Ήταν η πιο ακμάζουσα πόλη της περιοχής, αλλά είχε την ατυχία να βρίσκεται στις εκβολές του ποταμού Λήλας, που παρείχε πρόσβαση στην εύφορη πεδιάδα του Ληλαντίου, ακριβώς στην περιοχή που αμφισβητήθηκε μεταξύ των πόλεων Χαλκίδα και Ερέτρια.

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από το 1964 έφεραν στο φως πολυάριθμα ερείπια της αρχαίας πόλης, συμπεριλαμβανομένων τριών μεγάλων νεκροπόλεων, με κεραμική που χρονολογείται από την ύστερη μυκηναϊκή περίοδο, υποδεικνύοντας ότι ο χώρος κατοικούνταν ήδη στην Εποχή του Χαλκού.

Τα ευρήματα προκάλεσαν αίσθηση γιατί αποκάλυψαν ότι το Λευκαντί ήταν μυκηναϊκός οικισμός, αλλά ότι μετά την καταστροφή όλων των άλλων μυκηναϊκών πόλεων γύρω στο 1200 π.Χ., το Λευκαντί όχι μόνο συνέχισε να υπάρχει αλλά γνώρισε και μεγάλη άνθηση, που έγινε στα τέλη του αι. 11ος αιώνας η πλουσιότερη πόλη της Ελλάδας μαζί με την Αθήνα για τους επόμενους δύο αιώνες.

Ωστόσο, το όνομα της πόλης είναι άγνωστο. Λευκαντί ονομάζεται το σύγχρονο χωριό που βρίσκεται στην ακτή και ο λόφος στον οποίο βρισκόταν η αρχαία πόλη ονομάζεται σήμερα Ξερόπολη. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να είναι η Αργούρα που αναφέρει ο Δημοσθένης, αλλά σε κάθε περίπτωση, η συναίνεση τη θεωρεί μητέρα πόλη της Ερέτριας.

Το σημαντικότερο και σημαντικότερο εύρημα των αρχαιολόγων στον χώρο έγινε το 1980. Αποτελείται από τα ερείπια ενός κτιρίου διαστάσεων 45 επί 10 περίπου μέτρων με τοίχους από τούβλα σε πέτρινη βάση, που σώζονται έως και 1,5 μέτρα ύψος, και το οποίο Οι αρχαιολόγοι το χρονολογούν στα τέλη του 10ου αιώνα π.Χ. (μεταξύ 1000 και 950 π.Χ.).

Μια σειρά από τρύπες στο κέντρο πρέπει να περιείχε τους στύλους που στήριζαν την οροφή και εξωτερικά περιβαλλόταν από μια βεράντα με ξύλινους κορμούς, που έμοιαζαν πολύ με τις πρώιμες μορφές των ελληνικών ναών.

Στο εσωτερικό, ακριβώς στο κέντρο του κτιρίου, υπήρχε ένας μεγάλος κρατήρας τοποθετημένος στην κορυφή ενός τάφου βάθους 2,5 μέτρων χωρισμένος σε δύο διαμερίσματα. Το βόρειο διαμέρισμα περιείχε τα υπολείμματα τεσσάρων αλόγων. Στα νότια, οι αρχαιολόγοι βρήκαν τον σκελετό μιας γυναίκας δίπλα σε έναν κυπριακό χάλκινο αμφορέα που περιείχε τη στάχτη ενός άνδρα τυλιγμένη σε ένα πανί.

Δίπλα τους, μια πλούσια προίκα που αποτελείται από ένα ξίφος και ένα μικρό μαχαίρι με λαβή από ελεφαντόδοντο, και τα δύο από σίδηρο, ένα δαχτυλίδι, δύο σπείρες από χρυσά μαλλιά, ένα χρυσό μετάλλιο με κοκκώδεις κύκλους και σχέδια με αστέρια, δύο χρυσούς θώρακες με σπειροειδή σχέδια, και αρκετές χάλκινες και σιδερένιες καρφίτσες ρούχων. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα προέρχονταν από την Αίγυπτο και άλλα μέρη στην Εγγύς Ανατολή.

Η απουσία ιχνών κατοίκησης υποδηλώνει ότι η κατασκευή ήταν ένας τάφος, που δημιουργήθηκε για να θάψει αυτούς τους δύο ανθρώπους. Κάποια στιγμή μετά την ταφή, το κτίριο γκρεμίστηκε και γέμισε για να σχηματιστεί ανάχωμα. Η ομοιότητα με τον ήρωα που περιγράφει ο Όμηρος οδήγησε στο να θεωρηθεί ως ηρώον, δηλαδή ένα ιερό που χτίστηκε πάνω από έναν τάφο για τη μνήμη ενός ήρωα.

Και ποιος θα μπορούσε να είχε ταφεί εκεί, με θησαυρούς αντάξιους ενός ομηρικού ήρωα; Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, όπως ο Peter Blome, η ταφή αυτού του πρίγκιπα του Λευκαντίου έχει πολλές ομοιότητες με την τελετή της κηδείας που περιγράφεται περισσότερο στο βιβλίο 23 της Ιλιάδας , την ταφή του Πάτροκλου.

Πρώτον, ο πρίγκιπας του Λευκαντίου αποτεφρώθηκε επίσης σε νεκρική πυρά, καθώς οι τρύπες του κολόνα που βρέθηκαν περιείχαν ίχνη απανθρακωμένου ξύλου, όπως ακριβώς ήταν ο Πάτροκλος και ο Έκτορας.

Επιπλέον, ο Όμηρος αφηγείται ότι μεταξύ των πολλών προσφορών που τοποθετεί ο Αχιλλέας στην πυρά του αποθανόντος φίλου του είναι τέσσερα γερολαιμικά άλογα με στιβαρές οπλές ( Ιλιάδα , 23.171), περιέργως ο ίδιος αριθμός με το Λευκαντί, αν και εδώ δεν αποτεφρώθηκαν αλλά θάφτηκαν σε διαμέρισμα δίπλα στον κυρίως τάφο.

Σύμφωνα με τον Peter Blome, τα δώδεκα νεαρά θύματα της Τροίας που ο Αχιλλέας σκοτώνει σε μια έκρηξη οργής (Ιλιάδα. 23.175) δεν θα αναμένονταν σε μια πραγματική ομηρική κηδεία, αλλά είναι σημαντικό να τεθεί το ερώτημα πώς πρέπει να φανταστούμε την κατάσταση και τον θάνατο. της γυναίκας που είναι θαμμένη δίπλα στον πρίγκιπα .

Ακόμη και με τα λείψανα του πρίγκιπα του Λευκαντίου, ακολουθήθηκε μια παρόμοια διαδικασία με αυτή που περιγράφεται στην ομηρική ποίηση: τα εναπόθεσαν σε ένα πολύτιμο ύφασμα, το οποίο στη συνέχεια τοποθέτησαν σε μια τεφροδόχο τοποθετημένη σε ένα λάκκο σκαμμένο στο έδαφος, όπως οι Τρώες έκαναν με τα λείψανα του Έκτορα ( Ιλιάδα , 24.797).

Και χαρακτηριστικό της ομηρικής ταφικής τελετουργίας είναι επίσης η δημιουργία τύμβου που έχει στηθεί σε πέτρινη βάση για να σηματοδοτήσει τη μνήμη του εκλιπόντος. Στο Λευκαντί έγινε κάτι διαφορετικό, αλλά όχι εντελώς διαφορετικό.

Συνοπτικά, σύμφωνα με τον Blome, εδώ γίνεται μια προσπάθεια που σχεδόν ισοδυναμεί με την επική περιγραφή της κηδείας του Πάτροκλου και όλα τα επαληθεύσιμα αρχαιολογικά στοιχεία των ταφών πρίγκιπα συνδυάζονται για να σχηματίσουν ένα μοντέλο που, όσο μπορούμε να δούμε τώρα, θα ήταν αδιανόητο χωρίς γνώση των επικών πηγών .

Σε άλλα μέρη όπως η Σαλαμίνα ή η Αθήνα, έχουν βρεθεί ταφές αυτού του τύπου, αλλά όλες χρονολογούνται μετά το 750 π.Χ., πιθανώς επηρεασμένοι από το ομηρικό έπος που ήθελαν να μιμηθούν.

Αλλά αυτό που βρέθηκε στο Λευκαντί είναι περίπου 200 χρόνια νωρίτερα από τον Όμηρο, γεγονός που κάνει τον Μπλόμ να αναρωτηθεί μήπως δεν ήταν τελετουργίες κηδειών όπως αυτές του Λευκαντίου που ενέπνευσαν την μετέπειτα επική ποίηση. Υπό αυτή την έννοια, είναι πολύ πιθανό στο Λευκαντί να γινόμαστε όντως μάρτυρες της κηδείας του Πάτροκλου, αν και δεν γνωρίζουμε το όνομά του.

photo: pixabay