Η συμβολή του τραπεζικού τομέα στο Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων συζητήθηκε, νωρίτερα σήμερα, στη Βουλή, στο πλαίσιο σχετικής επίκαιρης ερώτησης του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χάρη Μαμουλάκη.

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υπενθύμισε δηλώσεις του πρωθυπουργού, σύμφωνα με τις οποίες οι συστημικές τράπεζες θα διαθέσουν 100 εκατομμύρια ευρώ για την ανακατασκευή σχολείων και 100 εκατομμύρια ευρώ για τη δημιουργία του φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων. Όπως, όμως, σημείωσε ο κ.Μαμουλάκης, με ανακοίνωση του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Διαρθρωτικού Σχεδίου για το 2025-2028 γίνεται γνωστό ότι «οι τέσσερις συστημικές τράπεζες της Ελλάδας θα συμμετάσχουν στο νέο οργανισμό, με δανειακή συνεισφορά συνολικού ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ». Ο βουλευτής κάλεσε τον παριστάμενο υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Θάνο Πετραλιά να ενημερώσει τη Βουλή “τι μεσολάβησε και οι τράπεζες αναίρεσαν την ειλημμένη συμφωνία με εθελοντική ενίσχυση του φορέα μετατρέποντας την εισφορά σε δανειακή χρηματοδότηση και αφήνοντας έκθετη στα μάτια της ελληνικής κοινής γνώμης τόσο την Κυβέρνηση, αλλά και πολλώ δε μάλλον τον ίδιο τον Πρωθυπουργό”.

Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ανέφερε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία για τη σύσταση του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης. “Βρισκόμαστε στο στάδιο δημοσίευσης του τεύχους των δεσμευτικών προσφορών, προκειμένου να καταθέσουν φάκελο υποψηφιοτήτων οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η σύσταση του φορέα αποτελεί εκ προοιμίου ένα εγχείρημα αρκετά απαιτητικό, το οποίο στοχεύει στη λύση ενός κοινωνικού προβλήματος στο οποίο απαιτείται η συμβολή και του ιδιωτικού τομέα”, είπε ο Θάνος Πετραλιάς και ενημέρωσε: “Με την εκκίνηση της διαγωνιστικής διαδικασίας, στο β΄ τρίμηνο του 2022, διαπιστώθηκαν πρακτικά ζητήματα, τα οποία έχρηζαν επιλύσεως, προκειμένου να επιτευχθεί ένας δείκτης απόδοσης ικανός, για να καταστεί ελκυστική η κατάθεση υποψηφιοτήτων από τους ιδιώτες κατά τη διαγωνιστική διαδικασία. Για τον λόγο αυτό με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τον ν.5072/2023 άρθρο 89 έγιναν νομοθετικές βελτιώσεις στον προαναφερόμενο νόμο του 2020, ενώ εκδόθηκαν και οι απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις 123224, 126872 και τελευταία 123242 στις 19-9-2024. Με βάση τα στοιχεία της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους η διαγωνιστική διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα εντός του τρέχοντος έτους -φαίνεται, εντός των επόμενων δύο ή τριών μηνών- ενώ ο φορέας θα αποτελέσει ενεργό πυλώνα της κοινωνικής προστασίας των ευάλωτων νοικοκυριών”.

Σε ό,τι αφορά στη συμβολή των τραπεζών, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είπε ότι “δεν υπάρχει αναίρεση κάποιας δέσμευσης”.

Αυτό που υπάρχει, σημείωσε ο κ. Πετραλιάς, είναι η συμμετοχή των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στον νέο φορέα με ίδια κεφάλαια ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ. “Αυτή η συνεισφορά μπορεί να πάρει είτε τη μορφή μετοχικού κεφαλαίου -γιατί, προσέξτε, ο φορέας είναι ιδιωτικός- είτε μέρος αυτού με τη μορφή δανεισμού. Ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων έχει χαρακτήρα ιδιωτικού φορέα. Η σύσταση του φορέα αποτελεί έργο -γι’ αυτό έχουμε διαγωνιστική διαδικασία- που θα αναληφθεί από ιδιώτη ανάδοχο, ο οποίος θα προκύψει από την εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία και μάλιστα θα πρέπει να είναι μια ad hoc οντότητα, δηλαδή θα πρέπει να συσταθεί ειδικά για τον σκοπό αυτόν”, είπε ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και σημείωσε:

“Η σχετική συμβολή, λοιπόν, του τραπεζικού τομέα προβλέπεται ότι μπορεί να γίνει, είτε με τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του αναδόχου που θα αναλάβει τον φορέα, είτε με την παροχή δανείου προς τον ανάδοχο, είτε με συνδυασμό αυτών των δύο. Για να καταλάβουμε, λοιπόν, δεν εμπλέκεται το κράτος καθ’ οποιονδήποτε τρόπο στον καθορισμό του ζητήματος συμβολής μεταξύ του τραπεζικού τομέα και του ιδιώτη αναδόχου, του ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Αυτό αποτελεί συνεργασία, ανάμεσα στις τέσσερις συστημικές τράπεζες και τον φορέα, και αποτελεί δική του συμφωνία κατά πόσο τα 100 εκατομμύρια που θα διατεθούν σε κάθε περίπτωση θα είναι ολόκληρο μετοχικό κεφάλαιο ή ένα μέρος δανεισμός ή μόνο δανεισμός”.

Το κριτήριο που θα καθορίσει ποιο ποσοστό θα είναι ίδια κεφάλαια, είπε ο κ. Πετραλιάς, είναι ο εσωτερικός βαθμός απόδοσης. “Η διαγωνιστική διαδικασία δεν προχωρούσε γιατί δεν μπορούσε να βρεθεί ιδιώτης ανάδοχος που να δεχτεί με αυτόν τον εσωτερικό βαθμό απόδοσης της επένδυσης να αναλάβει. ‘Αρα, τώρα μπορεί να προχωρήσει ο διαγωνισμός ακριβώς επειδή διατίθενται αυτά τα 100 εκατομμύρια. Το ποσοστό που θα είναι μετοχικό κεφάλαιο και δανεισμός είναι απόφαση ακριβώς της συμφωνίας, μεταξύ τραπεζών και του ιδιωτικού φορέα, για τη σύσταση του φορέα”, είπε ο κ. Πετραλιάς.

” Νομοθετήσατε το 2020 και μας λέτε, εδώ σε αυτήν εδώ την αίθουσα, πέντε ολόκληρα χρόνια μετά, ότι προτίθεστε να ολοκληρώσετε το διαγωνιστικό σκέλος για τη δημιουργία αυτού του φορέα; Προσέξτε, αυτό πέρα από αβελτηρία και κωλυσιεργία δείχνει ξεκάθαρα και μη ειλικρινή πρόθεση”, σχολίασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και παρατήρησε: “αν οι τράπεζες δώσουν 100 εκατομμύρια, για να μπουν μέσα στο μετοχικό σχήμα, δεν είναι εισφορά, δεν είναι διάθεση, δεν είναι προσφορά προς το κοινωνικό καλό, των τραπεζών. Το αντίθετο. ‘Αρα, θέλουν να μπουν και στο κομμάτι του επιθετικού real estate, όπως το εκλαμβάνουν οι τράπεζες. Αυτό μας λέτε σήμερα και μας απαντάτε εδώ και όχι ένα κοινωνικό αντιστάθμισμα αυτών των τεσσάρων συστημικών τραπεζών που ξέρετε πολύ καλά τα συσσωρευμένα υπερκέρδη που έχουν για τρία, τέσσερα συναπτά χρόνια πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως”.

“Υπήρξε καθυστέρηση όντως στην εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας. Γιατί; Γιατί ο δείκτης εσωτερικής απόδοσης το IRR που λέμε -Internal Rate of Return- ήταν πάρα πολύ χαμηλός και δεν εμφανιζόταν ελκυστικός στους επενδυτές και υπήρχε ο κίνδυνος -και αυτό γνωρίζαμε- δεν υπήρχε ενδιαφέρον για έλλειψη προσφορών για το στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας για να συσταθεί ο φορέας”, ανέφερε ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και προσέθεσε: “Τι συνέβη, λοιπόν; Έτσι, πέραν των απαραίτητων τροποποιήσεων που έγιναν στο νομοθετικό κανονιστικό πλαίσιο, το εμπόδιο στην προώθηση της διαγωνιστικής διαδικασίας του φορέα ξεπεράστηκε ακριβώς χάρη στη συμβολή των τραπεζών -των τεσσάρων συστημικών- με 100 εκατομμύρια. Αν δεν υπήρχαν αυτά τα 100 εκατομμύρια, δεν θα βελτιωνόταν το IRR και δεν θα μπορούσε να συσταθεί ο φορέας. Αν θα είναι μετοχικό κεφάλαιο ή μέρος αυτού δανεισμός, εξαρτάται ακριβώς από τη συμφωνία των τραπεζών με τον ιδιωτικό φορέα -ξαναλέω ιδιωτικό φορέα- ώστε να επιτευχθεί το IRR, που αυτός είναι σκοπός, να επιτευχθεί και να γίνει επένδυση και να συσταθεί ο φορέας. Επομένως, ασχέτως αν η συμβολή θα έχει τη μορφή συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο ή δανεισμού -δεν μπορεί να γίνει, ιδιωτική εταιρεία είναι, δωρεά από ιδιωτική εταιρεία σε ιδιωτική. Από την αρχή ήταν, είτε συμβολή στο μετοχικό κεφάλαιο, είτε δανεισμός. Αυτή είναι δεδομένη, λοιπόν, η συμβολή με τα 100 εκατομμύρια και εξασφαλίζει ακριβώς την επίτευξη του εγχειρήματος, που αυτό θέλουμε. Αυτό είναι όλο το στοίχημα”.

Ο κ. Πετραλιάς υπενθύμισε παράλληλα ότι η πολιτεία έχει θεσπίσει, μέχρι τη σύσταση του φορέα, το ενδιάμεσο πρόγραμμα συνεισφοράς του Δημοσίου. “Το πρόγραμμα έχει ξεκινήσει από το 2022, από τις 15/09/2022 στην Ειδική Πλατφόρμα της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Συνολικού Χρέους, με τον ν.5072/2023 δόθηκε παράταση δεκαπέντε μηνών στην προθεσμία υποβολής και με τον πρόσφατο ν.5193/2025, έχει προβλεφθεί νέα παράταση έως 31 Οκτωβρίου 2025. ‘Αρα ο σχεδιασμός είναι ότι παρατείνεται το ενδιάμεσο πρόγραμμα, ώστε μέχρι τότε, να έχει συσταθεί ο φορέας, να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες και να μπορούν να προχωρήσουν ακριβώς όλες οι διαδικασίες για την πλήρη προστασία της πρώτης κατοικίας από τον φορέα, με τους όρους που προβλέπονται”.

ΑΠΕ-ΜΠΕ / photo: eurokinissi