έργου του Μπετόβεν, οι δισκογραφικές εταιρείες από το 1923 επιδιώκουν να κυκλοφορήσουν εμπορικές ηχογραφήσεις αυτής της συγκεκριμένης συμφωνίας. Ωστόσο, οι πρώτοι δίσκοι δεν μπορούσαν να χωρέσουν ολόκληρη τη συμφωνία.

Ο μουσικός συνθέτης Βάγκνερ μιλάει για το δέος που του προκάλεσε η 9η Συμφωνία του Μπετόβεν

«Ένα άλλο έργο με γοήτευσε επίσης πολύ, δηλαδή η εισαγωγή στον Φιντέλιο σε Μι μείζονα, η εισαγωγή του οποίου με συγκίνησε βαθιά. Ρώτησα τις αδερφές μου για τον Μπετόβεν και έμαθα ότι μόλις είχε φτάσει η είδηση ​​του θανάτου του. Καθώς ήμουν ακόμα βασανισμένος από την τρομερή θλίψη που μου προκάλεσε ο θάνατος του Βέμπερ, αυτή η νέα απώλεια, λόγω του θανάτου αυτού του μεγάλου δασκάλου της μελωδίας, που μόλις είχε μπει στη ζωή μου, με γέμισε με παράξενη αγωνία, ένα συναίσθημα σχεδόν παρόμοιο με τον παιδικό μου τρόμο για τις πέμπτες στο βιολί. Τώρα ήταν η μουσική του Μπετόβεν που λαχταρούσα να μάθω πιο διεξοδικά. Ήρθα στη Λειψία και βρήκα τη μουσική του για τον Έγκμοντ στο πιάνο στο σπίτι της αδερφής μου Λουίζας. Μετά από αυτό προσπάθησα να βρω τις σονάτες του. Τελικά, σε μια συναυλία στο Gewandthaus, άκουσα για πρώτη φορά μια από τις συμφωνίες του δασκάλου. Ήταν η Συμφωνία σε Λα μείζονα.

Η επίδραση πάνω μου ήταν απερίγραπτη. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί η εντύπωση που μου προκάλεσαν τα χαρακτηριστικά του Μπετόβεν, τα οποία είδα στις λιθογραφίες που κυκλοφορούσαν παντού εκείνη την εποχή, και από το γεγονός ότι ήταν κωφός και ζούσε μια ήσυχη, απομονωμένη ζωή. Σύντομα συνέλαβα μια εικόνα του στο μυαλό μου ως ένα υπέροχο και μοναδικό υπερφυσικό ον, με το οποίο κανείς δεν μπορούσε να συγκριθεί. Αυτή η εικόνα συνδέθηκε στο μυαλό μου με αυτήν του Σαίξπηρ. Σε εκστατικά όνειρα συνάντησα και τους δύο, είδα και μίλησα μαζί τους, και όταν ξύπνησα βρέθηκα λουσμένος στα δάκρυα.

«Η Ένατη Συμφωνία του Μπετόβεν έγινε ο μυστικιστικός στόχος όλων των παράξενων σκέψεών μου και επιθυμιών για τη μουσική. Με την πρώτη κιόλας ματιά στην παρτιτούρα, την οποία απέκτησα με τόση δυσκολία, ένιωσα ακαταμάχητα έλξη από τις μακροχρόνιες καθαρές πέμπτες με τις οποίες ξεκινά η πρώτη φράση: αυτές οι συγχορδίες, οι οποίες, όπως ανέφερα παραπάνω, είχαν παίξει έναν τόσο υπερφυσικό ρόλο στις παιδικές μου εντυπώσεις για τη μουσική, φάνηκαν σε αυτή την περίπτωση να αποτελούν τον πνευματικό βασικό τόνο της δικής μου ζωής. Αυτό, σκέφτηκα, σίγουρα πρέπει να περιέχει το μυστικό όλων των μυστικών, και κατά συνέπεια το πρώτο πράγμα που έπρεπε να γίνει ήταν να κάνω την παρτιτούρα δική μου μέσω μιας διαδικασίας επίπονης αντιγραφής.»

Θυμάμαι καλά ότι σε μια περίπτωση η ξαφνική εμφάνιση της αυγής έκανε μια τόσο παράξενη εντύπωση στα διεγερμένα νεύρα μου που πήδηξα στο κρεβάτι με μια κραυγή σαν να είχα δει φάντασμα. Η συμφωνία εκείνη την εποχή δεν είχε ακόμη διασκευαστεί για πιάνο. Είχε βρει τόσο μικρή απήχηση που ο εκδότης δεν ένιωσε την τάση να διακινδυνεύσει να την παράγει. Ξεκίνησα να δουλεύω πάνω σε αυτήν και μάλιστα συνέθεσα ένα ολοκληρωμένο σόλο για πιάνο, το οποίο προσπάθησα να παίξω μόνος μου. Έστειλα το έργο μου στον Schott, τον εκδότη της παρτιτούρας, στο Μάιντς. Έλαβα σε απάντηση μια επιστολή που έλεγε «ότι οι εκδότες δεν είχαν ακόμη αποφασίσει να εκδώσουν την Ένατη Συμφωνία για πιάνο, αλλά ότι θα κρατούσαν ευχαρίστως την επίπονη εργασία μου» και μου πρόσφεραν αμοιβή με τη μορφή της παρτιτούρας της μεγάλης Missa Solemnis σε Ρε, την οποία δέχτηκα με μεγάλη χαρά.

«Εκείνη την εποχή έγραψα επίσης (ως τρίτο μου έργο) μια εισαγωγή στο δράμα του Ράουπαχ, Konig Enzio, στο οποίο και πάλι η επιρροή του Μπετόβεν έγινε ακόμη πιο έντονα αισθητή.»

«Είχα ήδη αρχίσει εκείνη την εποχή να σχηματίζω την άποψη ότι το να δημιουργήσω οτιδήποτε φρέσκο ​​και πραγματικά αξιοσημείωτο στον τομέα της συμφωνίας και σύμφωνα με τις μεθόδους του Μπετόβεν ήταν αδύνατο».

Η 9η Συμφωνία του Μπετόβεν και γενικά η μουσική σύνθεση αυτού του ιδιοφυούς καλλιτέχνη συνεχίζει να εμπνέει εκατοντάδες χρόνια μετά τους ανθρώπους καθώς αν την ακούσεις έστω και μια φορά εντυπώνεται μέσα σου σαν κάτι μαγικό που για πάντα θα κουβαλάς στην ψυχή σου.

photo: pixabay