Σαν κεραυνός εν αιθρία έσκασε καρατόμηση του υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιο για την Ομογένεια, Κώστα Βλάση. Λίγο πριν απ’ αυτό το συμβάν, ωστόσο, στην σαββατιάτικη έκδοση του αθηναϊκού «Βήματος» της 28ης Αυγούστου 2021 (στην παραπολιτική στήλη «Βηματοδότης») διάβαζα τα εξής ενδιαφέροντα:
«Μια και μιλάμε για ταξίδια δεν μπορώ να μην αναφερθώ στον Κώστα Βλάση, υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για την Ομογένεια, που η πανδημία, το lockdown, τον είχαν καθηλώσει στην Αθήνα. Τα πράγματα όμως, λόγω των εμβολιασμών, άλλαξαν και ο υπουργός έχει ήδη έτοιμες τις βαλίτσες του για αρκετές χώρες: Όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο, δίπλα στην ομογένεια, όπως λέει. Πάρτε χαρτί και μολύβι και σημειώστε: Πρώτος σταθμός Ουκρανία, στο νότο της οποίας Μαριούπολη και Οδησσό συγκεντρώνεται παραδοσιακά μεγάλος αριθμός ομογενών, με ισχυρή ελληνική ταυτότητα. Ακολουθεί η Οδυσσός μετά από πρόσκληση του δημάρχου και εν συνεχεία το Κίεβο. Αμέσως μετά ο δεύτερος σταθμός που είναι το Σικάγο, περιοχή όπου συγκεντρώνονται χιλιάδες Έλληνες. Στο Σικάγο ο υφυπουργός θα συμμετάσχει σε μια σειρά εκδηλώσεων, ανάμεσα στις οποίες και της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας. Έτσι, όπως λέει, θα τιμήσει και την καταγωγή, αλλά και την εκλογική του περιφέρεια. Ο τρίτος σταθμός θα είναι το Μεξικό. Στο Μεξικό πάει κατόπιν οδηγιών του Πρωθυπουργού για να εκπροσωπήσει την ελληνική κυβέρνηση στις επετειακές εκδηλώσεις συμπλήρωσης 200 ετών από την Διακήρυξη της Μεξικανικής Ανεξαρτησίας. Και μετά το Μεξικό ακολουθεί ο τέταρτος σταθμό,ς που είναι ο Παναμάς. Στον Παναμά όμως γιατί; Επειδή είναι κοντά στο Μεξικό; Ο υφυπουργός, όπως λέει, πάει στον Παναμά, όπου η ελληνική κοινότητα μετρά δεκαετίες παρουσίας λόγω της ναυτοσύνης της ελληνικής ψυχής και παράδοσης. Όταν τελειώσει αυτός ο γύρος των επισκέψεων ακολουθεί νέος γύρος με επισκέψεις στην Ομογένεια της Βόρειας Ευρώπης, η οποία, όπως αναφέρει, παρουσιάζει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σύνθεση μετά το μεγάλο κύμα νέο-μεταναστών της προηγούμενης δεκαετίας, αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης».
Κράτησα στην άκρη το παραπάνω κείμενο, διαισθανόμενος ότι μάλλον θα ’βγαζα «λαβράκι» (προς σχολιασμό). Χωρίς ποτέ να φανταστώ, βέβαια, ότι μέσα σε τρεις μέρες θα επιτελούνταν το… θαύμα! Και το ένστικτό μου δεν με διέψευσε, καθώς στις 1-9-2021 θα ξαναδιάβαζα εμβρόντητος στην ίδια στήλη (και με τίτλο «Όταν αντί να πας στο Μεξικό επιστρέφεις στην Αθήνα») τα ακόλουθα:
«Ένας από τους πλέον άτυχους του ανασχηματισμού είναι ο Κώστας Βλάσης [όταν] ξαφνικά του ήρθε σαν κεραυνός ο ανασχηματισμός. Και το κυριότερο ότι φεύγει από την κυβέρνηση. Καταλαβαίνετε τι έχει πάθει ο άνθρωπος. Αντί να πάει Μεξικό και Παναμά, όπως προγραμμάτιζε, έψαχνε από την Ουκρανία εισιτήρια επιστροφής στην Ελλάδα για να παραδώσει το υφυπουργείο του στον Ανδρέα Κατσανιώτη. Έμοιαζε, μου λένε, σαν αυτόν τον Σοβιετικό κοσμοναύτη που βρισκόταν στο διάστημα όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση…»
Βέβαια, πάντα αναρωτιόμουν για τον ρόλο του εκάστοτε υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιο για την Ομογένεια. Προφανώς και αντικείμενό του είναι η πολύπαθη Ομογένεια. Θέλω να πω όμως, με τι ακριβώς ασχολείται; Τι ακριβώς κάνει; Δηλαδή πέραν του να υποδύεται τον ρόλο του ιπτάμενου σουρταφερτάριου (τουρίστα-γυρολόγου) στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα; Διότι, καλός και άγιος ο ρόλος του ως «πάτερ φαμίλιας των ομογενών», με τους οποίους φυσικό είναι και οφείλει, ενίοτε, να συγχρωτίζεται. Αρκεί όμως αυτό; Αρκεί η κατ’ ιδίαν συμμετοχή του σε επετειακές, φολκλορικές, ή παρόμοιες πανηγυρτζίδικες εκδηλώσεις; (Και αλήθεια, πώς γίνεται να «τιμάς την εκλογική σου περιφέρεια» στη… διασπορά (!), όταν δεν έχει δοθεί ακόμη δικαίωμα ψήφου σε αυτήν και ο εμπαιγμός συνεχίζεται; Αρκούν οι φωτογραφίσεις και τα σέλφις με ομογενειακούς παράγοντες και παραγοντίσκους; Οι δεξιώσεις και τα επίσημα δείπνα, με σύνηθες ντεκόρ παραδοσιακούς χορούς από τσολιάδες και Αμαλίες; Αρκούν οι γνωστοί δεκάρικοι λόγοι, οι συνεντεύξεις και οι ανέξοδες υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, αφού μηδέποτε υλοποιούνται; Εννοώ για ζητήματα που ταλαιπωρούν επί δεκαετίες τους ομογενείς.
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος, στην επίσημη ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών, μέρος του οποίου αποτελεί και η περιώνυμη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού (ΓΓΑΕ), που ιδρύθηκε επί Ανδρέα Παπανδρέου, διαβάζουμε: «Κύριοι σκοποί του [του υπουργείου] είναι: η ανάπτυξη των δεσμών των αποδήμων Ελλήνων με την πατρίδα και μεταξύ τους, η διατήρηση της πολιτιστικής τους ταυτότητας στη διασπορά και βεβαίως η μελέτη και κάθε δυνατή βοήθεια σε προβλήματα επιβίωσης στις χώρες που βρίσκονται εγκατεστημένοι». Κι ερωτώ: Τι απ’ όλα αυτά έχει πραγματικά επιτευχθεί; Όταν σε όλη την ελληνική διασπορά παρατηρείται μια πρωτοφανής συρρίκνωση, αφομοίωση και αφελληνισμός, κυρίως των νέων γενεών;
Δυστυχώς σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα, ματαίως αναμένονται απαντήσεις. Για τον απλούστατο λόγο ότι, για τις εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις αλλά και όλο τον πολιτικό κόσμο της χώρας, ο απόδημος ελληνισμός ουδέποτε αποτέλεσε ζήτημα υψηλής προτεραιότητας. Εδώ και 200 χρόνια ήταν και παραμένει, δυστυχώς, παραγκωνισμένος, περιθωριοποιημένος. Ένα σκέτο προπέτασμα καπνού. Αντικείμενο επικοινωνιακών shows και δημοσίων σχέσεων. Πρόσφορο πεδίο σκοπιμοτήτων, καιροσκοπισμού, κομματικών παιγνίων και αντιπαραθέσεων (βλ. ψήφος Αποδήμων).
Το διπλό φιάσκο εκπαραθύρωσης αμφοτέρων των τέως υφυπουργών Βλάση και Διαματάρη (ο τελευταίος καρατομήθηκε ενώ βρισκόταν σε περιοδεία στην Αυστραλία, εξαιτίας του σκανδάλου για πλαστά έγγραφα σπουδών!) επιβεβαιώνει μια πικρή αλήθεια: Το πόσο ανεύθυνα κι επιπόλαια η σημερινή κυβέρνηση διαχειρίζεται και αντιμετωπίζει το… δήθεν «μεγάλο κεφάλαιο του απόδημου ελληνισμού», την δεύτερη εκτός συνόρων Ελλάδα! Από την άστοχη επιλογή των υπευθύνων της Ομογένειας έως την ταπεινωτική καθαίρεσή τους. Η εύκολη αναλωσιμότητα των δύο αυτών «α(να)ρμοδίων» (;) για τον απόδημο ελληνισμό αντανακλά την διαχρονικά πλήρη αποτυχία στις σχέσεις ελληνικών κυβερνήσεων κι ελληνικής διασποράς. Πρόκειται για έναν ακόμη «κόλαφο» και απαξίωση της απανταχού Ομογένειας. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Υ.Γ.: Ο τ. υφυπουργός Κώστας Βλάσης δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τα τα ανά την υφήλιο προγραμματισμένα ταξίδια του. «Στο μεταξύ [όμως] η Ελλάδα ταξιδεύει…», κατά το γνωστό άσμα. Σαν τον Σοβιετικό κοσμοναύτη που ταξίδευε ακόμη στο διάστημα όταν διαλύθηκε η χώρα του. Αναρωτιέμαι μήπως συμβαίνει κάτι ανάλογο με τον πρωθυπουργό κύριο Μητσοτάκη…
Ο Δρ Γιάννης Βασιλακάκος είναι πανεπιστημιακός (νεοελληνιστής), συγγραφέας, δοκιμιογράφος-κριτικός και μεταφραστής λογοτεχνίας. Έχει δημοσιεύσει 24 αυτοτελή βιβλία και 5 μεταφρασμένα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αρθρογραφούσε στα «Νέα» των Αθηνών, ενώ διετέλεσε δύο φορές εκλεγμένος συντονιστής του Παγκόσμιου Πολιτιστικού Δικτύου του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού – Ωκεανίας (1999-2006).
Από την εφημερίδα της Ομογένειας «Νέος Κόσμος»
