Τα σημάδια από δάγκωμα σε έναν σκελετό 1.800 ετών από τη Ρωμαϊκή Βρετανία υποδηλώνουν ότι ένας μονομάχος σκοτώθηκε πιθανώς ένα μεγάλο λιοντάρι, αναφέρει μια νέα μελέτη.

Ωστόσο, μελετητές που δεν συμμετείχαν στην έρευνα είχαν ανάμεικτες απαντήσεις στα ευρήματα της ομάδας, με έναν ειδικό να λέει ότι αυτό το άτομο δεν θα ήταν μονομάχος και αναρωτήθηκε αν το άτομο ήταν αντ’ αυτού ένας καταδικασμένος κρατούμενος.

Παρά τη διαφωνία, μερικά πράγματα είναι σίγουρα: Τα οστά του άνδρα αποκαλύπτουν ότι αποκεφαλίστηκε, πιθανώς όταν πέθαινε ή ήταν ήδη νεκρός. «Ο αποκεφαλισμός αυτού του ατόμου έγινε πιθανόν είτε για να τον βγάλει από τη δυστυχία του στο σημείο του θανάτου είτε για χάρη της συμμόρφωσης με τη συνήθη πρακτική», γράφουν οι συγγραφείς στη νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (23 Απριλίου) στο περιοδικό PLOS One .

Το σχήμα και το βάθος των σημαδιών του δαγκώματος που βρέθηκαν στον σκελετό του άνδρα υποδηλώνουν ότι ένα μεγάλο αιλουροειδές, πιθανώς ένα λιοντάρι, τον είχε ξεσκίσει. «Το σχήμα είναι απολύτως συνεπές με τεκμηριωμένες περιπτώσεις δαγκώματος μεγάλου αιλουροειδούς», έγραψε η ομάδα στην εφημερίδα.

Ο άνδρας, ο οποίος ήταν μεταξύ 26 και 35 ετών τη στιγμή του θανάτου του, θάφτηκε σε ένα νεκροταφείο που πιστεύεται ότι περιέχει τις ταφές άλλων μονομάχων. Στη ρωμαϊκή εποχή, το νεκροταφείο βρισκόταν στο Eboracum, το οποίο είναι τώρα η σύγχρονη πόλη του York, στην Αγγλία.

Το άτομο, το οποίο ανασκάφηκε το 2004 και το 2005, έχει δύο πιθανές ταυτότητες, είπε ο συν-συγγραφέας της μελέτης John Pearce, αναγνώστης αρχαιολογίας στο King’s College του Λονδίνου: ένας εκπαιδευμένος μονομάχος που πολέμησε με το μεγάλο λιοντάρι με ένα όπλο ή ένας άνδρας που είχε καταδικαστεί σε θάνατο και είχε πολεμήσει γυμνός.

Ο Pearce πιστεύει ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι ο άνδρας ήταν εκπαιδευμένος μονομάχος. «Η πιθανότητα να συμβεί αυτό είναι υψηλή σε αυτή την περίπτωση λόγω του επιχειρήματος ότι το νεκροταφείο στο οποίο είναι θαμμένος είναι ένα για μονομάχους», είπε ο Pearce στο Live Science.

Οι άλλοι σκελετοί που ανακαλύφθηκαν στο νεκροταφείο έχουν τραύματα συμβατά με αυτά των μονομάχων. «Υπάρχουν στοιχεία για επουλωμένο τραύμα στη συλλογή των σορών που ανακτήθηκαν , κάτι που υποδηλώνει επαναλαμβανόμενες μάχες», είπε στο Live Science ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Timothy Thompson, ο οποίος έχει υπόβαθρο στην εγκληματολογική ανθρωπολογία. Επιπλέον, πολλά από τα θαμμένα άτομα αποκεφαλίστηκαν, κάτι που μερικές φορές συνέβαινε σε ηττημένους μονομάχους στο τέλος ενός αγώνα, έγραψε η ομάδα στην εφημερίδα.

Η μάχη στην οποία πέθανε ο άνδρας πιθανότατα θα είχε γίνει σε αρένα της πόλης. «Ως μεγάλη πόλη στη Βρετανία και πατρίδα μιας λεγεώνας, η Ρωμαϊκή Υόρκη θα είχε σχεδόν σίγουρα τουλάχιστον μία αρένα», είπε ο Pearce. Ωστόσο, η ακριβής τοποθεσία της αρένας είναι ασαφής.

Αν και εικόνες αγώνων εναντίον θηρίων έχουν βρεθεί σε ρωμαϊκές τοποθεσίες και οι αφηγήσεις κειμένου αναφέρουν αυτές τις μάχες, μέχρι τώρα υπάρχουν ελάχιστα ανθρωπολογικά στοιχεία για αυτές. Αυτή είναι “η πρώτη φυσική απόδειξη για μάχη μονομάχων ανθρώπου-ζώου από τη ρωμαϊκή περίοδο που παρατηρήθηκε οπουδήποτε στην Ευρώπη”, έγραψε η ομάδα στην εφημερίδα.

Σε ένα σύγχρονο πείραμα, οι ερευνητές έδωσαν ένα κόκκαλο σε ένα μεγάλο αιλουροειδές σε έναν αγγλικό ζωολογικό κήπο, ώστε να μπορέσουν να εξετάσουν τα σημάδια από δαγκώματα.

Το λιοντάρι θα είχε μεταφερθεί στο Γιορκ μέσω ενός συνδυασμού θαλάσσιων, ποταμών και οδικών ταξιδιών, είπε ο Pearce, σημειώνοντας ότι «δεν υπήρχε εγγενής πανίδα μεγάλων αιλουροειδών» στην Αγγλία. Το λιοντάρι μπορεί να είχε μεταφερθεί σε όλη τη διαδρομή από τη Βόρεια Αφρική.

«Το λιοντάρι θα είχε μεταφερθεί μέσω των καθιερωμένων οδών εφοδιασμού που συνέδεαν το York», είπε ο Pearce. Σημείωσε ότι τα ποτάμια της ηπειρωτικής Ευρώπης, όπως ο Ρήνος και ο Ροδανός, μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν για τη μετακίνηση του ζώου. Πιθανόν να ήταν εγκλωβισμένο ή σε ένα κλουβί κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού και θα ήταν δύσκολο για τους χειριστές του να το κρατήσουν με τροφή. Δεν είναι σαφές εάν οι χειριστές του ζώου είχαν κάποια μορφή ηρεμιστικού που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν.

Θα υπήρχε υψηλός κίνδυνος να πεθάνει το ζώο λόγω του άγχους του μακρινού ταξιδιού, σημείωσε ο Pearce.

Οι μελετητές που δεν συμμετείχαν στην έρευνα είχαν ανάμεικτες αντιδράσεις στα ευρήματα της ομάδας.

Ο Alfonso Mañas , ένας ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ, ο οποίος έχει μελετήσει εκτενώς τους μονομάχους, ήταν αμφίβολος για πολλά από τα ευρήματα της ομάδας. Για παράδειγμα, αυτός ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να ήταν μονομάχος, είπε ο Mañas, επειδή στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, οι άνθρωποι που πολεμούσαν θηρία ήταν είτε καταδικασμένοι αιχμάλωτοι είτε μαχητές εκπαιδευμένοι να πολεμούν θηρία – κανένας από τους δύο δεν θεωρούνταν μονομάχος. Οι ερευνητές των μονομάχων «προσπαθούν να εξαλείψουν το παλιό λάθος ότι οι μονομάχοι πολέμησαν με θηρία», είπε ο Mañas στο Live Science.

Σημείωσε επίσης ότι τα σημάδια των δοντιών θα μπορούσαν να προέρχονται από λύκους, που είναι αυτόχθονες στη Βρετανία, παρά από λιοντάρι ή άλλη μεγάλη γάτα. Μια πιθανότητα είναι ότι αυτός ο άνδρας εκτελέστηκε μέσω αποκεφαλισμού και δαγκώθηκε από λύκο ή σκύλο στη συνέχεια, είπε ο Mañas.

Άλλοι ερευνητές θεώρησαν ότι τα ευρήματα που παρουσιάζονται στο άρθρο ήταν εύλογα. Τα συμπεράσματα είναι «σίγουρα μια ενδιαφέρουσα και συναρπαστική προοπτική», είπε ο Jordon Houston , επίτιμος ακαδημαϊκός στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Auckland στη Νέα Ζηλανδία, στο Live Science. “Συνολικά, αυτό είναι ένα εξαιρετικό άρθρο και πολύ καλά ερευνημένο.”

Ο Mike Bishop , ένας ανεξάρτητος μελετητής που έχει μελετήσει εκτενώς τους Ρωμαίους μονομάχους και τον ρωμαϊκό στρατό, είπε στο Live Science ότι «το έγγραφο είναι σίγουρα ενδιαφέρον, κυρίως για την επιβεβαίωση αυτού που ήδη υποπτευόταν – ότι η μάχη ανθρώπου/μεγάλου ζώου έγινε στις βορειοδυτικές επαρχίες της αυτοκρατορίας».

Ο Μάικλ Κάρτερ , καθηγητής κλασικών και αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπροκ στον Καναδά, ο οποίος έχει μελετήσει εκτενώς τους μονομάχους, υποστήριξε γενικά τα ευρήματα της εργασίας. Η ανάλυση της ομάδας είναι «πειστική και δικαιολογεί την εικασία ότι το άτομο σκοτώθηκε από μια μεγάλη γάτα», είπε ο Κάρτερ στο Live Science. «Το σενάριο που φαντάζομαι είναι πιο πιθανό είναι ότι το θύμα είχε καταδικαστεί να δοθεί ως τροφή στα θηρία».

Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ

photo: pixabay