Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία για το θέμα της (μη) επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, όπως μετέδωσαν διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Οι …”κυρώσεις” αυτές έχουν δήθεν σκοπό να… τιμωρηθεί η Άγκυρα για τις «παράνομες και επιθετικές» ενέργειές της στη Μεσόγειο εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου, διευκρίνισαν διπλωματικές και ευρωπαϊκές πηγές στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ωστόσο, οι λεγόμενες κυρώσεις στις οποίες αναφέρονται οι πηγές είναι ανύπαρκτες και ποσώς ενοχλούν την τουρκική ηγεσία. Η Ελλάδα έπεισε μεν τους Ευρωπαίους πως έχει δίκιο, αλλά τα συμφέρονται είναι με την Τουρκία.
Οι Ευρωπαίοι, με επικεφαλής το Βερολίνο δίνουν ουσιαστικά συγχωροχάρτι στην Τουρκία για την επιθετικότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο και για τις προκλήσεις της εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου.
Συγκεκριμένα, της προσπάθειας να μην τιμωρηθεί η Τουρκία ηγήθηκε η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, η οποία προστατεύει την Άγκυρα. Δεν έγινε δε, ούτε μία αναφορά στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. ΑΝΥΠΑΡΚΤΟΙ ΟΙ ΛΕΓΟΜΕΝΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΓΑΛΛΙΑ ΚΑΙ ΑΥΣΤΡΙΑ ΝΑ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΜΕ ΤΑ ΤΕΛΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ.
ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΧΑΔΙ
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απλά εγκαλεί την Άγκυρα για τις παράνομες και μονομερείς δραστηριότητές της, καθώς και για την ρητορική της εναντίον συγκεκριμένων κρατών – μελών, καλώντας παράλληλα το Συμβούλιο της ΕΕ να υιοθετήσει περισσότερες πιθανές κυρώσεις κατά της Άγκυρας βάσει των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου και ζητεί από τον ύπατο εκπρόσωπο εξωτερικής πολιτικής και άμυνας της ΕΕ να υποβάλει έκθεση αναφορικά με τις πολιτικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας με σκοπό να εξεταστούν, το αργότερο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.
Εντούτοις, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να εξεταστούν νέα… μέτρα σε περίπτωση που η Άγκυρα εξακολουθήσει τις «χωρίς εξουσιοδότηση» ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στα Συμπεράσματα αναφέρεται χαρακτηριστικά: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο, οι βασικές αλλαγές είναι η διεύρυνση της κυπριακής λίστας για «παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο» -και όχι μόνο στην Κύπρο- και γι’ αυτό μάλιστα δίνεται η εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο να «επεκτείνει τον σκοπό της κυπριακής λίστας και γίνεται πιο αναλυτικό στο τι ζητάει από τον Ζοζέπ Μπορέλ και την Κομισιόν: να συντάξει μια έκθεση στην κατάσταση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας σε πολιτικό, οικονομικό επίπεδο και στις εμπορικές σχέσεις, κάτι που υπονοεί την τελωνειακή ένωση.
Εντούτοις, ΔΙΝΕΤΑΙ χρόνος χάριτος στην Τουρκία ως τον Μάρτιο του 2021 για να υπάρξει συντονισμός ΕΕ – ΗΠΑ στο θέμα της Ανατολικής Μεσογείου.
ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ
Πιο αναλυτικά, στο κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρονται τα εξής:
1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών.
Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και επιμένει σε διαρκούσα αποκλιμάκωση έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη και ομαλή συνέχιση των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η προτεινόμενη ατζέντα θα μπορούσε να καλύψει τους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας ανοιχτών μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής τους στην Τουρκία και να συνεργαστεί για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών πρός όλα τα κράτη μέλη και να εντείνει την προσπάθεια για την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών.
3. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής της 11ης Νοεμβρίου 2019 που αφορά περιοριστικά μέτρα σε σχέση με τις άνευ άδειας τουρκικές γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Κομισιόν, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές και εργαλεία για το πως θα προχωρήσουμε, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του εύρους της παραπάνω απόφασης για εξέταση το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τα τουρκικά μονομερή βήματα στο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την γρήγορη επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ευθυγραμμισμένη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Αναμένει το ίδιο και από την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι με την επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, η ΕΕ θα έχει απεσταλμένο στην αποστολή καλών υπηρεσιών του ΟΗΕ.
5. Το Ευρωπαϊκό συμβούλιο ζητά από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει την πρόταση για την πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο.
6. Η ΕΕ θα ζητήσει συνεργασία για τα θέματα που σχετίζονται με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ
Οι κυβερνητικές πηγές τόνισαν πως «η Ευρώπη κάνει ένα βήμα τη φορά» και επεσήμαναν πως διευρύνεται «η λίστα των προσώπων και των οντοτήτων που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο».
Ακόμα, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σημείωσαν πως στην έκθεση που θα υποβάλει, τον Μάρτιο, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, «θα περιλαμβάνονται όλα τα εργαλεία και οι επιλογές της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας».
Επίσης, οι κυβερνητικές πηγές υπογράμμισαν πως «η καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας και επιθετικότητας απέναντι στην Ε.Ε. και στα κράτη-μέλη της, ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, υπήρξε απόλυτη και σαφής».
Συν τοις άλλοις, οι ίδιες πηγές επεσήμαναν πως ικανοποιήθηκε το αίτημα της Ελλάδας για αποχή της Τουρκίας από παράνομες δραστηριότητες ως προϋπόθεση προκειμένου να συνεχιστούν οι απευθείας διερευνητικές επαφές μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας.
