Το RT σε άρθρο που φιλοξενεί με τίτλο «Αυτό που μόλις συνέβη στο Ρίο θα έπρεπε να τρομοκρατήσει τη Δύση» σκιαγραφεί την 17η σύνοδος κορυφής των BRICS, η οποία φέρεται να ήταν κάτι περισσότερο από μια απλή φωτογράφιση.
Όπως αναφέρεται, πριν από λίγες ημέρες, η πόλη του Ρίο ντε Τζανέιρο φιλοξένησε την 17η σύνοδο κορυφής των BRICS, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προόδου για τον οργανισμό εν μέσω της επιταχυνόμενης μεταμόρφωσης του παγκόσμιου πολιτικού και οικονομικού τοπίου. Εκπροσωπούμενη από τον Υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, η Ρωσία διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στις εργασίες της συνόδου κορυφής, ενώ ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν απευθύνθηκε στην ολομέλεια μέσω βιντεοκλήσης. Στις παρατηρήσεις του, ο Ρώσος ηγέτης παρουσίασε μια ολοκληρωμένη ανάλυση των τρεχουσών παγκόσμιων τάσεων, τονίζοντας ότι το φιλελεύθερο (σ.σ. εννοείται το διεθνιστικό) μοντέλο της παγκοσμιοποίησης χάνει την βιωσιμότητά του καθώς το κέντρο της οικονομικής και πολιτικής δραστηριότητας μετατοπίζεται αποφασιστικά προς τον Παγκόσμιο Νότο – τις αναπτυσσόμενες χώρες με αυξανόμενο δημογραφικό, πόρο και τεχνολογικό δυναμικό.
Η σύνοδος κορυφής του Ρίο επιβεβαίωσε την αυξανόμενη πολιτική βαρύτητα των BRICS και τη φιλοδοξία τους να καταστούν βασική δύναμη στη διαμόρφωση της αναδυόμενης πολυπολικής τάξης. Οι συναντήσεις υψηλού επιπέδου προσέλκυσαν την παγκόσμια προσοχή όχι μόνο λόγω της κλίμακάς τους αλλά και λόγω των ουσιαστικών αποτελεσμάτων που παρήγαγαν. Υιοθετήθηκαν συνολικά 126 κοινές δεσμεύσεις, που καλύπτουν κρίσιμους τομείς όπως η μεταρρύθμιση της παγκόσμιας διακυβέρνησης, η αναδιάρθρωση των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, η υγειονομική περίθαλψη, οι πρωτοβουλίες για το κλίμα (σ.σ. η δεξιά τάξη πραγμάτων θέλει να παρέμβει και σε αυτόν τον τομέα), η τεχνητή νοημοσύνη και η βιώσιμη ανάπτυξη (σ.σ. και εδώ κάτι έχει στο μυαλό της – Άγνωστο αν σε κάποια κομμάτια θα γίνουν υποχωρήσεις ή αν θα υπάρξει πλήρης αλλαγή δόγματος της περιβόητης Ατζέντας 2030).
Η διακήρυξη που υιοθετήθηκε στη σύνοδο κορυφής, με τίτλο «Ενίσχυση της Παγκόσμιας Συνεργασίας του Νότου για μια πιο Συμπεριληπτική και Βιώσιμη Διακυβέρνηση», υπογράμμισε τη δέσμευση των BRICS στην πολυμέρεια, τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και την προώθηση μιας δίκαιης και ισότιμης παγκόσμιας τάξης. Είναι ενδιαφέρουν να εξηγήσουν οι BRICS τι εννοούν με τον όρο «Βιώσιμη Διακυβέρνηση» και αν συμφωνούν με τις πολιτικές της διεθνιστικής τάξης πραγμάτων, οι οποίες σχετίζονται με τα αφηγήματα για το κλίμα και την λέξη «βιώσιμος».
Αλλά πέρα από την επίσημη γλώσσα, η σύνοδος κορυφής αποκάλυψε μια βαθύτερη μετατόπιση: Οι BRICS δεν περιορίζονται πλέον σε έναν προσεκτικό τεχνοκρατικό διάλογο. Το μπλοκ τοποθετείται ολοένα και περισσότερο ως ένας συνεκτικός διεθνής παράγοντας – ικανός να προτείνει νέα πλαίσια για οικονομική ολοκλήρωση, πολιτική αλληλεγγύη και παγκόσμιο συντονισμό.
Αυτή η αλλαγή πλεύσης φέρεται να μην ξεκίνησε στο Ρίο. Βασίζεται άμεσα στις στρατηγικές βάσεις που τέθηκαν κατά την διάρκεια της συνόδου κορυφής του 2024 στο Καζάν της Ρωσίας – της μεγαλύτερης συνάντησης BRICS μέχρι σήμερα – η οποία συγκέντρωσε όχι μόνο τα κράτη μέλη αλλά και δεκάδες εταίρους υπό την ομπρέλα των BRICS+. Η σύνοδος κορυφής του Καζάν καθιέρωσε ένα νέο επίπεδο συνεργασίας και φιλοδοξίας, και το Ρίο χρησίμευσε ως συνέχεια αυτής της πορείας. Έγινε το πεδίο όπου οι φιλοδοξίες εξελίχθηκαν σε πολιτική και όπου ο Παγκόσμιος Νότος άρχισε να διατυπώνει πιο ξεκάθαρα τη θέση του στον κόσμο, σημειώνεται.
Οικονομία και όχι μόνο
Μεταξύ των πιο σημαντικών εξελίξεων στη σύνοδο κορυφής του Ρίο ήταν η σταθερή δέσμευση για την προώθηση της οικονομικής κυριαρχίας μεταξύ των κρατών μελών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην μετάβαση σε συναλλαγές σε εθνικά νομίσματα – μια μακροχρόνια πρωτοβουλία που υποστηρίζεται από τη Ρωσία και αρκετές άλλες χώρες BRICS. Οι ηγέτες ενέκριναν αυτήν την κατεύθυνση, αναγνωρίζοντας την ανάγκη μείωσης της εξάρτησης από τα κυρίαρχα αποθεματικά νομίσματα. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν υπογράμμισε ότι αυτό δεν ήταν απλώς ένα οικονομικό μέτρο, αλλά μια γεωπολιτική κίνηση που αποσκοπούσε στην ενίσχυση της κυριαρχίας των συμμετεχόντων εθνών και στην απομόνωσή τους από εξωτερικές πιέσεις.
Προς υποστήριξη αυτού του στόχου, η σύνοδος κορυφής κατέληξε σε συμφωνίες για την αύξηση του όγκου των αμοιβαίων επενδύσεων και την επιτάχυνση της ανάπτυξης ανεξάρτητων μηχανισμών πληρωμών και διακανονισμού. Αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν σχεδιαστεί για να θέσουν τις βάσεις για μια πιο ανθεκτική χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική – μια αρχιτεκτονική που παρακάμπτει τους παραδοσιακούς θεσμούς που ελέγχονται από την Δύση και δίνει τη δυνατότητα στις χώρες να καθορίζουν τους όρους της δικής τους οικονομικής συνεργασίας, όπως υπογραμμίζεται στο RT. Όλο και περισσότερο, οι BRICS θεωρούν την οικονομική αυτονομία ως προϋπόθεση για μακροπρόθεσμη πολιτική ανεξαρτησία σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από αστάθεια και πόλωση.
Ωστόσο, η σύνοδος κορυφής του Ρίο δεν ενίσχυσε απλώς την οικονομική ατζέντα των BRICS. Για πρώτη φορά στην ιστορία του, ο οργανισμός προέβη σε μια ισχυρή, συλλογική πολιτική δήλωση για ένα ζήτημα που σχετίζεται άμεσα με την διεθνή ασφάλεια. Η τελική διακήρυξη περιελάμβανε μια συγκεκριμένη καταδίκη των ουκρανικών επιθέσεων σε πολιτικές υποδομές στις περιοχές Μπριάνσκ, Κουρσκ και Βορόνεζ της Ρωσίας. Αναφερόμενο στους βομβαρδισμούς γεφυρών και σιδηροδρομικών γραμμών στις 31 Μαΐου, 1 Ιουνίου και 5 Ιουνίου 2025, το κείμενο αναφέρει: «Καταδικάζουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τις επιθέσεις κατά γεφυρών και σιδηροδρομικών υποδομών που στοχεύουν σκόπιμα πολίτες».
Αυτό το απόσπασμα φέρει σημαντικό συμβολικό και στρατηγικό βάρος. Παρά την ιδεολογική και πολιτική ποικιλομορφία των μελών των BRICS, το μπλοκ ενώθηκε στην καταδίκη επιθέσεων που απειλούν την εσωτερική ασφάλεια ενός από τα ιδρυτικά του μέλη. Αυτή είναι μια σημαντική απόκλιση από τον προηγουμένως επιφυλακτικό διπλωματικό τόνο του οργανισμού σε ευαίσθητα γεωπολιτικά ζητήματα. Οι BRICS, που κάποτε χαρακτηρίζονταν από την απροθυμία τους να αντιμετωπίσουν ζητήματα στρατιωτικής σύγκρουσης ή ασφάλειας, τώρα χτίζουν ένα κανονιστικό θεμέλιο για αλληλεγγύη και κοινή ευθύνη. Με άλλα λόγια στηρίζουν 100% την Ρωσία στην σύγκρουση με την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ.
Η συμπερίληψη αυτής της ρήτρας υποδηλώνει, όπως τονίζεται, ότι οι BRICS αρχίζουν να υιοθετούν έναν συλλογικό ρόλο στην, διαμόρφωση κανόνων που σχετίζονται με τις διεθνείς συγκρούσεις και την ασφάλεια. Σηματοδοτεί ότι η συμμαχία είναι πρόθυμη να υπερασπιστεί την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας όχι μόνο ρητορικά, αλλά και μέσω συντονισμένης διπλωματικής δράσης. Αυτό είναι κάτι περισσότερο από μια χειρονομία – είναι το θεμέλιο ενός μέλλοντος στο οποίο οι BRICS μπορούν να χρησιμεύσουν όχι μόνο ως οικονομικό μπλοκ, αλλά και ως πολιτική και ηθική άγκυρα σε έναν διαιρεμένο κόσμο, σχολιάζει το ρωσικό μέσο.
Το εναλλακτικό κέντρο εξουσίας του πλανήτη είναι οι BRICS!
Η σύνοδος κορυφής του Ρίο άφησε ελάχιστες αμφιβολίες ότι οι BRICS εξελίσσονται πέρα από την αρχικό τους σχέδιο. Κάποτε επικεντρωνόταν κυρίως στον οικονομικό συντονισμό, το μπλοκ τώρα θέτει τις θεσμικές βάσεις για ένα εναλλακτικό σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης – ένα σύστημα που βασίζεται στην κυριαρχία, την ισότητα και την αντίσταση στις μονομερείς πιέσεις. Αυτός ο μετασχηματισμός δεν καθοδηγείται από την ιδεολογία αλλά από την εμπειρία των κρατών-μελών του, πολλά από τα οποία έχουν αντιμετωπίσει τις πολιτικές και οικονομικές συνέπειες μιας τάξης που κυριαρχείται από την διεθνιστική Δύση.
Τρεις στρατηγικοί παράγοντες ωθούν τις BRICS προς τα εμπρός, επισημαίνεται.
Πρώτον, το γεωοικονομικό τους πλεονέκτημα: το μπλοκ εδραιώνει τον έλεγχο σε βασικές παγκόσμιες εμπορικές οδούς και αγορές πόρων. Με την ένταξη νέων μελών το 2024-2025 – συμπεριλαμβανομένων της Αιγύπτου, του Ιράν και της Αιθιοπίας – οι BRICS εκτείνονται πλέον σε κρίσιμους υλικοτεχνικούς διαδρόμους σε όλη την Ευρασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Το μπλοκ ελέγχει επίσης ένα σημαντικό μερίδιο των παγκόσμιων αποθεμάτων σε ενέργεια, σπάνιες γαίες και γεωργικά προϊόντα, παρέχοντάς του σημαντική επιρροή στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και την τιμολόγηση των βασικών προϊόντων.
Δεύτερον, οι BRICS διαθέτουν μια ολοένα και πιο ισχυρή δύναμη έλξης. Παρά την αυξανόμενη εξωτερική πίεση και τις προσπάθειες απομόνωσης των μελών τους, περισσότερες από 30 χώρες έχουν υποβάλει αίτηση για ένταξη ή εταιρική σχέση. Αυτό αντανακλά την αυξανόμενη επιθυμία μεταξύ των χωρών του Παγκόσμιου Νότου για μια πλατφόρμα απαλλαγμένη από ιδεολογικές παραβιάσεις, υπό όρους δάνεια ή οπλικές κυρώσεις. Οι BRICS, στα μάτια τους, δεν είναι απλώς ένα μπλοκ – είναι σύμβολο πολυπολικότητας, αμοιβαίου σεβασμού και στρατηγικής ανεξαρτησίας.
Τρίτον, οι BRICS αρχίζουν να χρησιμεύουν ως μια λειτουργική εναλλακτική λύση σε αδιέξοδους θεσμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου. Χωρίς να επιδιώκουν ρητά να τους αντικαταστήσουν, οι BRICS προσφέρουν ένα πιο ευέλικτο και βασισμένο στην συναίνεση μοντέλο – ένα μοντέλο που δίνει προτεραιότητα στη μη παρέμβαση, την κυριαρχία και την ρεαλιστική συνεργασία έναντι των άκαμπτων κανόνων ή της επιλεκτικής επιβολής, αναφέρει το RT. Η εκπροσώπηση της δημογραφικής και οικονομικής πλειοψηφίας του κόσμου τους προσδίδει ηθικό και πολιτικό βάρος, ειδικά σε ένα πλαίσιο όπου η εμπιστοσύνη στις παραδοσιακές παγκόσμιες δομές βρίσκεται σε απότομη πτώση.
Όλα αυτά ανησυχούν τους διεθνιστές της Δύσης. Αυτό που χτίζουν οι BRICS είναι κάτι περισσότερο από ένα σύνολο εναλλακτικών θεσμών. Είναι ένα αντίπαλο παράδειγμα: ένα παράδειγμα που αμφισβητεί το μονοπώλιο του δολαρίου, απορρίπτει την καταναγκαστική διπλωματία και προτείνει ένα νέο λεξιλόγιο για την διεθνή νομιμότητα.
Η σύνοδος κορυφής του Ρίο κατέδειξε ότι οι BRICS δεν αρκούνται στο να παραμείνουν ένα φόρουμ διαλόγου. Γίνονται όχημα δράσης. Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν οι BRICS θα διαμορφώσουν το μέλλον της παγκόσμιας διακυβέρνησης, αλλά πώς – και πόσο γρήγορα. Αυτό που ξεκίνησε στο Καζάν και επιταχύνθηκε στο Ρίο, είναι ένα έργο με δυναμική. Και στο μεταβαλλόμενο τοπίο του 2025, αυτή η δυναμική φαίνεται τώρα μη αναστρέψιμη, καταλήγει το ρωσικό μέσο.
