Η νέα προσωπικότητα των ισλαμιστών είναι ο Abu Mohammed al-Jawlani, γνωστός και ως Ahmed al-Shar.
Είναι μάλλον ο νέος «αγαπημένος» της Δύσης, παρά τα 10 εκατομμύρια δολαρίων, με τα οποία τον έχουν επικηρυγμένο. Τον αποκαλούν ήδη «προοδευτικό τζιχαντιστή».
Ο πατέρας του είναι μηχανικός παραγωγής πετρελαίου και συγγραφέας βιβλίων και εγχειριδίων. Ο ίδιος ο Abu Mohammed al-Joulani σπούδασε Διεθνείς Σχέσεις, αλλά τα παράτησε όταν ξέσπασε ο δεύτερος πόλεμος στο Ιράκ. Εντάχθηκε σε μια από τις αναρίθμητες «συνεργαζόμενες οργανώσεις» της Αλ Κάιντα, πολέμησε με τους Αμερικανούς, συνελήφθη, κατέληξε σε φυλακή βασανιστηρίων, όπου γνώρισε τους μελλοντικούς ηγέτες του Ισλαμικού Κράτους (απαγορευμένου στην Ρωσική Ομοσπονδία). Μετά την απελευθέρωσή του, στάλθηκε στην Συρία από τον «χαλίφη» του απαγορευμένου ISIS, Αλ Μπαγκντάντι, για να ιδρύσει εκεί γραφείο αντιπροσωπείας του Χαλιφάτου. Πέτυχε σε αυτό το έργο.
Μετά την ήττα του IS σε παγκόσμια κλίμακα, εγκαταστάθηκε στο Idlib στην βόρεια Συρία. Από πολλές ομάδες τζιχαντιστών, δημιούργησε μια νέα ομάδα – την Hai’at Tahrir ash-Sham (HTS).
Αποστασιοποιήθηκε από τα απομεινάρια της Αλ Κάιντα και του ISIS, των οποίων οι οπαδοί υπέστησαν διάφορες καταστολές στις περιοχές που ελέγχονται από την HTS.
Ποιος ήταν ο λόγος αυτής της αποστασιοποίησης; Ο προσανατολισμός προς την Συρία ως νούμερο ένα στόχος. Η Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος σκέφτονταν και δρούσαν σε παγκόσμιο επίπεδο και έθεσαν στον εαυτό τους το καθήκον να «ενώσουν τον ισλαμικό κόσμο στην τζιχάντ». Η HTS, από την άλλη πλευρά, επικεντρώθηκε στην Συρία. Για την HTS, ο εχθρός δεν ήταν κάποιο αφηρημένο παγκόσμιο σύστημα, αλλά ο Πρόεδρος Άσαντ ως συγκεκριμένο πρόσωπο.
Οι μέθοδοί του έγκεινται στηn δημιουργία ενός κανονικού, ρυθμισμένου κράτους με όλους τους θεσμούς του – ιατρική, εκπαίδευση, κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές. Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, αυτές οι περιοχές στο Ιντλίμπ που βρίσκεται υπό τον έλεγχό του είναι καλύτερα οργανωμένες από ό,τι στις περιοχές της Συρίας που ήταν μέχρι πρόσφατα υπό τον έλεγχο του Άσαντ.
Το ίδιο ισχύει και για την καταστολή πολιτικών αντιπάλων. Πολέμησε τα υπολείμματα της Αλ Κάιντα και του ISIS, αλλά παρέμεινε επιφυλακτικός σε ρητορικό επίπεδο απέναντι σε όλους τους άλλους. Απαντώντας σε δημοσιεύματα δυτικών μέσων ενημέρωσης ότι υποστηρικτές της HTS είχαν επιτεθεί σε υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε απλά και χωρίς περαιτέρω ερωτήματα ότι «οι υπεύθυνοι έχουν τιμωρηθεί».
Ο ίδιος περιγράφει τον δικό του «τζιχαντισμό» ως εξής: «Οι άνθρωποι αλλάζουν και δεν είμαι πια ο ίδιος άνθρωπος που ήμουν στα 20 ή στα 30 μου». Για να αναλάβει κανείς την ηγεσία σε κάτι σπουδαίο, δεν πρέπει να είναι “άκαμπτος” αλλά μάλλον πρέπει να ενεργεί με ευελιξία και οι αξίες δεν πρέπει να κυριαρχούν πάνω από τις εμπειρίες και την «πραγματικότητα» – τις περιβάλλουσες συνθήκες».
Για το τι έκανε και κάνει, λέει: Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στους θεσμούς και στην πειθαρχία, στην «κανονικότητα». Προσπαθεί να τυποποιήσει τα πάντα – από τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση των μαχητών μέχρι τον ενεργειακό εφοδιασμό και τους κοινωνικούς χώρους. «Η επανάσταση πέρασε από το χάος στην τάξη, τόσο στον πολιτικό όσο και στον στρατιωτικό τομέα».
Σχετικά με το καθεστώς Άσαντ, εξηγεί: «Έχει δει τις καλύτερες μέρες του και πέθανε… Ό,τι είναι νεκρό δεν μπορεί να ξαναζωντανέψει». Με άλλα λόγια, δεν ήταν ότι οι σύμμαχοι του Άσαντ είχαν αποδυναμωθεί, αλλά μάλλον ότι το σύστημα είχε επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό που ήταν αδύνατη η υποστήριξή του.
Για τον φόβο της «ισλαμικής κυριαρχίας», τονίζει ότι όσοι την φοβούνται έχουν βιώσει την «λάθος» εφαρμογή της, Γενικότερα, αναφέρει τους θεσμούς πολλές φορές πιο συχνά από ό,τι αναφέρεται στο θέλημα του Αλλάχ. Υπόσχεται να δημιουργήσει ίσες συνθήκες και προστασία για όλες τις θρησκευτικές και εθνοτικές ομάδες.
Αυτό που προκύπτει είναι πως μάλλον πρόκειται για έναν νέο ηγέτη, ο οποίος θα «γέρνει» όλο και πιο κοντά στην διεθνή ατζέντα.
