Ακολουθούν οι 11 ερωτήσεις- απαντήσεις για τα 3,7 δισ. που καταβάλλονται στους αγρότες μας το 2025.

Πόσα χρήματα θα καταβληθούν στους αγρότες μέχρι τέλος του χρόνου;

Οι πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και από το υπουργείο Οικονομικών θα φθάσουν συνολικά φέτος στα 3,7 δισεκ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσό από οποιαδήποτε άλλη χρονιά.

Ειδικά από τον ΟΠΕΚΕΠΕ το 2025 θα καταβληθούν 3,3 δισ. ευρώ έναντι 2,7 δισ. το 2024, δηλαδή 600 εκατ. περισσότερα τα οποία προέρχονται από το δεύτερο πυλώνα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Δηλαδή κατευθύνονται σε προγράμματα εκσυγχρονισμού των καλλιεργειών και των εκμεταλλεύσεων.

-Μέχρι τις 26 Νοεμβρίου είχαν καταβληθεί 1,9 δισ. ευρώ.

-Από την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου ξεκινά η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης (363 εκατ.), πληρωμές από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (119 εκατ.) και αποζημιώσεις για την ευλογιά και την πανώλη (56 εκατ.).

• Έως το τέλος του έτους θα καταβληθούν άλλα 1,2 δισ. ευρώ.

‘Αρα ο Δεκέμβριος θα είναι μήνας ουσιαστικής ενίσχυσης του αγροτικού – κτηνοτροφικού κόσμου.

Με ποιο σύστημα πληρωμών γίνεται φέτος η καταβολή των αγροτικών επιδοτήσεων;

Για το 2025 θα εφαρμοστεί το υβριδικό – μεταβατικό σύστημα πληρωμών και ελέγχων που συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο περιλαμβάνει αντικειμενικά δεδομένα για τον υπολογισμό των αγροτικών εκτάσεων που καλλιεργούνται και των ζώων που εκτρέφονται.

Για μεν τα αγροτεμάχια δηλώνεται υποχρεωτικά το ΑΤΑΚ και σε εξαιρετικές περιπτώσεις μικρών αγροτεμαχίων το ΚΑΕΚ.

Για δε το ζωικό κεφάλαιο λαμβάνονται υπόψη τα τιμολόγια πώλησης γάλακτος και κρέατος, καθώς και αγοράς ζωοτροφών. Τα στοιχεία αντλούνται από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, από το MYDATA και τις Δηλώσεις Ε3.

Επίσης καταργείται η λεγόμενη τεχνική λύση, που σημαίνει ότι οι κτηνοτρόφοι θα μπορούν να ενεργοποιούν δικαιώματα σε βοσκότοπους που βρίσκονται στον ίδιο ή σε όμορους νομούς. Όχι σε περιοχές που απέχουν εκατοντάδες χιλιόμετρα.

Στόχος είναι οι επιδοτήσεις να πηγαίνουν σε πραγματικούς παραγωγούς για πραγματική παραγωγή και να σταματήσουν τα «πανωγραψίματα», τα εικονικά μισθωτήρια, κ.λπ..

Ποια είναι τα οφέλη για τους αγρότες και τη χώρα από την εφαρμογή του νέου συστήματος;

Το νέο σύστημα εξασφαλίζει τριπλό όφελος για τους αγρότες και τη χώρα.

Πρώτον, θεσπίζεται και τίθεται σε εφαρμογή ένα αξιόπιστο και διαφανές σύστημα διαχείρισης και ελέγχου των αγροτικών επιδοτήσεων, απολύτως σύμφωνο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, ώστε από εδώ και πέρα να μην έχουμε νέες εμπλοκές σε πληρωμές ή νέα πρόστιμα προς τη χώρα.

Δεύτερον, το νέο σύστημα κατανέμει τις αγροτικές επιδοτήσεις με δίκαιο τρόπο. Τόσο το 2025, με την εφαρμογή του μεταβατικού συστήματος, όσο και από το 2026 και μετά, με το οριστικό σχέδιο. Οι επιδοτήσεις θα κατανέμονται με βάση τα πραγματικά, αδιαμφισβήτητα, δεδομένα του κάθε γεωργού και κτηνοτρόφου. Αυτό σημαίνει ότι οι ειλικρινείς γεωργοί και κτηνοτρόφοι ήδη από φέτος θα εισπράττουν μεγαλύτερες επιδοτήσεις.

Τρίτον, διασφαλίζεται ότι δεν πρόκειται να χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα κοινοτικά χρήματα που αναλογούν στη χώρα. Συνολικά θα κατανεμηθούν τα κονδύλια που ούτως ή άλλως είχαν προϋπολογισθεί.

Γιατί είναι μειωμένη εφέτος η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης σε σχέση με πέρυσι;

Η προκαταβολή είναι πράγματι μικρότερη κατά 25% σε σχέση με πέρυσι (363 εκατ. φέτος, 476 εκατ. πέρυσι) γιατί υπολογίζεται με βάση τα πραγματικά δεδομένα των αγροτών μας. Δηλαδή τα τεκμήρια για το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων που προαναφέρθηκαν. Επίσης, μέρος της προσωρινής μείωσης αποδίδεται σε ελέγχους που θα γίνουν αμέσως για την επαλήθευση στοιχείων.

Ωστόσο, η χώρα δεν πρόκειται να χάσει ούτε ένα ευρώ από τους πόρους που θα περισσέψουν. Αφού καταβληθούν η βασική ενίσχυση, η συνδεδεμένη ενίσχυση, οι εξισωτικές αποζημιώσεις και τα οικολογικά σχήματα, θα ακολουθήσει μια «δεύτερη κατανομή» για τους ειλικρινείς αγρότες.

Πάντως υπάρχουν 44.343 αγρότες που εξαιρέθηκαν από την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης…

Πράγματι 44.343 αιτήσεις είχαν προβλήματα και έχουν τεθεί σε διαδικασία ελέγχου. Ωστόσο, οι παραγωγοί εφόσον το δικαιούνται και επαληθευτούν τα στοιχεία των δηλώσεων τους, θα πληρωθούν μόλις ολοκληρωθεί ο έλεγχος.

Αυτοί που αποκλείονται από τις επιδοτήσεις είναι 2.000 παραγωγοί, μεταξύ των οποίων εκείνοι που εμπλέκονται με την οικονομική αστυνομία.

Γιατί εξαιρούνται χιλιάδες αγροτεμάχια από την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης;

Το ζήτημα έχει προκύψει λόγω αναντιστοιχιών με δορυφορικές φωτογραφίες.

Για παράδειγμα στις εποχικές καλλιέργειες στα κοφτολίβαδα ενδέχεται να είχε γίνει συγκομιδή πριν ληφθεί η εικόνα του δορυφόρου. Στις περιπτώσεις αυτές θα αναζητηθούν δορυφορικές εικόνες από προηγούμενες χρονικές περιόδους.

Σε όλες τις περιπτώσεις οι γεωργοί θα έχουν τη δυνατότητα διόρθωσης μέσω ενστάσεων. Και όσα αγροτεμάχια, μετά την εξέταση των ενστάσεων, κριθούν επιλέξιμα, θα πληρωθούν στη συνέχεια.

Τι θα γίνει με τα αγροτεμάχια χωρίς ΚΑΕΚ;

Για μικρά αγροτεμάχια, ως 20 στρέμματα, που δεν είχαν ΑΤΑΚ ( Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου) δόθηκε η δυνατότητα να δηλώσουν το ΚΑΕΚ (Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου).

Ωστόσο σε 15.116 αγροτεμάχια που βρίσκονται κυρίως στις Περιφερειακές Ενότητες Σερρών, Δράμας και Θεσσαλονίκης έχουν δηλωθεί ΚΑΕΚ που δεν μπορούν να επαληθευτούν και γι’ αυτό έχουν παραπεμφθεί για έλεγχο.

Οι γεωργοί θα έχουν τη δυνατότητα διόρθωσης μέσω ενστάσεων και όσα αγροτεμάχια κριθούν επιλέξιμα θα πληρωθούν στη συνέχεια.

Πώς θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα που έχει ανακύψει, όπου οι διαθέσιμοι βοσκότοποι δεν καλύπτουν το ζωικό κεφάλαιο των κτηνοτρόφων;

Το θέμα αφορά 5 νομούς της χώρας και 13.421 κτηνοτρόφους που, ενώ διαθέτουν τιμολόγια συνδεόμενα με παραγωγικά κριτήρια (γάλα – κρέας – ζωοτροφές ), λόγω του μαθηματικού τύπου που εφαρμόζεται λαμβάνουν μικρότερη επιδότηση. Ήδη έχει δοθεί εντολή στον ΟΠΕΚΕΠΕ να υπάρξει το ταχύτερο δυνατόν συμπληρωματική καταβολή έτσι ώστε οι πραγματικοί παραγωγοί σε όλες αυτές τις περιοχές της χώρας – όσοι δηλαδή από τα τιμολόγια που διαθέτουν αποδεικνύουν ότι δικαιούνται μεγαλύτερη επιδότηση από αυτή που λαμβάνουν – να τύχουν ισότιμης μεταχείρισης με τους υπόλοιπους συναδέλφους τους.

Εάν ένας γεωργός ή κτηνοτρόφος πιστεύει ότι έγινε λανθασμένος υπολογισμός της βασικής ενίσχυσης που του αναλογεί. Πώς μπορεί να ζητήσει να γίνει διόρθωση;

Οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι θα έχουν το δικαίωμα ένστασης, σύμφωνα με τη διαδικασία που θα ανακοινώσει το προσεχές διάστημα ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Αφού γίνονταν «πανωγραψίματα», αυτό σημαίνει ότι οι καλλιέργειες και τα κοπάδια που θα επιδοτηθούν θα είναι λιγότερα, άρα θα εισρεύσουν στη χώρα λιγότερες επιδοτήσεις;

Όχι! Το συνολικό ποσό των επιδοτήσεων που θα εισπράξει η χώρα, θα είναι το ίδιο. Πράγματι, για όσους παραγωγούς αποδεικνύεται ότι οι δηλώσεις τους δεν είναι ακριβείς, θα υπάρξει αντίστοιχη μείωση των επιδοτήσεων. Ωστόσο, τα χρήματα που θα περισσέψουν συμφωνήθηκε να κατανεμηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα στους παραγωγούς που έκαναν ειλικρινείς δηλώσεις. Έτσι το σύστημα που εφαρμόζεται από φέτος έχει έντονο το στοιχείο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Από τη μια πλευρά η χώρα δεν χάνει χρήματα, από την άλλη τα χρήματα αυτά κατανέμονται με δίκαιο τρόπο.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του νέου συστήματος που θα εφαρμοστεί από το 2026;

Το νέο σύστημα πληρωμών βασίζεται πολύ περισσότερο σε νέες ψηφιακές τεχνολογίες για την απεικόνιση της καλλιεργούμενης γης και την καταγραφή του ζωϊκού κεφαλαίου. Ενώ οι έλεγχοι θα γίνονται ακόμα πιο συστηματικά και με διασταύρωση των φορολογικών στοιχείων.

Συγκεκριμένα:

• Δημιουργείται νέος ψηφιακός γεωχωρικός χάρτης της χώρας με βάση δορυφορικές εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης και εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης. Θα γίνεται ένας σαφής διαχωρισμός επιλέξιμων και μη επιλέξιμων εκτάσεων για ενισχύσεις και ο χάρτης θα ανανεώνεται συστηματικά.
• Κάθε αιγοπρόβατο θα σημαίνεται με ηλεκτρονικό «βώλο» και τα στοιχεία του θα τηρούνται αποκλειστικά σε νέα βάση, η οποία θα συνδεθεί απευθείας με το ΟΣΔΕ και τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ.

-Εξασφαλίζεται πλήρης καταγραφή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος μέσω του μητρώου ιδιοκτησίας και διαχείρισης ακινήτων (ΜΙΔΑΣ), το οποίο συγκεντρώνει τις πληροφορίες για κάθε ακίνητο, που είναι σήμερα διάσπαρτες στις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ και του Κτηματολογίου. Θα γνωρίζουμε λοιπόν για κάθε ακίνητο το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τη θέση του στο χάρτη, την έκταση, τη χρήση του.

(ΑΠΕ -ΜΠΕ / photo: