Τόσο στο Λαύριο όσο και στην Κερατέα, οι αναπλάσεις αφορούν σε κεντρικά σημεία , με υψηλή επισκεψιμότητα, αλλά και με εμπορικές χρήσεις.
«Στο Λαύριο η ανάπλαση αφορά στο ιστορικό κέντρο μέχρι το λιμάνι και αποτελεί ένα έργο πνοής για την πόλη, που θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και θα αναδείξει την ιστορία της», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Λαυρεωτικής Δημήτρης Λουκάς και προσθέτει: «Στην Κερατέα αφορά στον κεντρικό οδικό άξονα, την κεντρική λεωφόρο και στις όμορες πλατείες και πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο, που θα αναβαθμίσει την πόλη και τη λειτουργία της».
Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του Λαυρίου
Σχετικά με το πρώτο έργο, αυτό του Λαυρίου, όπως αναφέρει η μελέτη και εξηγεί ο κ. Λουκάς, σκοπός του είναι η λειτουργική ανάπλαση και η αισθητική αναβάθμιση της κεντρικής περιοχής της πόλης, που θα τη μετατρέψει σ’ έναν ενοποιημένο πολυλειτουργικό χώρο εμπορικών δράσεων, αναψυχής και περιπάτου, με αύξηση των πεζοδρόμων και του διαθέσιμου πρασίνου.
Ως βασικές προϋποθέσεις έχουν τεθεί η διατήρηση του ύφους και του χαρακτήρα της περιοχής, η χρήση φιλικών προς το περιβάλλον υλικών και η λειτουργική αναδιάταξη όλου του ιστορικού κέντρου της πόλης και η σύνδεση με το λιμάνι και την παραλιακή οδό. Ενοποιεί χώρους πρασίνου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ενιαίο δημοτικό πάρκο εκτάσεως περίπου 26 στρεμμάτων, στο οποίο θα γίνουν εργασίες ανάπλασης. Το όλο έργο αφορά στην ενοποίηση και ανάδειξη ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων με εργασίες σε συνολική επιφάνεια 72.900 τ.μ.
Η παλαιά σιδηροδρομική γραμμή
Κεντρικό στοιχείο της ανάπλασης αποτελεί η ανάδειξη και προστασία της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών-Λαυρίου, η οποία λειτουργούσε από τα τέλη του 19ου αιώνα (1885) και αποτελεί σημαντικό κομμάτι της βιομηχανικής ιστορίας της πόλης. Μέρος της σιδηροδρομικής γραμμής μέσα στην πόλη, που έφτανε έως τον σταθμό, βρίσκεται θαμμένο κάτω από άσφαλτο και το τωρινό έργο επαναφέρει στο προσκήνιο αυτό το σημαντικό στοιχείο της πολιτιστικής ταυτότητας του Λαυρίου.
Ειδικότερα, στην περιοχή του ορύγματος, όπου η γραμμή μετά τον κόμβο του διατηρητέου σχολείου είναι επιχωμένη σε βάθος τουλάχιστον ενός μέτρου, ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων κι έτσι διατηρείται η υφιστάμενη υψομετρικά διαδρομή μέχρι τον ανοικτό κοινόχρηστο χώρο και μετατρέπεται σε πεζόδρομο-ποδηλατόδρομο με φυσικό υλικό (πατημένο χώμα), ενώ προβλέπεται σύγχρονη τεχνική διευθέτηση των πρανών και στηθαίων καθώς και φύτευση.
Η δημοτική Αρχή προχωρά σε συγκεκριμένες εργασίες για την προστασία και ανάδειξη της σιδηροδρομικής γραμμής, όπως αφαίρεση της ασφάλτου που κάλυπτε τμήματα της παλαιάς γραμμής και προστασία της με ειδικό υλικό. Στα σημεία όπου η παλαιά σιδηροδρομική γραμμή βρίσκεται στην υφιστάμενη υψομετρικά διαδρομή, αυτή θα παραμείνει ως έχει, διατηρώντας την αυθεντικότητά της.
Στο πλαίσιο του συνολικού έργου, υλοποιούνται πέντε καινοτόμες παρεμβάσεις για την ολοκληρωμένη ανάδειξη της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής:
- Αφηγηματικό-θεματικό δάπεδο Προβλέπεται η χρήση εργαλείων αφηγηματικού-θεματικού δαπέδου, που διατρέχει εγκάρσια τον χώρο προς το παραλιακό μέτωπο.
- Γραμμικά στοιχεία στον ανατολικό πεζόδρομο Στον ανατολικό πεζόδρομο προβλέπεται η ανάπτυξη παράλληλων γραμμικών στοιχείων (ράγες) κατά μήκος της ιστορικής πορείας της κύριας γραμμής, που οδηγούσε από την έξοδο του ορύγματος προς τον σταθμό.
- Γραμμικές μεταλλικές πλάκες Θα τοποθετηθούν γραμμικές μεταλλικές πλάκες με καταγραφή της πορείας της γραμμής από την αφετηρία στους Αγίους Αναργύρους, μέχρι τον τερματικό σταθμό Λαυρίου. Σε αυτές θα περιέχεται ονομαστική καταγραφή σταθμών της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής σε γεωγραφικές ενότητες με χωροθέτηση από βορρά προς νότο.
- Θεματικές πλάκες αναπαράστασης Θα δημιουργηθούν θεματικές πλάκες με ανάγλυφο σχέδιο αναπαράστασης των διατηρητέων κτιρίων, αλλά και των μη σωζόμενων πλέον, κατά μήκος της διαδρομής, με χρήση εικόνων από ιστορικές φωτογραφίες. Οι μεταλλικές αυτές πλάκες θα είναι ορθογωνικού σχήματος και θα αφηγούνται στον διερχόμενο πεζό τα βασικά στοιχεία της ιστορικής διαδρομής και των διατηρητέων κτιρίων.
- Διατήρηση αυθεντικών στοιχείων περιβάλλοντος χώρου Τοπικά γύρω από τα διατηρητέα κτίρια προβλέπεται η διατήρηση των κύριων προσβάσεων σε εισόδους με πλακοστρώσεις από απλές βοτσαλόπλακες. Στην ευρύτερη ενότητα γύρω από τα τρία βασικά κτίρια του Σ.Σ. προτείνεται η διατήρηση ανοικτού χώρου με επίστρωση πατημένου χώματος, όπως ακριβώς ήταν επί πολλές δεκαετίες την εποχή της λειτουργικής ακμής, χωρίς ειδικές διαμορφώσεις και φυτεύσεις. «Ο σχεδιασμός που υλοποιείται είναι πλήρης, τεκμηριωμένος και έχει εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες εγκρίσεις από τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς», λέει ο δήμαρχος Λαυρεωτικής και αμέσως μετά επισημαίνει: «Η ανάπλαση του ιστορικού κέντρου του Λαυρίου και ειδικότερα της περιοχής του ορύγματος, αποδεικνύει τη δέσμευσή μας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, την περιβαλλοντική αναβάθμιση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Μέσα από σύγχρονες τεχνικές και καινοτόμο σχεδιασμό, το έργο μετατρέπει στοιχεία, που στο παρελθόν ήταν κρυμμένα ή παραμελημένα, σε αναπόσπαστα τμήματα της νέας εικόνας της πόλης». Αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση στην Κερατέα Στην Κερατέα, η ανάπλαση αφορά στον κεντρικό οδικό άξονα της πόλης, δηλαδή στο τμήμα της λεωφόρου Αθηνών-Σουνίου, που ξεκινά από την εκκλησία της Αγίας Τριάδας στα δυτικά και λήγει στη συμβολή της λεωφόρου με την οδό Φειδίου στα ανατολικά. Στο έργο περιλαμβάνονται οι κάθετες οδοί, σε βάθος ενός οικοδομικού τετραγώνου και οι όμορες πλατείες. Πρόκειται για τις δύο κεντρικές πλατείες της πόλης, οι οποίες βρίσκονται κατά μήκος του άξονα ανάπλασης, την πλατεία Ηρώων και την πλατεία Αγίου Δημητρίου. Η περιοχή επέμβασης έχει αναπλαστεί τμηματικά στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει ανομοιογενές αποτέλεσμα. Πλέον, οι ανάγκες για εκσυγχρονισμό, αλλά και για τάξη στην άναρχη στάθμευση που επικρατεί σήμερα, καθιστούν την υπάρχουσα κατάσταση ανεπαρκή. Όπως αναφέρει η μελέτη και τονίζει ο κ. Λουκάς, κύρια επιδίωξη της παρέμβασης είναι η ανάπτυξη της περιοχής, η εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων, η αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, καθώς και η εξυπηρέτηση πεζών και οχημάτων με ασφάλεια. Μεταξύ άλλων, αυξάνεται το πλάτος του πεζοδρομίου προς καλύτερη εξυπηρέτηση των πεζών στην τοπική αγορά και στον περίπατο. Σε όλη την περιοχή μελέτης θα τοποθετηθεί καινούριος φωτισμός, σήμανση, κάδοι και παγκάκια, ενώ θα επιστρωθούν κατάλληλα υλικά, ώστε να διασφαλίζεται η άνετη και ασφαλής κίνηση πεζών και οχημάτων. Συγκεκριμένα προβλέπονται:
- Φύτευση νέων δέντρων κατά την φυτοτεχνική μελέτη.
- Τοποθέτηση φωτιστικών σωμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής και ασφαλής φωτισμός.
- Τοποθέτηση κάδων απορριμμάτων.
- Τοποθέτηση πάγκων και καθιστικών.
- Κατασκευή στεγάστρων (στάσεις λεωφορείου) και μεταλλικά στοιχεία στήριξης και ξύλινα στοιχεία πλήρωσης.
- Τοποθέτηση μεταλλικών ποδηλατοστατών στις πλατείες. Η αισθητική των παρεμβάσεων, η επιλογή των υλικών και χρωμάτων, των στοιχείων εξοπλισμού, αλλά και των δέντρων που προτείνονται, είναι ενιαία κι εναρμονισμένη με το χαρακτήρα της περιοχής. Σημαντική βελτίωση της υποδομής θα αποτελέσει η εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρίες. Σε όλη την έκταση της διαμόρφωσης και στη ζώνη των πεζών, θα υπάρξει όδευση τυφλών πλάτους 40 εκ. Κατά μήκος της οδού Αθηνών-Σουνίου προβλέπεται να περνούν και οι ποδηλάτες της περιοχής. Οι πλατείες Ηρώων και Αγίου Δημητρίου Οι δύο πλατείες που περιλαμβάνονται στην περιοχή μελέτης πρόκειται να αναπλαστούν με σύγχρονο ύφος και υλικά. Η πλατεία Ηρώων ακολουθεί καθαρές ορθοκανονικές χαράξεις, οι οποίες είναι σε αρμονία με τον χαρακτήρα της. Στην πλατεία δεσπόζει το μνημείο των πεσόντων, το οποίο διατηρείται ατόφιο. Διαμορφώνονται επίσης, μια επιπλέον ζώνη πρασίνου και μια ζώνη τραπεζοκαθισμάτων. Κατά μήκος του άξονα της πλατείας τοποθετούνται πίδακες νερού, οι οποίοι λειτουργούν με προγραμματισμό και εξυπηρετούν στον δροσισμό της. Στη νότια πλευρά, χωροθετείται περιοχή υπερυψωμένη κατά 75 εκ., η οποία φιλοξενεί το μνημείο σε περίοπτη θέση. Καθαρός κι ελεύθερος εμποδίων, θα παραμείνει ο άξονας του μνημείου, διευκολύνοντας την τελετή κατάθεσης στεφάνου. Προσβάσεις στην πλατεία από τις κάθετες στην Αθηνών-Σουνίου, εξασφαλίζονται μέσω του εγκάρσιου περάσματος που σχεδιάστηκε. Στις περιοχές που εφάπτονται στα παρτέρια με το πράσινο και τα δέντρα, τοποθετούνται καθιστικά, ώστε να ξεκουράζονται δημότες και επισκέπτες κάτω από τη σκιά των δέντρων. Η πλατεία Αγίου Δημητρίου διαμορφώνεται με τον κάναβο των πεζοδρομίων, σε διπλάσια κλίμακα. Τα παρτέρια μέσα στην πλατεία δίνουν ένα διαφορετικό άξονα, ο οποίος ταυτίζεται με τον προσανατολισμό της εκκλησίας. Στο κέντρο τοποθετείται συστάδα από πίδακες νερού, οι οποίοι θα δροσίζουν την πλατεία. Στην ανατολική πλευρά τοποθετούνται θέσεις στάθμευσης, προς εξυπηρέτηση των καταστημάτων που βρίσκονται πάνω στην πλατεία, ενώ κολωνάκια βυθιζόμενα θα ρυθμίζουν την πρόσβαση στον πυρήνα της. Οι θέσεις στάθμευσης στα ανατολικά της πλατείας διαστρώνονται με διαφορετικού χρώματος βοτσαλόδεμα. «Η ανάπλαση και στις δύο πόλεις ήταν αναγκαία και θα τις αναβαθμίσει αισθητικά, λειτουργικά και περιβαλλοντικά. Βελτιώνει την καθημερινότητα των πολιτών και τη λειτουργία των καταστημάτων», καταλήγει ο δήμαρχος Λαυρεωτικής.
Δημ. Βασιλόπουλος – ΑΠΕ-ΜΠΕ / photo: pixabay
