Οριστικό: Οι εποχές της δυτικής οικονομικής ευημερίας έχουν τελειώσει και ΔΕΝ επιστρέφουν

Πύρινες αλήθειες μόνο στο ΕΛ…

Όπως αναφέρει το Russia Today:

Την περασμένη εβδομάδα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αποφάσισε να αυξήσει ξανά τα επιτόκια κατά 0,25% έως και 5%, παρά την κατάρρευση αρκετών αμερικανικών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της Silicon Valley Bank (SVB) και άλλων προβλημάτων στο εξωτερικό.

Αυτή η εκπληκτική αύξηση των επιτοκίων αναμένεται να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ, ασκώντας ακόμη μεγαλύτερη πίεση στις τράπεζες, κάτι που θα έχει ευρύτερες παγκόσμιες επιπτώσεις. Στόχος της αύξησης των επιτοκίων είναι να περιοριστεί ο αυξανόμενος πληθωρισμός που μαστίζει σήμερα τις δυτικές χώρες και έχει επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη. Θα μπορούσε να ακολουθήσει περισσότερη οικονομική αναταραχή αφού η Fed αναμένει περαιτέρω αυξήσεις αργότερα μέσα στο έτος.

Αυτή η απόφαση είναι ένα σημάδι της εποχής που ζούμε. Στον δυτικό κόσμο, οι «καλές οικονομικές εποχές» έχουν περάσει και έχουν περάσει εδώ και αρκετά χρόνια. Μια σειρά από διαδοχικές κρίσεις, που πιστεύεται ότι ξεκίνησαν το 2008, έχουν πλήξει σοβαρά τον ιστό των δυτικών οικονομιών. Ποτέ δεν ανέκαμψαν πραγματικά ενώ ανακοινώθηκαν εξαιρετικά αντιδημοφιλή μέτρα λιτότητας, διευρύνοντας την ανισότητα πλούτου και μειώνοντας την κατανάλωση. Αν η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 ήταν ένα σημείο καμπής, η πανδημία Covid-19 ήταν μια άλλη. Τα χρόνια της ευημερίας τελείωσαν και με δεδομένο το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον που έφεραν οι ΗΠΑ, είναι αμφίβολο εάν μια εποχή σταθερότητας, ευημερίας και ασφάλειας θα επιστρέψει σύντομα.

Η τρέχουσα παγκόσμια οικονομία βασίζεται σε ένα νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα που κυριαρχείται από τις ΗΠΑ και το δολάριο. Αυτό το σύστημα, βασισμένο στις οικονομικές πολιτικές του Ρόναλντ Ρίγκαν και της Μάργκαρετ Θάτσερ, στερεοποιήθηκε στη σημερινή του μορφή από την δεκαετία του 1960 έως τη δεκαετία του 1980. Θα μπορούσε να γίνει κατανοητό ως ένα μοντέλο ανοιχτών αγορών με επίκεντρο τη χρηματοδότηση που αψηφούσε τους κανονισμούς και ενθάρρυνε την παγκοσμιοποίηση. Θεωρήθηκε ότι η ιδεολογική αλλαγή θα μπορούσε να εδραιωθεί μέσω της εξαγωγής του καπιταλισμού, που θεωρείται ως «κήρυγμα του ευαγγελίου» στον ανοιχτό κομμουνιστικό κόσμο και μέρος της διαδικασίας ενσωμάτωσης της μετασοβιετικής Ρωσίας και της Κίνας στο «δυτικό σύστημα αξιών.

Αυτό το οικονομικό μοντέλο προκάλεσε μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές αναταραχές στις δυτικές χώρες, αποδυναμώνοντας την βιομηχανία και δημιουργώντας «στερημένες περιοχές». Ωστόσο, η σχετική πολιτική σταθερότητα αυτού του μονοπολικού συστήματος εγκαινίασε μια περίοδο απεριόριστης οικονομικής ανάπτυξης, η οποία, εκτός από μια ήπια ύφεση τη δεκαετία του 1990, ήταν μια εποχή ευημερίας. Αυτό ήταν μέχρι που όλα κατέρρευσαν το 2008. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση ήταν μια συστημική πολιτική και οικονομική καμπή για την νεοφιλελεύθερη (σ.σ. διεθνιστική) τάξη πραγμάτων. Το αποτέλεσμα αυτής της ύφεσης και οι κρίσεις χρέους και λιτότητας που ακολούθησαν σήμαιναν ότι ορισμένες χώρες δεν ανέκαμψαν ποτέ πραγματικά – όπως η Ιταλία και η Ελλάδα.

Οι επιπτώσεις της ύφεσης του 2008 εξαπέλυσαν πολιτικά σοκ με τη μορφή κινημάτων που για πρώτη φορά άρχισαν να αντιτίθενται ή να ανταποκρίνονται αρνητικά σε πτυχές της παγκοσμιοποίησης. Πιο συγκεκριμένα, αυτά περιελάμβαναν το Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο και την άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές οι πολιτικές εξελίξεις συνέβαλαν στην πραγματικότητα ότι η παγκοσμιοποίηση, όπως υπήρχε, είχε ως επί το πλείστον «καθαρούς χαμένους» και ανταποκρίθηκε στις παγκόσμιες κοινωνικοοικονομικές και γεωπολιτικές αλλαγές που διέβρωναν τις υπάρχουσες ταυτότητες και αισθήματα ασφάλειας, όπως η άνοδος της Κίνας και η φθίνουσα δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών.

Πλέον η «νεοφιλελεύθερη οικονομική τάξη» μάλλον βρίσκεται στο νεκροκρέβατό της. Τα δυτικά χρόνια άνθησης που απολάμβαναν τη δεκαετία του 1990 και τις αρχές της δεκαετίας του 2000 δεν επέστρεψαν ποτέ.

Το οικονομικό σύστημα που οι ΗΠΑ έχτισαν κάποτε και το διαφημίζονταν ως επιθυμητό για να επιδείξουν την λαμπρότητα του καπιταλισμού στις κομμουνιστικές χώρες τώρα διαλύεται γιατί όχι μόνο απέτυχε να μεταπείσει τα «εχθρικά» κράτη, αλλά αντίθετα τα έκανε πιο ισχυρά. Οι ΗΠΑ είναι πλέον αντίθετες στο ελεύθερο εμπόριο, στην οικονομική ολοκλήρωση τόσο μεταξύ των συμμάχων τους από τη μια πλευρά, όσο της Κίνας και της Ρωσίας από την άλλη. Το αποτέλεσμα είναι λιγότερο ελεύθερο εμπόριο, περισσότεροι δασμοί, περισσότερες κυρώσεις, περισσότεροι έλεγχοι των εξαγωγών, περισσότερος εξαναγκασμός των συμμάχων να συμμορφωθούν με τις επιθυμίες των ΗΠΑ και πραγματοποίηση ακατάλληλων επενδύσεων που οδηγούνται από γεωπολιτική σκοπιμότητα και όχι από τις ανάγκες της αγοράς.

Οι διαδοχικοί πρόεδροι των ΗΠΑ ισχυρίστηκαν ότι με αυτόν τον τρόπο θα επαναφέρουν τις «παλιές καλές εποχές» και «θα κάνουν την Αμερική ξανά μεγάλη», αλλά η πραγματική εικόνα είναι ζοφερή. Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι μια καταστροφή ακριβώς επειδή αντιπροσωπεύει ένα μείγμα γεωπολιτικής σκοπιμότητας, χονδροειδούς προστατευτισμού και καταστροφικής δημοσιονομικής πολιτικής. Η απόφαση της Ουάσιγκτον να χορηγήσει δισεκατομμύρια σε οικονομική βοήθεια για να στηρίξει την οικονομία των ΗΠΑ, να παρατείνει έναν πόλεμο στην Ευρώπη με αποτέλεσμα μια παρατεταμένη πληθωριστική κρίση, να επιμείνει σε έναν εντεινόμενο οικονομικό πόλεμο με την Κίνα και στην συνέχεια να αναγκαστεί να αυξήσει επανειλημμένα τα επιτόκια, είναι ένα θανατηφόρο κοκτέιλ.

Οι παλιές καλές εποχές της δυτικής ευημερίας έχουν τελειώσει. Η νεοφιλελεύθερη οικονομική τάξη του Ρόναλντ Ρίγκαν, παρότι εν μέρει άδικη και άνιση, ήταν κάποτε το θεμέλιο της παγκόσμιας ανάπτυξης. Αλλά, από το 2023, οι γεωπολιτικές συνθήκες που κατέστησαν δυνατό αυτό το σύστημα δεν υπάρχουν πλέον. Οι ΗΠΑ δεν ήταν σε θέση να ανακόψουν την άνοδο της Κίνας – αν και προσπάθησαν να την επιβραδύνουν – ή να επιφέρουν το θανάσιμο πλήγμα στη ρωσική οικονομία, την οποία η Ουάσιγκτον είχε πρόωρα κηρύξει τελειωμένη.

photo freepik

ΠΟΛΙΤΙΚΟΛΟΓΙΕΣ

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ

Κύρια Θέματα

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΓΟΡΩΝ

Κάθε μέρα μαζί