« Arrête! C’est ici l’empire de la mort» είναι η απαγορευτική πινακίδα καθώς μπαίνετε, που σημαίνει «Σταματήστε, εδώ είναι η αυτοκρατορία του θανάτου». Είναι μια προειδοποίηση που πρέπει να λάβετε υπόψη – αυτός είναι ένας λαβύρινθος όπου τα τείχη είναι φτιαγμένα από εκατομμύρια ανθρώπινα οστά και κρανία.

Αλλά πολλοί ταξιδιώτες χάνουν ένα από τα πιο περίεργα ορόσημα της πόλης – επειδή είναι εξ ολοκλήρου υπόγειο.

Κρυμμένος κάτω από τους δρόμους του Παρισιού βρίσκεται ένας λαβύρινθος από σήραγγες με περισσότερους από έξι εκατομμύρια σκελετούς μέσα. Οι κατακόμβες του Παρισιού είναι ένα δίκτυο υπόγειων σηράγγων στην καρδιά του Παρισιού, όπου εναποτέθηκαν τα οστά περίπου έξι εκατομμυρίων πτωμάτων τον 18ο αιώνα .

Οι πολύβουοι δρόμοι της Αριστερής Όχθης σήμερα δίνουν ελάχιστες ενδείξεις για τα φρικιαστικά περάσματα κάτω από το έδαφος – εκτός από το γεγονός ότι υπάρχουν μόνο χαμηλά κτίρια στην άμεση περιοχή.

Οι κατακόμβες έχουν αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μυθιστοριογράφους (μεταξύ αυτών ο Βίκτορ Ουγκώ και ο Πατρίκ Ζίσκιντ), χρησιμοποιήθηκαν από τη Γαλλική Αντίσταση ως τόπος συνάντησης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και έχουν χρησιμοποιηθεί ως χώρος συναυλιών, ακόμη και ως κινηματογράφος.

Οι Κατακόμβες άνοιξαν για πρώτη φορά στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν προβλήματα δημόσιας υγείας στα νεκροταφεία του Παρισιού οδήγησαν τις αρχές να μεταφέρουν τους σκελετούς σε υπόγειο χώρο.

Τα τελευταία οστά τοποθετήθηκαν στις Κατακόμβες το 1860, αλλά ο χώρος άνοιξε για πρώτη φορά στο κοινό το 1809. Οι πρώτες επισκέψεις γίνονταν μόνο κατόπιν ραντεβού, αλλά γρήγορα έγιναν πολύ δημοφιλείς.

Ενώ μόνο ένα μικρό τμήμα των Κατακόμβων είναι ανοιχτό στο κοινό σήμερα, ολόκληρο το δίκτυο πιστεύεται ότι έχει μήκος περίπου 280 χιλιόμετρα.

Σήμερα, οι τουρίστες μπορούν να επισκεφθούν τον χώρο και οι Κατακόμβες δέχονται περίπου 550.000 επισκέπτες ετησίως.

Οι ταξιδιώτες θα πρέπει να κατέβουν 131 σκαλιά, 20 μέτρα κάτω στα «βάθη του Παρισιού» για να φτάσουν στον χώρο.

Στη συνέχεια, οι επισκέπτες ακολουθούν μια διαδρομή μήκους 1,5 χιλιομέτρου γύρω από τις Κατακόμβες, η οποία διαρκεί περίπου μία ώρα.

Και ενώ οι Κατακόμβες είναι ανοιχτές όλο το χρόνο, υπάρχει ένας ιδιαίτερα καλός λόγος για να τις επισκεφθείτε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Ακόμα κι αν οι θερμοκρασίες έξω είναι στο επίπεδο του καύσωνα, γενικά δεν είναι ποτέ θερμότερες από 14 βαθμούς μέσα στις Κατακόμβες, καθιστώντας τις σήραγγες την τέλεια δροσερή απόδραση από τον ζεστό καιρό.

Όσο ασυνήθιστο κι αν φαίνεται ως τουριστικό αξιοθέατο, οι Κατακόμβες έχουν λάβει βαθμολογία 4,1/5 αστέρια στο Tripadvisor.

Ένας κριτικός γράφει: «Τι μοναδική εμπειρία στο Παρίσι. Ήταν μια κατατοπιστική εμπειρία».

Ένα άλλο άτομο λέει: «Περίεργο αλλά ενδιαφέρον. Τα οστά ήταν τοποθετημένα και στοιβαγμένα επιδέξια.»

Και ένα άλλο άτομο αποκαλύπτει: «Αυτό ήταν το αγαπημένο μου μέρος του ταξιδιού μου στο Παρίσι. Είμαι νοσοκόμα και λάτρης της επιστήμης, και είμαι βέβαιος ότι όποιος έχει μεγάλο ενδιαφέρον για την ιστορία θα απολαύσει την επίσκεψη στις Κατακόμβες».

Η ιστορία των υπόγειων σηράγγων

Τα νεκροταφεία του Παρισιού είχαν ξεχειλίσει τη δεκαετία του 1780. Το Νεκροταφείο των Αγίων Αθώων στη δεξιά όχθη του Σηκουάνα ήταν ένα από τα χειρότερα – ένα μέρος όπου οι νεκροί θάβονταν σε ομαδικούς τάφους, με τα κρανία και τα οστά στοιβαγμένα σε νεκροτομεία, και η κατάσταση ήταν τόσο άσχημη που τα λείψανα κατέρρεαν σε κελάρια και γειτονικά σπίτια.

Το 1786, οι αρχές της πόλης αποφάσισαν ότι χρειάζονταν απεγνωσμένα μέτρα. Οι τάφοι του νεκροταφείου εκτάφθηκαν και βρέθηκε μια τοποθεσία για ένα οστεοφυλάκιο. Εκείνη την εποχή, οι κατακόμβες ήταν μια περιοχή με εγκαταλελειμμένα ορυχεία έξω από τα τείχη της πόλης. Χρειάστηκαν δύο χρόνια νυχτερινών πομπών για να ολοκληρωθεί το μακάβριο έργο της μεταφοράς των ανθρώπινων λειψάνων πάνω από τον ποταμό.

Οι σήραγγες καθαγιάστηκαν και με την πάροδο του χρόνου τα οστά οργανώθηκαν, στοιβάστηκαν σε μοτίβα και τοίχους και μετατράπηκαν σε μαυσωλείο που έγινε ένα δημοφιλές (αν και νοσηρό) τουριστικό αξιοθέατο τον 1800.

The Catacombs of Paris; are underground ossuaries in Paris, France 🇫🇷, which hold remains of more than 6 million people :

History of Paris Catacombs starts in late 18th Century CE, when major public health problems tied to city’s cemeteries led to a decision to transfer their… pic.twitter.com/cLH75jCbbn

— Archaeo – Histories (@archeohistories) March 28, 2025

photo: pixabay