H αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Modena Inc ανακοίνωσε τη Δευτέρα (16/11) ότι το εμβόλιό της κατά της COVID-19 έχει 94,5% αποτελεσματικότητα, προσφέροντας ένα ακόμη υποψήφιο και ελπιδοφόρο όπλο στη φαρέτρα κατά της πανδημίας του κορωνοϊού.
Η εταιρεία έγινε έτσι η δεύτερη αμερικανική, μετά την Pfizer, που μέσα σε μία εβδομάδα ανακοινώνει αποτελέσματα τα οποία ξεπερνούν τις προσδοκίες ακόμα και της επιστημονικής κοινότητας, βασιζόμενη στα αποτελέσματα των πρόσφατων κλινικών δοκιμών της.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Moderna, κανένας σοβαρά ασθενής της COVID-19 δεν παρατηρήθηκε μεταξύ των συμμετεχόντων στην ομάδα που έλαβε το εμβόλιο, έναντι 11 στην ομάδα του placebo, ενώ 9-10% των εμβολιασμένων ατόμων παρουσίασε παρενέργειες μετά τη δεύτερη δόση, όπως κόπωση, πόνο ή ερύθημα στο σημείο της ένεσης.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί πως τα αποτελέσματα αυτά της κλινικής δοκιμής δεν έχουν ακόμα αξιολογηθεί από ανεξάρτητους ειδικούς, με περισσότερα από 30.000 άτομα να συμμετέχουν στην τρίτη φάση των κλινικών δοκιμών της Moderna, που ξεκίνησε τον Ιούλιο.
Υπενθυμίζεται ότι το εμβόλιο είναι δύο δόσεων με απόσταση 28 ημερών.
Το πλεονέκτημα του εμβολίου
Σημαντικό πλεονέκτημα πάντως του εμβολίου της Moderna είναι το γεγονός ότι η διατήρησή του δεν απαιτεί ακραίες συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας, όπως των Pfizer/BioNTech, διευκολύνοντας έτσι τη μεταφορά και διανομή του. Η Moderna υποστηρίζει ότι το εμβόλιό της μπορεί να διατηρηθεί σε συνθήκες ψύξης 2-8 βαθμών Κελσίου για 30 ημέρες και να αποθηκευτεί για 6 μήνες στους -20 βαθμούς Κελσίου. Υπενθυμίζεται ότι το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech απαιτεί μεταφορά και αποθήκευση στους -70 βαθμούς Κελσίου, ενώ σε θερμοκρασίες ψυγείου μπορεί να αποθηκευτεί για μέχρι πέντε ημέρες.
Επίσης, τα στοιχεία από την έρευνα της Moderna δείχνουν ότι το εμβόλιο πρόλαβε μολύνσεις από σοβαρής μορφής COVID-19, ζήτημα που που δεν έχει διευκρινιστεί για το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech.
Η τεχνολογία του mRNA
Το εμβόλιο πάντως της Moderna, όπως και των Pfizer/BioNTech, βασίζεται στην τεχνολογία του αγγελιοφόρου RNA (mRNA), βάσει της οποίας συνθετικά γονίδια μπορούν να αναπτυχθούν και να παρασκευασθούν σε διάστημα εβδομάδων σε μεγάλη κλίμακα. Ρυθμός ταχύτερος από εκείνων των συμβατικών εμβολίων, γεννώντας ελπίδες στην επιστημονική κοινότητα για ένα νέο εργαλείο προκειμένου να ανταποκρίνεται γρήγορα όταν βρίσκεται αντιμέτωπη με λοιμώδη νοσήματα, αν και υπάρχουν ακόμα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τα συγκεκριμένα εμβόλια.
Η τεχνολογία mRNA είναι σχεδιασμένη ώστε να προκαλεί ανοσολογική απόκριση χωρίς τη χρήση παθογόνων, δηλαδή στοιχείων του ίδιου του ιού.
Με βάση την τεχνική αυτή, οδηγίες για τον τρόπο κατασκευής πρωτεϊνών που μοιάζουν αλλά δεν είναι ο ιός, μεταβιβάζονται στα κύτταρα του εμβολιασμένου, δημιουργώντας αντισώματα που τελικά καταπολεμούν τον ιό.
Το mRNA ή αγγελιαφόρο RNA είναι το RNA που μεταφέρει τη γενετική πληροφορία από το DNA στα ριβοσώματα ( μικρά κυτταρικά σωματίδια όπου γίνεται η σύνθεση των πρωτεϊνών) για την πρωτεϊνοσύνθεση των κυττάρων. Στα ευκαρυωτικά (με πλήρως σχηματισμένο δηλαδή πυρήνα) κύτταρα όταν το mRNA μεταγράφεται από το DNA υφίσταται επεξεργασία πριν εξαχθεί από τον πυρήνα στο κυτταρόπλασμα (διαδικασία ωρίμανσης). Εκεί συνδέεται με τα ριβοσώματα και μεταφράζεται στην αντίστοιχη πρωτεΐνη με τη βοήθεια του μεταφορικού RNA ή tRNA.
Με απλά λόγια, το mRNA δίνει εντολή στα κύτταρα να παραγάγουν ουσίες αναγκαίες για τη λειτουργία ολόκληρου του οργανισμού.
Στην ουσία τα βασισμένα στην τεχνική αυτή εμβόλια χρησιμοποιούν «κλώνους» mRNA προκειμένου να «ξεγελάσουν» τα κύτταρα να παραγάγουν μια τροποποιημένη μορφή μιας βασικής πρωτεΐνης του κορονοϊού, προκαλώντας έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδράσει και να καταστρέψει τον πραγματικό ιό.
Από την άλλη, τα παραδοσιακά εμβόλια χρησιμοποιούν κατεστραμμένα τμήματα ιών ή ολόκληρους «εξασθενημένους» ιούς, μια ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία. Εκτός αυτού το mRNA είναι κατάλληλο επίσης για γρήγορο επαναπροσδιορισμό.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως μέχρι σήμερα η τεχνολογία mRNA ήταν επικεντρωμένη στην καταπολέμηση του καρκίνου, με το mRNA να χρησιμοποιείται προκειμένου να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα των καρκινοπαθών να «αναγνωρίσει» τους όγκους. Μια τεχνολογία που επιτρέπει την ανάπτυξη εμβολίων ειδικά για τον ασθενή, αφού κάθε όγκος είναι διαφορετικός.
sputnik/ photo unsplash