Στον αγώνα για τη νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων (θυμηθείτε ΕΔΩ τις σχετικές δηλώσεις Λαβρόφ), μεταξύ των ΗΠΑ και των μεγάλων δυνάμεων Κίνας και Ρωσίας, στο επίκεντρο της παγκόσμιας πολιτικής βρέθηκε πρόσφατα η κατάσταση στον τομέα του πετρελαίου, η οποία συχνά είχε καθοριστική επιρροή στις εξελίξεις στον κόσμο. Η εστίαση είναι πρωτίστως στις τιμές του πετρελαίου, οι οποίες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην κατάσταση τόσο της δυτικής όσο και άλλων οικονομιών.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτό, πολλά εξαρτώνται από το ποιος ρυθμίζει τις τιμές ή μπορεί να επηρεάσει την τιμολόγηση. Αυτή η πτυχή ήταν επίσης καθοριστική για τους παραγωγούς πετρελαίου Ιράν, Ιράκ, Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία και Βενεζουέλα τη δεκαετία του 1960, όταν σχημάτισαν ένα καρτέλ που θα γινόταν γνωστό ως «Οργανισμός των Χωρών Εξαγωγής Πετρελαίου ΟΠΕΚ». Τότε, με δεδομένο το πλεόνασμα πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά, αυτά τα κράτη ήθελαν να αποτρέψουν την πτώση των τιμών του πετρελαίου μειώνοντας την παραγωγή αυτής της πρώτης ύλης -με επιτυχία.
Ακόμη και σήμερα, ο ΟΠΕΚ, ο οποίος έχει πλέον αυξηθεί στα 13 μέλη, βρίσκεται αντιμέτωπος με πτώση των τιμών του πετρελαίου (λόγω της παγκόσμιας ύφεσης και της μείωσης στη ζήτηση) και αγωνίζεται μαζί με τις χώρες εταίρους του στο πλαίσιο του ΟΠΕΚ+ για τη σταθεροποίηση των τιμών της αγοράς. Για αυτό χρησιμοποιείται το καθιερωμένο μέσο περιορισμού των επιδοτήσεων και οι πιθανότητες είναι καλές αυτή τη φορά να λειτουργήσει μακροπρόθεσμα η στρατηγική. Επειδή η ισορροπία δυνάμεων στον παγκόσμιο τομέα πετρελαίου φαίνεται να μετατοπίζεται υπέρ του ΟΠΕΚ+. Προφανώς για αυτόν τον λόγο, το καρτέλ δεν πιστεύει πλέον ότι θα μπορούσε να χάσει μερίδιο αγοράς από τους ανταγωνιστές του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ρίχνοντας την παραγωγή πετρελαίου.
Τέλος ο έλεγχος των τιμών πετρελαίου από τις ΗΠΑ και οι συνέπειες των κυρώσεων
Όχι πολύ καιρό πριν, ωστόσο, υπήρχε ακριβώς αυτός ο φόβος μέσα στον ΟΠΕΚ, καθώς οι αμερικανοί παραγωγοί, χάρη στη λεγόμενη «επανάσταση του fracking» τη δεκαετία του 2010, αναδιοργάνωσαν την αγορά πετρελαίου προς όφελός τους και την επιρροή άλλων χωρών εξαγωγέων πετρελαίου θα μπορούσε σαφώς να περιορίσει, μεταξύ άλλων, τη διάρθρωση της τιμής του πετρελαίου. Ουσιαστικά, οι ΗΠΑ, που εκείνη την εποχή έγιναν ο μεγαλύτερος καταναλωτής και ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο, μπόρεσαν να ελέγχουν ουσιαστικά τις τιμές του πετρελαίου για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο, αργά αλλά σταθερά αναδύεται το τέλος της εποχής του fracking . Σύμφωνα με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, οι αμερικανικοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου έχουν προφανώς εξαντλήσει σε μεγάλο βαθμό το αναπτυξιακό δυναμικό τους και φαίνεται ότι δύσκολα μπορούν να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για πόρους με την παραγωγή τους. Ως αποτέλεσμα, ο συνολικός όγκος παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ δεν αυξάνεται αρκετά ώστε οι Αμερικανοί να παίξουν τον ρόλο τους.
Για πολλούς αναλυτές, η επί του παρόντος αποδυναμωμένη βιομηχανία πετρελαίου των ΗΠΑ είναι επίσης ένας από τους κύριους λόγους για την υπόθεση ότι οι ΗΠΑ θα χάσουν την επιρροή τους στον παγκόσμιο πετρελαϊκό τομέα μακροπρόθεσμα και ότι οι χώρες του ΟΠΕΚ θα μπορούσαν σταδιακά να ανακτήσουν το καθεστώς τους ως σημαντικοί «ρυθμιστές». σε αντάλλαγμα.
Υπάρχουν όμως και άλλες πτυχές που οδηγούν αυτήν την εξέλιξη, όπως αναλύονται από Ρώσους ειδικούς. Αυτά περιλαμβάνουν τους εμπορικούς και οικονομικούς περιορισμούς της Δύσης κατά της Ρωσίας και των πετρελαϊκών εταιρειών της και τις σχετικές αβεβαιότητες για άλλους παραγωγούς πετρελαίου. Αυτά έχουν συμβάλει σημαντικά στην τρέχουσα τάση, γι’ αυτό και ο ΟΠΕΚ και οι χώρες εταίροι του, ευθυγραμμίζουν εκ νέου τη στρατηγική τους. Ενώ η προηγούμενη προσέγγιση στόχευε κυρίως στην επέκταση και τη διασφάλιση των αγορών, η εστίαση θα πρέπει τώρα προφανώς να είναι στην τιμολόγηση του πετρελαίου. Αυτό συνδέεται επίσης με την απόφαση που έλαβε ο OPEC+ πριν από μερικές εβδομάδες για συνεχή μείωση της μελλοντικής παραγωγής, για να διατηρηθούν οι τιμές του πετρελαίου πάνω από το όριο των 80 δολαρίων.
Συμφέροντα του ΟΠΕΚ+
Η κινητήρια δύναμη πίσω από αυτή την πολιτική είναι η Σαουδική Αραβία, η οποία είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο και ο εικονικός ηγέτης του ΟΠΕΚ. Το κίνητρό του όσον αφορά τα σχεδιαζόμενα μέτρα, τα οποία υποστηρίζονται και από άλλες χώρες παραγωγής με επιρροή, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή το Κουβέιτ, μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι το εμπάργκο κατά της Ρωσίας που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και το λεγόμενο όριο τιμής στις παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου είχαν επίσης αντίκτυπο σε προβλήματα άλλων παραγωγών πετρελαίου ή ακόμη και θεωρήθηκαν ως πιθανός κίνδυνος.
Αυτό περιλαμβάνει ιδίως το γεγονός ότι οι κυρώσεις έχουν προκαλέσει διακυμάνσεις στην αγορά πετρελαίου, η οποία υπόκειται σε ολοένα και πιο απρόβλεπτες και δυναμικές διακυμάνσεις των τιμών ως αποτέλεσμα. Προσθέτοντας σε αυτό τις ασαφείς προοπτικές για την οικονομική ανάκαμψη της Κίνας ή την απειλή μιας πιθανής ύφεσης στην Ευρώπη ή τις ΗΠΑ, καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την αξιολόγηση του πώς θα συσχετιστούν αυτοί οι παράγοντες και πώς θα επηρεάσουν την αγορά.
Πολλές πετρελαιοπαραγωγικές χώρες, που παλαιότερα μπορούσαν να προβλέψουν τις αποδόσεις από τις επενδύσεις τους στην πετρελαϊκή βιομηχανία, έρχονται ξαφνικά αντιμέτωπες με πολύ μεγάλους κινδύνους. Ως εκ τούτου, τώρα προσπαθούν να προστατεύσουν καλύτερα τα δικά τους συμφέροντα και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να διατηρήσουν τις τιμές σταθερές και υψηλές. Ταιριάζει επίσης όμορφα με τα οικονομικά σχέδια της Σαουδικής Αραβίας ή της Ρωσίας, οι οποίες είναι ευάλωτες στην αστάθεια των τιμών και έχουν μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού τους με βάση τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου.
Για τις ΗΠΑ, από την άλλη, αυτή η κατάσταση είναι πιθανό να είναι περισσότερο πρόβλημα, διότι αφενός τροφοδοτεί τον πληθωρισμό στη χώρα και αφετέρου εμποδίζει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να ασκήσει ακόμη μεγαλύτερη οικονομική πίεση στη Μόσχα μέσω μείωσης των τιμών του πετρελαίου. Η Ουάσιγκτον μάλλον δεν έχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει να απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες αργού πετρελαίου από τα δικά της αποθέματα προκειμένου να περιορίσει τις αυξανόμενες τιμές πετρελαίου και τον πληθωρισμό που προκαλεί, αυξάνοντας τα κόστη παραγωγής και διανομής προϊόντων και ως εκ τούτου τις τιμές τους. Ωστόσο, ένα τέτοιο βήμα θεωρείται πάντα αβέβαιο για τον πετρελαϊκό τομέα των ΗΠΑ και δεν υπόσχεται ακριβώς επιτυχία ενόψει του καλοκαιριού, αφού σύντομα η παγκόσμια κατανάλωση καυσίμου θα αυξηθεί σημαντικά. Από αυτή την άποψη, υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν σχεδόν καμία ευκαιρία να έχουν λόγο στον ΟΠΕΚ+ όσον αφορά την τιμολόγηση.
(photo: pixabay)
