Άσκηση ετοιμότητας οργανωμένης απομάκρυνσης επισκεπτών, λόγω επαπειλούμενου κινδύνου από δασική πυρκαγιά, με την ονομασία «ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟΣ 2025», πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 15 Ιουλίου 2025, στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά, παρουσία των υπουργών Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Κεφαλογιάννη.
Η άσκηση εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης του Μνημονίου Συνεργασίας των δύο υπουργείων και αποσκοπεί στον έλεγχο της επιχειρησιακής ετοιμότητας όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, στην δοκιμή της αποτελεσματικότητας των προβλεπόμενων διαδικασιών απομάκρυνσης των επισκεπτών, καθώς και στον εντοπισμό πιθανών αδυναμιών και σημείων προς βελτίωση, σε περίπτωση εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς εκτός του αρχαιολογικού χώρου αλλά σε κοντινή απόσταση.
O αρχαιολογικός χώρος του Μυστρά διαθέτει πλέον ένα εξαιρετικά σύγχρονο, πλήρες και λειτουργικό σύστημα πυρόσβεσης για τη θωράκισή του από τους επαπειλούμενους κινδύνους της κλιματικής κρίσης, αποτελούμενο από 4 δεξαμενές ύδατος (120 κ.μ. εκάστη), 2 πυροσβεστικά συγκροτήματα, 41 πυροσβεστικές φωλιές, 82 πυροσβεστήρες ξηράς κόνεως από δύο σε κάθε πυροσβεστική φωλιά, 20 εκτοξευτήρες ύδατος και 16 πυροσβεστικούς σταθμούς. Το έργο της εγκατάστασης δικτύου πυρόσβεσης στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά υλοποιήθηκε από την Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων του ΥΠΠΟ με πόρους, ύψους 3.000.000 ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ο σχεδιασμός της άσκησης βασίστηκε στη μελέτη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος του Μυστρά, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που δύνανται να επηρεάσουν την εξέλιξη της πυρκαγιάς και την αντίδραση τόσο του προσωπικού, όσο και των επιχειρησιακών φορέων.
Στην άσκηση συμμετείχαν, το Πυροσβεστικό Σώμα, η Ελληνική Αστυνομία, το ΕΚΑΒ, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς και λοιποί συναρμόδιοι φορείς και εθελοντές, αναδεικνύοντας τη σημασία της διαλειτουργικότητας, της συνέργειας και του συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ασφαλή και άμεση απομάκρυνση των επισκεπτών προς προκαθορισμένα σημεία ασφαλείας, στην προστασία των πολιτιστικών υποδομών και στην αποτελεσματική χρήση των διαθέσιμων μέσων και ανθρώπινου δυναμικού.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε:
«Στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά, ένα μείζονα αρχαιολογικό χώρο, ενταγμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, παρακολουθήσαμε μία άσκηση ετοιμότητας, στο πλαίσιο υλοποίησης Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων Πολιτισμού και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο έχει φέρει, από το 2021, εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα.
Δεν επρόκειτο για μια απλή προσομοίωση. Πραγματοποιήθηκε σε απόλυτα ρεαλιστικές συνθήκες και αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο πρόληψης και ετοιμότητας, που μας επιτρέπει να ελέγξουμε το επίπεδο συντονισμού και την επιχειρησιακή ετοιμότητα όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την προστασία των ανθρώπινων ζωών, των πολιτιστικών αγαθών και του φυσικού περιβάλλοντος. Η διαχείριση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής απαιτεί διαρκή επαγρύπνηση, επικαιροποίηση σχεδίων και συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού.
Η συνεργασία μας με τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη, τον οποίον και θέλω να ευχαριστήσω, είναι εξαιρετική. Η άσκηση “ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟΣ 2025” είναι η δεύτερη που παρακολουθούμε μαζί, μετά από την αντίστοιχη στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Η συνεργασία των δύο υπουργείων είναι κρίσιμη και καθοριστική για την προστασία των αρχαιολογικών χώρων και του πολιτιστικού μας αποθέματος.
Παρέχονται οι σωστές οδηγίες τις κρίσιμες στιγμές, αλλά έχει αλλάξει και η νοοτροπία των στελεχών της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Πριν από μερικά χρόνια ήταν αδιανόητο να δεχθεί κάποιος τα κανονάκια νερού σε τόσο κοντινή απόσταση από το Παλάτι. Σήμερα, είναι το αυτονόητο για να προστατεύσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά από τα ακραία φαινόμενα της κλιματικής κρίσης και τις πυρκαγιές.
Τα τελευταία έξι χρόνια στο επίπεδο της πυροπροστασίας και της πυρασφάλειας στους αρχαιολογικούς χώρους έχουν γίνει τα περισσότερα από ποτέ, ξεκινώντας πραγματικά από το μηδέν.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ και ιδιαίτερα τη Διεύθυνση Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και προσωπικά τον κ. Φρισήρα για το έργο της πυρόσβεσης, ένα εξαιρετικά σύγχρονο και πλήρες σύστημα για τη θωράκιση, στο μέτρο του δυνατού, του αρχαιολογικού χώρου του Μυστρά, το οποίο ολοκληρώθηκε και σήμερα το είδαμε να λειτουργεί.
Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους εμπλεκόμενους, τα στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της Ελληνικής Αστυνομίας, του ΕΚΑΒ, τον Δήμο Σπάρτης και την Περιφέρεια Πελοποννήσου και φυσικά στο πρόσωπο της προϊσταμένης, Ευαγγελίας Πάντου, το προσωπικό της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λακωνίας».
Ο υπουργός Κλιματικής και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, δήλωσε:
«Σήμερα είχαμε την ευκαιρία, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, να παρακολουθήσουμε μία άσκηση ετοιμότητας σε περίπτωση πυρκαγιάς στον αρχαιολογικό χώρο του Μυστρά.
Αποτέλεσε μια καλή ευκαιρία προκειμένου να δούμε στην πράξη το πώς συνεργάζονται όλοι οι συναρμόδιοι φορείς, δηλαδή το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το υπουργείο Πολιτισμού, η Ελληνική Αστυνομία, το ΕΚΑΒ, οι Ένοπλες Δυνάμεις, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού, δηλαδή ο δήμος, και η περιφέρεια.
Σε μία περίπτωση που θα υπάρξει ένα γεγονός πυρκαγιάς, όλοι αυτοί οι φορείς θα πρέπει να γνωρίζουν πολύ καλά το ρόλο τους, έτσι ώστε να έχουμε την καλύτερη αντιμετώπιση. Το σύγχρονο σύστημα πυρόσβεσης, το οποίο έχει εγκατασταθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και με τις δικές μας οδηγίες, νομίζω ότι αποτελεί τον καλύτερο φύλακα, αυτή τη στιγμή, σε περίπτωση που θα ξεσπάσει μία πυρκαγιά στον ευρύτερο χώρο του Μυστρά. Συνεπώς, η δοκιμή η οποία έγινε σήμερα, μας δείχνει ότι είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουμε τέτοιου είδους φαινόμενα.
Θέλω λοιπόν για άλλη μια φορά να ευχαριστήσω την κυρία Μενδώνη, διότι σε συνέχεια και της προηγούμενης άσκησης στην Επίδαυρο, βλέπουμε πως το μνημόνιο συνεργασίας, το οποίο έχει υπογραφεί πριν από μερικά χρόνια, αποδίδει στην πράξη. Θα συνεχίσουμε και θα το επεκτείνουμε και σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους.
Και βεβαίως, να πω στο σημείο αυτό, ότι δεν είναι μόνο τα συστήματα πυρόσβεσης, αλλά και οι καθαρισμοί οι οποίοι διενεργούνται σε αρχαιολογικούς χώρους και με αυτόν τον τρόπο στην ουσία αποτελούν και ένα άλλο μέτρο πρόληψης».
Παρόντες στην άσκηση ετοιμότητας ήταν επίσης, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας και Λακωνίας, Θανάσης Δαβάκης, ο βουλευτής Λακωνίας, Νεοκλής Κρητικός, ο γενικός γραμματέας Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Παπαευσταθίου, ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, αντιστράτηγος Θεόδωρος Βάγιας, ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δημήτρης Πτωχός, ο δήμαρχος Σπάρτης, Μιχαήλ Βακαλόπουλος, η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ, Ολυμπία Βικάτου, ο διοικητής ΠΕ.ΠΥ.Δ Πελοποννήσου, Αρχιπύραρχος Ανδρέας Καπουράλος, ο αντιπεριφερειάρχης Λακωνίας, Θεόδωρος Βερούτης, ο περιφερειακός συντονιστής Πελοποννήσου, Λάμπρος Τζούμης, ο αστυνομικός διευθυντής Λακωνίας, Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, ο διοικητής ΔΙ.ΠΥ.Ν Λακωνίας, πύραρχος Χρήστος Νικολέτος, ο διευθυντής Δασών Λακωνίας, Ηλίας Κοντάκος, ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας Δημοσθένης Κακούρος, καθώς και υπηρεσιακά στελέχη των δύο υπουργείων και του Πυροσβεστικού Σώματος.
(ΑΠΕ -ΜΠΕ / photo: eurokinissi)