Αυτό που βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας σε σχέση με το ουκρανικό ζήτημα είναι η πρόταση του Βλαντιμίρ Πούτιν προς την Ουκρανία να επαναλάβει τις άμεσες διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη στις 15 Μαΐου – «χωρίς προϋποθέσεις». Ο Ρώσος Πρόεδρος έκανε αυτή τη δήλωση σε δημοσιογράφους στο Κρεμλίνο τη νύχτα της 11ης Μαΐου.
Η ρωσική εφημερίδα Vedomosti συνομίλησε με ειδικούς σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι.
Η Ρωσία ποτέ δεν αρνήθηκε να διαπραγματευτεί και ποτέ δεν έθεσε προϋποθέσεις για αυτές, τονίζει ο Νικολάι Σιλάεφ, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο για τα Προβλήματα του Καυκάσου στο MGIMO και ένας από τους συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες του Μινσκ. Πιστεύει ότι εάν η ουκρανική αντιπροσωπεία έρθει στην Κωνσταντινούπολη και συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις, αυτό θα σημαίνει τη συμφωνία της με το ρωσικό σενάριο για την διευθέτηση. «Φυσικά, δεν θέλουν να συμφωνήσουν με το ρωσικό όραμα, ούτε να παραδεχτούν ότι η ικανότητά τους να συνεχίσουν τον πόλεμο έχει εξαντληθεί. Επομένως, θα υπέθετα ότι τελικά δεν θα έρθουν», είπε ο ειδικός.
Αλλά αν η συνάντηση πραγματοποιηθεί, ο ειδικός πιστεύει ότι οι πιθανοί συμμετέχοντες θα είναι ο βοηθός του προέδρου Γιούρι Ουσάκοφ, καθώς και το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Άμυνας σε επίπεδο αναπληρωτών επικεφαλής τμημάτων και εκπροσώπων του κοινοβουλίου. Όσον αφορά το περιεχόμενο των πιθανών διαπραγματεύσεων, πιστεύει ότι μπορεί κανείς να ξεκινήσει από το σχέδιο συνθήκης που έχει ήδη συμφωνηθεί στην Κωνσταντινούπολη, αλλά με αναγνώριση των νέων συνόρων της Ρωσίας. «Πιθανότατα θα είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν οι παράμετροι της αποστρατιωτικοποίησης, της αποναζιστοποίησης και των εγγυήσεων ασφαλείας για τη Ρωσία και την Ουκρανία. Επίσης, υπό την έννοια όσων έχουν πει ο Ρώσος ηγέτης και οι Ρώσοι διπλωμάτες τους τελευταίους μήνες, είναι απαραίτητο να συζητηθεί ποιος θα υπογράψει νομικά δεσμευτικά έγγραφα εκ μέρους της Ουκρανίας και πώς θα διασφαλιστεί η νομιμότητα αυτού του ατόμου και των ίδιων των εγγράφων», λέει ο Σιλάεφ.
Ο Σιλάεφ τόνισε την σημασία της δήλωσης του Πούτιν προσωπικά για τον Τραμπ, ο οποίος δεν θέλει να εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση με την Ρωσία στην ίδια κλίμακα με τον προκάτοχό του, ούτε να εγκαταλείψει την Ουκρανία ως πλεονέκτημα εξωτερικής πολιτικής για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Δύση στο σύνολό της.
Οι πιθανότητες για διαπραγματεύσεις στις 15 Μαΐου είναι ασαφείς, πιστεύει ο Ντμίτρι Σούσλοφ, αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Ολοκληρωμένων Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σπουδών στην Ανώτατη Σχολή Οικονομικών του Εθνικού Ερευνητικού Πανεπιστημίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, τόσο η θέση της Μόσχας όσο και η θετική αντίδραση του Τραμπ στα λόγια του Πούτιν συνηγορούν υπέρ της έναρξης της διαδικασίας του άμεσου διαλόγου. Ταυτόχρονα, ο Ζελένσκι και οι σύμμαχοί του στην Ευρώπη συνεχίζουν να επιμένουν σε μια προκαταρκτική κατάπαυση του πυρός προκειμένου να προχωρήσουν σε πλήρεις διαπραγματεύσεις. «Ωστόσο, η Ρωσία υποθέτει ότι η μετάβαση σε μια εκεχειρία από την αρχή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον επανεξοπλισμό της Ουκρανίας», λέει ο ειδικός. Σύμφωνα με τον Σούσλοφ, η θέση της κυβέρνησης Τραμπ είναι καθοριστικής σημασίας. Εάν η συνάντηση πραγματοποιηθεί, θα γίνει σε επίπεδο ειδικά διορισμένων διαπραγματευτών, όπως ακριβώς έγινε την άνοιξη του 2022, πιστεύει.