Αυτά είναι κάποια από τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τα στοιχεία της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής για το 2024, τα οποία παρουσίασε σήμερα το bookpoint.gr του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ), η πιο σύγχρονη βιβλιογραφική βάση δεδομένων που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο πλήθος εγγραφών βιβλίων κάθε τύπου της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής.

Στο πλαίσιο της 21ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, η υπεύθυνη του bookpoint.gr Μιρέλλα Μπατζιανιά έκανε την πρώτη παρουσίαση των στοιχείων, προκειμένου να βοηθήσει στην καταγραφή και ανάλυση των δεδομένων που αφορούν την αγορά του βιβλίου και διευκρίνισε ότι πρόκειται για αποτελέσματα με βάση τις εγγραφές που έχουν γίνει στη βιβλιογραφική βάση από τις ίδιες τις εκδοτικές επιχειρήσεις και τα οποία βασίζονται κυρίως στα έργα πρώτης έκδοσης. «Η ελληνική βιβλιοπαραγωγή δείχνει ότι είμαστε δεμένοι με το έντυπο βιβλίο. Θέλουμε να πιάνουμε το βιβλίο, να το ακουμπάμε, να το μυρίζουμε. Ακολουθεί το ηλεκτρονικό βιβλίο -κυρίως για δεύτερες ή άλλες χρήσεις, παράλληλες εκδόσεις θα πω, και τα audio book», είπε αρχικά η κ. Μπατζιανιά.

Στο σύνολο λοιπόν και των τριών αυτών ειδών βιβλίου, μέσα στο 2024 εκδόθηκαν 11.312 νέα έργα. Με βάση την κατηγορία του θέματός τους, η υπεύθυνη του bookpoint.gr παρουσίασε ποια είναι αυτά που επιλέγονται περισσότερο. Όπως είπε, τα σκήπτρα κρατά η λογοτεχνία με 4.133 νέες εκδόσεις, μετά είναι τα εφηβικά και παιδικά βιβλία με 2.769, ακολουθούν οι θεωρητικές επιστήμες με 2.248 και μετά οι θετικές με 537, τα εκπαιδευτικά βιβλία με 254 νέες εκδόσεις, 265 νέα βιβλία για τις τέχνες και 498 μη λογοτεχνικής πεζογραφίας, δηλαδή βιογραφίες, ομιλίες, κείμενα, αρθρογραφήσεις. Οι εκδόσεις βιβλίων γενικού ενδιαφέροντος ήταν την περυσινή χρονιά 608.

«Βλέπουμε τα εφηβικά- παιδικά βιβλία να παράγουν και να φτάνουν στο μέγιστο των τελευταίων ετών, μια έκδοση που έφτασε τους 2.769 νέους τίτλους», σχολίασε η κ. Μπατζιανιά, ενώ είπε πως οι εκδόσεις βιβλίων τέχνης παρουσιάζουν μείωση. «Βλέπουμε ακόμη ότι από το 2019 μέχρι το 2024 μεγάλη αλλαγή ανάμεσα στο fiction και non-fiction, δηλαδή στη λογοτεχνία, στη μυθοπλασία και στο επιστημονικό βιβλίο. Οι εκδόσεις και η παραγωγή της μυθοπλασίας τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς. Όσο και να μειώνονται σε σχέση με προηγούμενα έτη, αφήνουν πίσω την παραγωγή επιστημονικού βιβλίου», πρόσθεσε. Σε σχέση με το εντυπωσιακό στοιχείο ότι ένα στα τρία βιβλία λογοτεχνίας είναι ποίηση, επισημάνθηκε ότι πολλά από αυτά είναι αυτοεκδόσεις, ενώ όσον αφορά στη μείωση παραγωγής των audiobooks η κ. Μπατζιανιά είπε ότι αυτό δεν είναι ακριβώς έτσι. «Τα audiobooks έδειξαν να μειώνεται η παραγωγή τους στο 2024 κυρίως συγκρινόμενα με τις δύο προηγούμενες χρονιές που είχαν έξαρση, κυρίως με αφορμή τη δημιουργία των δύο γνωστών πλατφορμών από όπου γίνεται και η διακίνησή τους (Bookvoice και JukeBooks). Τότε λοιπόν υπήρχε η μεγάλη ανάγκη του “χτισίματος” των επιλογών τους και είδαμε ένα τεράστιο boost το οποίο ξεπέρασε τους 400-600 τίτλους κάθε χρονιά. Παρ’ όλα αυτά, σε ό,τι έχουν δημοσιεύσει οι ίδιες με τα αποτελέσματά τους, οι χρήστες αυξάνονται και παραμένει το κοινό τους, δηλαδή όποιος μπει να ακούσει, παραμένει», επισήμανε.

Εξετάστηκε επίσης το κατά πόσο οι εκδόσεις βασίζονται σε πρωτότυπα ελληνικά ή μεταφρασμένα έργα, κάτι για το οποίο είπε πως υπάρχει γενικά μία σχεδόν σταθερή αναλογία στο 70/30 , κάτι που το 2024 αυξήθηκε ελαφρώς ως προς τα μεταφρασμένα, που ξεπέρασαν το 30%. «Η πιο δημοφιλής και ίσως πιο εύκολη γλώσσα από την οποία μεταφράζονται βιβλία, είναι η αγγλική και δείχνει να έχει τα σκήπτρα στις επιλογές των εκδοτών, πιθανόν λόγω της μεγάλης πληθώρας παραγωγής παγκοσμίως», δήλωσε, ξεκαθαρίζοντας πως αυτό αφορά μόνο στη γλώσσα μετάφρασης και δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το πρωτότυπο έργο είναι αγγλικό.

Εντύπωση προκαλεί επίσης ότι το 45,78% του συνόλου της νέας βιβλιοπαραγωγής παράχθηκε μόλις από 38 επιχειρήσεις, οι οποίες εξέδωσαν από 40 έως 308 τίτλους ο καθένας.

Τέλος, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η μέση τιμή βιβλίου ανέρχεται στα 17,63 ευρώ και όπως τόνισε η κ. Μπατζιανιά ως βιβλίο υπολογίζεται οτιδήποτε υπάρχει στη βάση και έχει ISBN. «Αυτή είναι η μέση τιμή του βιβλίου, η οποία δείχνει να αυξάνεται -όχι κατακόρυφα- και χωρίς να απέχει πάρα πολύ από τον επίσημο πληθωρισμό, όπως έχει δημοσιευθεί. Αυτό δείχνει ότι οι εκδότες κρατάνε ακόμα τις τιμές και τα κόστη. Γιατί μέσα στη χρονιά ακούσαμε πάρα πολλά σχόλια για το πόσο ακριβό πλέον είναι ακόμα και το χαρτί για την παραγωγή του βιβλίου, κάτι που επηρεάζει την ελληνική βιβλιοπαραγωγή, γιατί γίνεται κυρίως σε έντυπο βιβλίο. Τα εκπαιδευτικά, τα παιδικά και επιστημονικά βιβλία έδειξαν να έχουν αύξηση, οπότε αυξάνουν το μέσο όρο και επηρεάζουν και τα υπόλοιπα», εξήγησε.

Τα στοιχεία της παρουσίασης με λεπτομέρειες και αναλύσεις, θα αναρτηθούν στην ηλεκτρονική σελίδα του ΟΣΔΕΛ.

(ΑΠΕ -ΜΠΕ / Βαρβάρα Καζαντζίδου / photo: pixabay)